53 TESİSAT • Haziran / 2024 MAKALE Bilindiği üzere pompalar, akışkanın basınçlandırıldığı hidrolik bölüm ve hidrolik bölüme entegre bir elektrik motorundan oluşmaktadır. Pompanın tesis edildiği sistem (HVAC, proses uygulamaları vb.) debi ve basınç değişkenliği içeriyorsa elektrik motoru devir hızının da değişken olması işletme giderlerinde, elektrik sarfiyatında, dikkate alınması gereken miktarda tasarruf sağlar. Ortaya çıkan bu tasarrufun temel sebebi, elektrik motorunun sistem ihtiyacına göre dur/kalk şeklinde çalışmaması ve frekans kontrol sürücüsü vasıtasıyla motor hızının (devrinin) değişkenlik göstermesidir. Aşağıdaki matematiksel ifade ve grafikten de görüleceği üzere; elektrik motor hızındaki (devir) değişim ile motor gücü arasında devirdeki değişimin kübü ile orantılı bir bağlantı vardır. Elektrik motoru hızındaki çok az değişkenlikler dahi elektrik sarfiyatında tasarrufu getirecektir. Ayrıca değişken devirli (frekans kontrollü) pompa sistemlerinin kullanımı ile mekanik aşınmalar azalır, sistem ömrü uzar. • Pompa debisi, pompa devir sayısı ile lineer (doğrusal) bağlantılıdır. • Pompa basıncı, pompa devir sayısının karesi ile orantılı olarak artar veya azalır. • Pompa gücü, pompa devir sayısının kübü ile orantılı olarak artar veya azalır. Eğer debi ve basınç değişkenliğine sahip HVAC sistemi veya prosese yönelik bir pompa seçimi yapılacaksa, pompa sistemini değişken devirli donanıma sahip olarak tercih etmemiz işletme giderlerini (elektrik faturasını) minimize edecektir. Pompa devir sayısındaki az bir değişiklik, pompa güç tüketiminde yüksek miktarda fark (azalma veya artma) meydana getirir. Örnek olarak; motor devir sayısı 2900 d/dk (50 Hz)’den 1450 d/dk (25 Hz)’e yarıya indirildiğinde; • Pompa debisi (Q) yarıya düşer. • Pompa basıncı (H), 50Hz (2900 d/dk)’deki basıncın, 1/4'ne düşer. • Pompa motor gücü (P), 50Hz (2900 d/dk)’deki gücün, 1/8’ne düşer. ETNA Uzmanlığı ile Enerji Verimliliği Yüksek, Doğru Pompa Seçiminde Yanınızdayız HALİL KIZILHAN Pazarlama Müdürü - Yüksek Makine Mühendisi
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=