Tesisat Dergisi 338. Sayı (Şubat 2024)

YEŞİL BİNA 48 TESİSAT • Şubat / 2024 nının yaklaşık %50'sini temsil ediyor. Tüm yaşam boyu karbon metodolojilerinin benimsenmesi ve uygulanması şu anda çoğunlukla gönüllülük esasına dayalıdır ve genellikle beyan edilen performanslarda farklılıklara yol açmaktadır. Bu tür değerlendirmeleri uyumlu hale getirmeye yönelik uluslararası çabalar ve binaların iklim değişikliğine karşı dayanıklılığının değerlendirilmesi hala nadirdir. GlobalABC adaptasyon çalışma grubu, risk değerlendirmesi için göstergelerin ve adaptasyonla ilgili olası eylemlerin anlaşılmasını geliştirmek için çalışmaktadır. 2019'dan beri (2024'te sona ermesi bekleniyor) Bina Enerji Kodları Çalışma Grubu'na sahip olan IEA'nın EBC Programı sayesinde, erken hareket eden ülkeler arasında bina enerji kodları ve bunların uygulanması hakkında bilgi paylaşımı daha iyi anlaşılmaktadır. ASHRAE ve Uluslararası Kod Konseyi'ne ek olarak, bu grubun şu anda Amerika Birleşik Devletleri ve Çin de dahil olmak üzere 12 ülke üyesi var ve küresel bina taban alanının yaklaşık %50'sini temsil ediyor. Gönüllü standartlar ve performans sertifikaları konusunda da uluslararası işbirliği çalışmaları aktif olmuştur. Gönüllü kodlar ve standartlar, bölgesel değer zinciri içinde kapasite oluşturmanın bir yoludur ve performans sertifikaları, doğrulanmış bir kalite seviyesini garanti etmek için yararlı araçlardır. Yeni gereklilikleri entegre eden gönüllü standartlara örnek olarak, 2023'te başlatılan ANSI/ASHRAE Standardı 228-2023 Sıfır Net Enerji ve Sıfır Net Karbonlu Bina Performansını Değerlendirme Standart Yöntemi yer almaktadır. Uluslararası bina sertifikasyon programları da çoğunlukla özel sektör tarafından yönetilmektedir. En iyi bilinen uluslararası sertifikalar arasında, LEED (Amerika Birleşik Devletleri merkezli) ve BREEAM (Birleşik Krallık merkezli), genellikle gelişmiş ülkelerdeki önde gelen projeler tarafından benimsenen son derece katı gönüllü yeşil bina sertifikasyon planlarıdır. Projeye bağlı olarak, bu sertifikalar genellikle sağlık ve sosyal etki ve biyolojik çeşitlilik dahil olmak üzere karbon emisyonlarının ötesindeki gereksinimleri içerir. Başlangıçta soğuk iklimler için geliştirilen Passivhouse, bina kabuğunun performansı ve ısıtma ve soğutma için enerji ihtiyaçları için net bir dizi gösterge ile yaygın olarak kullanılan bir başka sertifikadır ve sıcak iklimleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Yükselen ve gelişmekte olan ülkeler, hem beceriler hem de mevcut materyaller ve gerekli verileri toplamak ve raporlamak için idari sistemler açısından destekleyici altyapı eksikliği göz önüne alındığında, sertifikasyon programları için katı gereksinimleri karşılamakta sıklıkla zorlanmaktadır. Bu boşluğu kapatmak ve daha basit bir nicel yaklaşım sağlamak için IFC, gelişmekte olan ülkelerde yayılmasını planladığı “EDGE” yeşil binalar sertifikasyon programını oluşturdu. EDGE, daha düşük bir iddia düzeyinde (gelişmekte olan ülkeler için zorluğun farkında olarak) artık sıfır operasyonel emisyon gerektiren ve kısmen gömülü karbonu dikkate alan bir Sıfır Karbon sertifikası (Seviye 3) sunuyor. Binaların işletme aşaması için, ölçülen hizmet içi enerji tüketiminden yararlanan uluslararası sertifika programları da hala çok sınırlıdır, ancak sertifikalı ve gerçek enerji performansları arasındaki boşluğu kapatmaya yardımcı olacaktır. Raporda ki 6 öneriden binalar ve standartlarla ilgili olan 6. öneri ise yine uluslararası karbonsuzlaşma hedefine ulaşabilmek için, standartlarda harmonizasyonun önemini vurguluyordu. Hükümetler, sıfıra yakın emisyonlu ve dayanıklı binalar için satın alma taahhütlerini ortaklaşa oluşturmalı ve güçlendirmeli ve mevcut malzeme tedarik ittifaklarına katılmalıdır. Ülkeler, temiz ve verimli ısıtma ve soğutma teknolojilerinin yaygınlaştırılması konusunda yeni ortak taahhütler oluşturmak için çalışmalıdır. Yazarın Görüşü Küresel yeşil bina sertifikasyon araçları, belirli bir ülkede tasarım ve inşa etme gerçeklerine duyarlı ve yerel standartları, inşaat süreçlerini ve mülk sahipliği ve yönetim yapılarını içeren açık ve uyumlu göstergelerle yerel olarak uyarlanırsa daha fazla etkiye sahip olacaktır. Kendi derecelendirme araçlarını oluşturan ülkelerde bile, sektör oyuncuları marka değerleri başta olmak üzere bir çok nedenle, küresel yeşil bina derecelendirme araçlarını kullanmaya devam ediyor. Bununla birlikte, ortak bir çerçeveyle uyumlu olan yeşil bina derecelendirme araçları, binaların uluslararası olarak karşılaştırılmasına ve kıyaslanmasına izin verebilecek bir değerlendirme yöntemi/süreci oluşturmak için çok yararlı olacaktır6. Ulusal sertifikamız YES-TR sertifikası alacak projeler heyecanla beklenirken, YES-TR sisteminin uluslararası sistemlerle uyumu (alignment) ve belirli aralıklarla yeni versiyonlarının çıkarılması hayati önem arzetmektedir. n 1) BREAKTHROUGH AJANDA RAPORU (2023), UN Climate Change HighLevel Champions, ERENA, Marakesh Partnership, International Energy Agency (IEA) ortaklığında hazırlanmıştır. 2) Global emissions from the buildings sector (operational phase) in the IEA Net Zero Emissions by 2050 Scenario, 2010-2030. Notes: NZE = Net Zero Emissions by 2050 Scenario. 3) IEA (2023), Tracking Clean Energy Progress 2023. 2 Including cement, steel and aluminium in this accounting. 4) IEA (2022), The Future of Heat Pumps. 4 Final energy intensity of total floor area. Source: IEA (2023), Tracking Clean Energy Progress 2023. 5) Erten, Duygu. (2019). A Roadmap for Localizing and Harmonising Existing Green Building Rating Tools. 10.26579/ jocrest-4.2.16. KAYNAKLAR

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=