Tesisat Dergisi 333. Sayı (Eylül 2023)

54 TESİSAT • Eylül / 2023 bir özetidir ve buraya ısı eşanjörlerinin temelleri hakkında ek bir ders ilave edilmiştir. İkinci hafta nemli hava, nemlendirme ve nem alma işlem- lerini ve klima santrallerindeki prosesleri ele alır. Öğrenciler ilgili süreçleri tanımlayabilmeli ve enerji kullanımı ve nem içeriği ile ilgili basit hesaplamalar yapabilmelidir. Bunu, kendi ülkelerindeki alışkanlıklara uymak için, Mollier diyagram- larını, psikrometrik çizelgeleri veya denklemleri kullanarak yapmayı öğrenirler. Öğrenciler isterlerse denklemler hakkın- daki bilgilerini test edebilirler, ancak birçok öğrencinin düşük matematiksel temel bilgileri olduğundan durumlarına daha iyi uyan diyagramların ve çizelgelerin kullanımına öncelik ve önem verilmelidir. 2. hafta aşağıdaki gibi düzenlenmiştir: 1. Nemli havanın özelliklerine giriş 2. Psikrometrik diyagram ve nem 3. Çiylenme noktası: yoğuşma, soğutma ve nem amla süreç- leri 4. Nemli havanın entalpisi; ısıtma ve soğutma süreçleri 5. Yaş ampul sıcaklığı ve nemlendirme süreçleri 6. Nemli havanın ele alınması: olası süreçlerin özeti. Üçüncü hafta, öğrencilere binalardaki çeşitli hava, sıcak ve soğuk dağıtım sistemlerini tanıtmak için tasarlanmıştır. Önceki kurslardan bilginin çok bölgesel olduğunu biliyoruz, dolayısıyla öğrencilerin farklı seçenekler olduğunu anlama- ları zor olabilir. Örneğin, sıcak iklimlerden gelen öğrenciler su bazlı ısı dağıtım sistemlerinin farkında değilken, soğuk iklimlerden gelen öğrenciler su bazlı soğuk dağıtım sistem- lerinin neden olacağı sorunların farkında olmayabilirler. Her sunumda hesaplama örnekleri verilmiş ve sistemler görselleştirilmiştir. 3. haftanın içeriği şunlardır: 1. Hijyenik hava, ısı ve soğuğun taşınması olanaklarına ve bunların olası etkileşimlerine genel bakış; (Avantajları ve dezavantajları; Kanal boyutları) 2. Klima santralleri: 1. haftada açıklanan teorik süreçler AHU (klima santrallerinde) uygulanır. 3. Kanallarda havanın taşınması (beslemenin yeri, hız ve gürültü, kanalların boyutlandırılması ve verimli yönlen- dirilmesi) 4. Kanallarda ve fan enerjisinde basınç düşüşü 5. Isının su sistemleri ile taşınması: hidronik ısıtma (üretim sisteminin yeri; hidronik ağların tasarımı; konvektif/ radyant ısı yayıcıların boyutlandırılması) 6. Yüksek ve düşük sıcaklıkta ısıtma (konfor, enerji kul- lanımı ve yenilenebilir kaynakların kullanımı ile ilgili avantaj ve dezavantajlar) 7. Hidronik soğutma (üretim sisteminin yeri; hidronik ağların tasarımı; yayıcılar için seçenekler ve boyutlandı- rılması, düşük ve yüksek sıcaklıkta soğutma; çiy noktası kontrolü) 4. haftada, öğrenciler basit sistemleri ölçülendirilmesi ve kontrol etmenin temel prensipleri hakkında bilgi sahibi olurlar. Hedef kitleyi dikkate alarak, kontrol mühendisliğinin ayrıntılarına girmekten kasıtlı olarak kaçındık (ancak bu konu son derste ele alınmaktadır), bunun yerine kontrolü mümkün kılan tasarımlar üzerine odaklandık. 1. Kontrolün etkinleştirilmesi (ölçülendirme, zonlara (böl- gelere) ayırma, yeniden ayarlama, birleştirme, tampon- lama (ısının geçici olarak depolanması)) 2. Kontrol için tasarım: zonlara ayrılmış HVAC sistem- leri (kullanımda esneklik ve maksimum verimlilik için dağıtım kanallarının zonlara ayrılması süreç ve enstrü- mantasyon diyagramlarına (Process and instrumentation diagrams (P&IDs)) giriş 3. Oda seviyesinde yeniden ayarlama sistemleri (karışık hava/su sistemleri; merkezi ve merkezi olmayan (lokal) kontrol; olası konfigürasyonların grafiksel incelemesi, örneğin Şekil 4'te gösterildiği gibi) 4. Düzenlenmiş yük eğrileri (load duration curves) ve jene- ratör kombinasyonları; yatırım maliyetleri ve enerji kul- lanımı ile ilişkisi 5. Enerjide, yenilenebilir enerjide önemli miktarda azalma olması durumunda ve arz ile talep arasındaki uyum için tampon (yedekleme); tampon tasarımı 6. HVAC çalışma kontrolü: kontrolün temelleri (sensörler, aktüatörler, kontrolörler) ve sıcaklı, basınç, akış oranı ve nem kontrolü için süreç ve enstrümantasyon diyagramları (P&IDs) kullanarak uygulama. Kursun son haftası, Net Sıfır Enerji Binaları için entegre sistemlerin tasarımını ve kontrolünü ele almaktadır. Teknik tasarımın yönlerini incelemeden önce, tasarım sürecinin kendisi hakkında bir konferans ile başlar. Bu, ılıman ve soğuk iklimler için özel tasarımlar hakkında iki konu, sıcak iklimlere özgü iki konu içerir ve son olarak akifer termal depolama sistemlerinin (aquifer thermal storage systems ATES) önemini vurgular. 1. Verimli HVAC sistemleri için tasarım süreci (amaçlar, diğer uzmanlarla işbirliği, ihtiyaç programından bakıma, devreye almaya kadar olan süreç) 2. Klima santrallerinden gelen şartlandırılmış havanın etkin kontrolü (CAV ve VAV ; enerji verimli ayar noktası sıcaklık kontrolü; odalarda akış düzenleri) 3. Ilıman ve soğuk iklimler için verimli binalar ve HVAC sistemleri (azaltılmış ısıtma talebi; yüksek kaliteli hava- landırma, yayıcılar, jeneratörler; güneş enerjisi; NZEB_ neredeyse sıfır enerjili binalar) 4. Isı pompaları için ısı kaynakları (toprak, güneş enerjisi, hava (havalandırma), çalışma modları ve kontrol, kolektif sistemler ÇEVİRİ MAKALE