Tesisat Dergisi 333. Sayı (Eylül 2023)

50 TESİSAT • Eylül / 2023 bazlı, rüzgar, hidroelektrik santralı), foto-voltaikler ve hidro- jen yakıt hücrelerini kullanarak elektrik üretme yöntemlerini anlamaktır. Bu konu genellikle binaların enerji kullanımı ile ilgili derslerden çıkarılır. Bununla birlikte, binaların birincil enerji kullanımını ve CO₂ emisyonlarını ve bunların elektrik şebekesiyle ilişkilerini tam olarak anlamak önemlidir. Bu hafta aynı zamanda ısı ve gücün kojenerasyonunun (birleşik üretimin) nasıl çalıştığını ve akıllı ısıtma ve soğutma şebeke- leriyle nasıl ilişkili olduğunu ve bunun enerji kaynaklarının rasyonel kullanımı için neden önemli olduğunu öğrenmek içindir. 1. Yanmaya dayalı elektrik üretimi ((kombine) gaz türbinli jeneratör, buhar türbini (nükleer dâhil)) 2. Atık ısı, kojenerasyon ve enerjinin akılcı kullanımı 3. Jeotermal ısı, hidroelektrik ve rüzgârdan elde edilen elektrik 4. Hidrojen Teknolojisi ve akıllı şebekeler. Son olarak, 4üncü haftada ele alınan kursun son iki amacı, güneş enerjisi sistemlerini anlamak ve kurs sırasında kazanılan bilgileri, binanın enerji talebini karşılamak için, maliyetleri makul seviyede tutarak, minimum doğal kaynak kullanarak ve minimum karbon emisyonu üreterek, verimli bina konseplerini tasarlamak için uygulamaktır. 4. hafta, sertifikalı öğrencilere son değerlendirme zamanı tanımak için diğerlerinden daha kısadır. 1. Güneş ısısı 2. Güneş enerjisi (fotovoltaik) 3. Yönlendirmeli örnek NZEB (neredeyse sıfır enerjili bina- lar) ve enerji pozitif binalar. BINALARDA SAĞLIK VE KONFOR Bu kursun temel amacı, sağlıklı bir iç ortamın belirleyici faktörleri ve önemi hakkında farkındalık yaratmak ve öğren- cilerin binaları ve enerji sistemlerini tasarlarken ısıl konfor ve iç ortam sağlığı teorilerinin esaslarını uygulamalarını sağla- maktır. İnsanlar zamanlarının %80'inden fazlasını binalarda geçirirler. Bu nedenle, iyi bir ısıl konfor ve iç ortamın kalitesi, kullananların refahı, sağlığı ve üretkenliği için çok önemlidir. Bu kursun bir kısmı referans [8, 9,10]’a dayanmaktadır. İlk haftadan önce, öğrenciler istedikleri takdirde sağlıkları ve evdeki rahatlıkları hakkında anonim bir anket doldurmaya davet edildi. Bu anket referans [11]’de açıklanmıştır ve yeni veriler toplamak için tekrar tekrar kullanılmaktadır. Öğren- cileri etkinleştirmenin yanı sıra, araştırma amaçlı olarak da yararlıdır. 1. haftanın amacı, İç Ortam Çevre Kalitesinin (Indoor Environmental Quality (IEQ)) ne olduğunu, parametrele- Kursun ikinci amacı, elektrikli ısıtma, gaz gibi tek ısıtma sistemlerinin veya biyokütle, güneş kazanları ve jeotermal ısı gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının performanslarını ve ardından evaporatif soğutma ve çevresel soğuk (jeotermal, nehir, hava ÇN) gibi tek soğutma sistemlerinin performans- larını anlamaktır. Bu sistemlerin her biri için çalışma pren- sipleri, verimlilikler, birincil enerji ve kullanılan kaynakların yanı sıra CO₂ emisyonları da incelenmektedir. Birçok öğrenci ısı eşanjörlerine aşina olmadığından bu konuda da bir konferans eklenmiştir. Gaz fosil bir yakıt olmasına rağmen, referans olarak ve birçok ülke gazı bir geçiş yakıtı olarak gördüğü için kursa dâhil edilmiştir. Üçüncü bir amaç, aynı anda ısı ve soğuk üreten sistem- leri anlamaktır (ısı pompaları ve çillerler; Akifer 4 Termal Depolama sistemleri). Bu üç hedef, kursun ilk iki haftasına bölünmüştür. Elektrik ve yakıt yakan kazanlar, verimlilik ve karbon emisyonlarının anlaşılması kolay bir örneği olarak ilk haftada ele alınır. 1. Hafta: 1. Enerji talebinin özeti (enerjiye karşı güç, enerji dengesi ilkesi) 2. Isıtma (elektrik rezistansı, yakıt yakma, ısı pompaları, atık ısı, jeotermal, güneş enerjisi), soğutma (çillerler, evapo- ratif, jeotermal soğuk) ve elektrik için temin sistemlerine genel bakış 3. Sistemlerin Verimliliği ve Birincil Enerji 4. CO₂ ve CO₂-eq (eşdeğer) emisyonları, hesaplama pren- sipleri 5. Elektrik Direnciyle Isıtma ve şebeke verimliliği 6. Kazanlarda yakıtın yakılması 7. Yıllık birincil enerji, kullanılan kaynaklar, CO₂ emisyon- ları, yatırım maliyetleri ve enerji maliyetleri ile yönlen- dirmeli bir kazan örneği 2. Hafta: 1. Isı eşanjörleri 2. Isı pompaları ve Çillerler: çalışma prensipleri 3. Isı pompalarının (mevsimsel_ S (seasonal)) verimi (S) (COP_ Performans katsayısı) 4. Jeotermal sistemler 5. Çillerler ve verimleri ((S) EER_ Seasonal Energy Effi- ciency Ratio", yani "Mevsimsel Enerji Verimliliği Oranı) 6. Evaporatif soğutma ve çevresel soğuk (environmental cold) 7. Geri döndürülebilir ısı pompası üzerine yönlendirmeli örnek (1. Haftanın aynı düzenleme) Üçüncü haftanın amacı, türbin (yakıt yakan ve nükleer 4 Aquifer: Yeraltında bulunan ve önemli miktarda suyu yapısında tutan kum veya çakıllardan oluşan jeolojik oluşum. (ÇN) ÇEVİRİ MAKALE