Tesisat Dergisi 333. Sayı (Eylül 2023)

43 TESİSAT • Eylül / 2023 Binalar için HVAC ve enerji sistemleri üzerine yüksek öğrenim seviyesinde yapılandırılmış ve takip edilmesi kolay kursların mevcudiyeti, (gelecekteki) mühendisleri HVAC sektörüne katkıda bulunmaya ve ne kadar zorlu ve yük- sek teknoloji olduğunu anlamaya, motive etmeye yardımcı olabilir. Böyle bir kurs programı ideal olarak, mimarlara ve bina mühendislerine, işbirliği ve entegre tasarım için daha iyi bir ortak zemin oluşturacak şekilde alanın temel bir anlayışını da getirecektir. HVAC sektörüne katılan Makine- lerin Öğrenimi ve AI (yapay zekâ) uzmanları için de yararlı olacaktır. Sonuncu ancak bir o kadar önemlisi mühendislik ve karar alıcılar (şirket yöneticileri veya hükümet yetkilileri) arasındaki boşluğu kapatmaya yardımcı olabilir, burada da HVAC sistemleriyle ilgili birincil enerji, kaynakların giderek azalması ve CO₂ emisyonları hakkında ortak görüşler sunar. Bu makale dört kurstan oluşan çevrimiçi bir programın içeriği, yapısı ve temel dayanağı (bölüm 2) bakımından yapılmış seçenekleri ve dört kursun her birinin ve öğrenme hedefleri ve içeriklerini (bölüm 3-6) açıklamaktadır. Bölüm 7'de son olarak ilk uygulama ile ilgili deneyime kısaca değinilmektedir. KURSUN YAPISI Hedef gruplar Bölüm 1'de açıklanan zorluklara dayanarak üç hedef grup tanımlanmıştır: 1. Makine mühendisliği, endüstriyel tasarım mimarisi gibi teknik altyapısı olan profesyonellerle veya sürdürülebilir enerji sistemleri de dâhil olmak üzere iç ortam iklimlen- dirme sistemleriyle ilgilenmek isteyen veya buna ihtiyacı olan elektrik mühendisleriyle başlayarak. 2. Boru devreleri ve klasik sistemlerin ölçülendirme hesapla- malarına alışkın ve bakış açılarını sürdürülebilir ve yeni- lenebilir enerjilere doğru genişletmek isteyen geleneksel HVAC mühendisleri. 3. Teknolojiye yakın düşüncede olan binalarda enerji kul- lanımının esaslarıyla tanıştırılmayı isteyen karar alıcılar. Hedef kitlelere uyması için Matematik ve Fizik düzeyi- nin doğa/ekonomi bilimlerinde lise düzeyi eğitim ile sınırlı tutulmasına karar verilmiştir. Ders programının genel yapısı Üniversite ile iç ortam iklimi, enerji ve HVAC tasarımı alanında çalışan şirketler arasındaki çoklu tartışma ve işbir- liklerine dayanarak, sürdürülebilir, yenilenebilir esaslı ve düşük karbon emisyonlu iç ortam iklimlendirme ve enerji sistemlerinin temel tasarımlarını anlamak ve yapmak için gereken bilgilerin bir analizi yapılmıştır. Yazarların görüşüne göre, temel dayanak aşağıdaki gibi kategorize edilebilir: GIRIŞ I sıtma, Havalandırma ve İklimlendirme (HVAC) sek- törü, enerji geçişini gerçekleştirmek için çok önemli bir konumdadır ve görevlerini yerine getirmek için yeterli HVAC mühendisi yetiştirmek ve inşaat, enerji, IT (İletişimTeknolojisi) ve sağlık sektörlerinden gelen bilgileri bir araya getirip birleştirmek ve hızlı teknolojik değişiklik- lerle başa çıkabilmek gibi sayısız zorlukla karşı karşıyadır. Bununla birlikte, bina hizmetleri sektörü büyük zorluklarla karşı karşıyadır. Bu zorluklar Hollanda'daki çalışmalarda [1] veya Avrupa BuildUpSkills (Beceri geliştirme)projesinde [2] tespit edilmiştir. Bu zorluklarla başa çıkmak enerji geçişinin hedeflerini gerçekleştirmede belirleyici olduklarından daha da önemli hale geldiler. Ayrıntılı olarak bu çalışmayla ilgili sorunlar ve zorluklar şunları içermektedir: 1. Hızla büyüyen profesyonel bir iş gücüne duyulan ihti- yaç: Sektörde geçişi gerçekleştirmek için çalışan çok az insan mevcuttur. TechniekNL'ye göre [1], Hollanda sektöründe yılda 3000 işçi açığı bulunmaktadır. Bunun aşağıdakiler dikkate alındığında eğitim ile ilgili iki anlamı vardır: a) Mevcut işgücünün sürekli mesleki gelişimi ve aynı zamanda b) Temel olarak bina veya enerji mühendisliği hizmetlerinde hiçbir geçmişi olmayan yeni çalışanların eğitimi. 2. Teknolojilerin hızlı değişimi ve aynı zamanda bu tek- nolojilerle ilgili yetkinlikler: Sektör, enerji tekniklerinde hızlı değişikliklerle yaşamaktadır, (örneğin, gazla çalışan tesisler yerine tümü elektrikli tesisler; düşük sıcaklıktaki ısıtma şebekeleri, ısıtma ve elektrik şebekelerinin enteg- rasyonu, NZEB 1 binalar); mühendislik yöntemleri (örne- ğin dijitalleştirme, döngüsellik (sürdürülebilirlik), bakım için tasarım); sözleşme türleri (örneğin, bakım dahil performans sözleşmeleri; kiralama); ve süreçler (örneğin sanayileşme, prefabrik, anahtar teslimi). Bu değişiklikler toplumsal ihtiyaçlar tarafından yönlendirilirken, sadece birkaç yenilikçi ve bunu kabul eden birkaç girişimci bu konularda gelişir ve ustalaşmaya başlar, bu da teknoloji- lerin başlangıç aşamasında, teknolojileri kabul etmek için bekleyen grubun olgunlaşmasını, hazır olmasını teşvik etmenin nasıl hızlandırılacağı sorusunu açık bırakır. 3. Temel ve entegre bilginin alımı: Buradaki temel sorular, şirket içindeki bilgi alımı ve anlaşılmasının nasıl artırıla- cağı ve geliştirileceğidir (kıdemliden küçüğe ve tam tersi; çapraz uzmanlık (örneğin, elektrikten mekaniğe. Tasarım departmanlarından bakım departmanına), inovasyon (yenilik yaratma), risk yönetimi, zaman eksikliği ve işgücü arasında denge kurmak. 1 NZEB: Nearly Zero Energy Buildings _ Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar ÇEVİRİ MAKALE