Tesisat Dergisi 346. Sayı (Ekim 2024)

58 TESİSAT • Ekim / 2024 emisyonları, operasyonel ve somut karbon olarak kategorize edilir. Operasyonel karbon, binaları ısıtmak, soğutmak ve çalıştırmak için kullanılan enerjiden kaynaklanan emisyonları içerirken, somut karbon malzemelerden ve inşaat süreçlerinden kaynaklanan emisyonları kapsar. Sektör tahminlerine göre 2022 yılında binaların enerji kaynaklı CO2 emisyonlarının %38'ini oluşturması, karbonsuzlaşmaya yönelik kritik ihtiyacın altını çiziyor. Hem operasyonel hem de somut karbonu ele almak, sürdürülebilir bir gelecek yaratmak için olmazsa olmazdır. Operasyonel karbon emisyonları, bir binanın kullanım aşamasında, öncelikle ısıtma, soğutma, aydınlatma ve çeşitli sistemlerin çalıştırılmasından kaynaklanır. Buna karşılık, somut karbon emisyonları, yapı malzemelerinin üretimi, taşınması ve kurulumu ile inşaat faaliyetlerinden kaynaklanır. Karbonsuzlaştırmayı başarmak, bir binanın tüm yaşam döngüsünü göz önünde bulunduran bütünsel bir yaklaşım gerektirir. İlk tasarım aşamasından inşaata, işletmeye ve nihai yıkıma kadar her aşama karbon emisyonlarını azaltma fırsatları sunar. Bu yaşam döngüsü perspektifi, karbonsuzlaştırma çabalarının kapsamlı ve etkili olmasını, anlık ve uzun vadeli çevresel etkileri ele almasını sağlar. Karbon Azaltma Teknolojileri Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji En sürdürülebilir enerji, kullanmadığımız enerjidir. Verimlilik ve tasarruf yoluyla enerji tüketimini azaltmak, yenilenebilir kaynaklardan bile olsa yeni enerji üretmekten daha etkilidir. Örneğin ısı pompaları, karbon emisyonlarını önemli ölçüde azaltarak verimli ısıtma ve soğutma çözümleri sunar. Bu sistemler hava, su ve toprak dahil olmak üzere çeşitli enerji kaynaklarını kullanarak çalışabilir ve soğutma döngüsü boyunca %200-550 verimlilik elde edebilir. Isı pompaları, bina tasarımında karbon giderme çabalarının temel taşıdır. Isıyı üretmek yerine transfer ederek yüksek verimlilik seviyelerine ulaşabilir ve enerji tüketimini önemli ölçüde azaltabilirler. Bu teknoloji, ısı kaynağı ile ısı emici arasındaki sıcaklık farkının nispeten küçük olduğu ılıman iklimlere sahip bölgelerde özellikle etkilidir. Gelişmiş ısı pompası sistemleri, jeotermal veya su kaynaklarından yararlanarak daha soğuk iklimlerde bile önemli enerji tasarrufu sağlayabilir. Faydalı Elektrifikasyon Fosil yakıt kullanımını elektrikle değiştirmek genel emisyonları azaltabilir ve bina verimliliğini artırabilir. Elektriğin karbon yoğunluğu azalmaya devam ettikçe, stratejik elektriklendirme karbonsuzlaştırma için uygulanabilir bir yol haline gelir. Faydalı elektriklendirme, genel emisyonları azalttığı ve verimliliği artırdığı uygulamalarda doğrudan fosil yakıt kullanımından elektriğe bilinçli geçişi içerir. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Isı Pompası (soğutma çevrimi) Dağıtım Sistemi Sıcak su ısıtma Sıkıştırma % 100 Yaklaşık % 75 Yaklaşık % 25 Yoğunlaşma Buharlaşma Genleşme Enerji elektriği (örneğin su, rüzgar, fotovoltaik) Hava Zemin Su ÇEVİRİ / MAKALE

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=