Tesisat Dergisi 335. Sayı (Kasım 2023)

64 TESİSAT • Kasım / 2023 GİRİŞ Chiller Nedir? C hiller, bir çevreyi soğutmak için kullanılan ve Ters Carnot Çevrimi prensibine göre çalışan mekanik sistemlerdir. Chillerler, sıcaklık ve basınç kont- rolünü sürdürmek, üretim süreçlerini optimize etmek ve ürün/konfor kalitesini sağlamak için çeşitli ticari uygulama ve endüstrilerde önemli hale gelmiştir. Endüstriyel chillerler özellikle önemlidir çünkü endüstriyel süreçler yan ürün olarak ısı üretirler ve bu ısı uzaklaştırılmazsa üretimin azalmasına, ekipman arızalarına ve duruşlara neden olabilir. Soğutma için chiller kullanmak, sürekli sıcaklık ve basınç sağlama, üretim süreçlerini basitleştirme ve soğutma suyunun geri dolaşımını sağlayarak maliyetleri ve çevresel etkiyi en aza indirgeme gibi birçok avantaj sunar. Chiller Temel Bileşenleri - Bir chiller temel bileşenler olarak; kompresör, konden- ser (yoğunlaştırıcı), genleşme valfi ve evaporatörü (bu- harlaştırıcı) içerir. [1] - Evaporatör, soğutulmak istenen ortam/akışkandan ısıyı soğutucu akışkana aktarır (soğutma işleminin gerçekleş- tirildiği bileşen) - Kompresör, soğutucu akışkanı devir daim eder ve ba- sınç farkı yaratarak soğutucu akışkanı evaporatörden kondensere gönderir - Kondenser, soğutucu akışkan üzerindeki ısıyı bir orta- ma/akışkana aktarır - Genleşme valfi, soğutucu akışkan basıncını düşürür ve kondenser çıkışındaki soğutucu akışkanı evaporatöre gönderir. Bu temel bileşenler dışında çevrim verimliliğini artır- mak için, ekonomizer ve subcooler üniteleri de bulunabilir. Chiller Türleri ve Kondenser Tiplerine Göre Sınıflandırılması Chillerler, çalışma prensiplerine, soğutma yöntemlerine ve kondenser tiplerine göre farklı türlere ayrılabilirler. Bu makalede, hava soğutmalı, su soğutmalı ve amonyak chil- lerleri olmak üzere üç farklı chiller türüne odaklanmıştır ve bunları kondenser tipleri açısından açıklanmıştır. [3] Endüstride Enerji Verimliliği için Soğutma Sistemlerinin Kapsamlı Analizi ANIL DOĞUŞ - NİMA ALİZADEH ESCON Enerji A.Ş., İstanbul, Türkiye ANALİZ Bu çalışma, endüstriyel soğutma sistemlerinin enerji verimliliğini incelemek ve iyileştirme önerileri sunmak amacıyla odaklanıyor. Makalede chiller adı verilen soğutma üniteleri ve çalışma prensipleri anlatılırken, freon gazlı ve amonyak gazlı chiller grupları ele alınıyor. Çalışma, 469 farklı soğutma grubunun saha çalışmalarına dayanarak kapasite ve özelliklerini belirliyor. Chillerler kondenser tiplerine göre sınıflandırılıp performans değerlendirmeleri yapılıyor. Ayrıca, endüstriyel soğutma gruplarının enerji verimliliğini etkileyen faktörler ve verimliliği artırmak için alınabilecek önlemler ele alınıyor. Bu stratejiler, mevcut sistemlerin iyileştirilmesini içeriyor. Ayrıca, örnek bir proje ile bu önlemlerin uygulanabilirliği gösteriliyor. Sonuç olarak, bu çalışma endüstriyel işletmelere enerji tasarrufu ve verimlilik artırma konusunda bilgi ve yaklaşımlar sunmayı amaçlıyor.