Tesisat Dergisi 326. Sayı (Şubat 2023)

53 TESİSAT • Şubat / 2023 ÇEVİRİ MAKALE Termostatik bir valf, açılmasını, oda sıcaklığına bağlı, mekanik olarak kontrol eder. Çok daha güncelleştirilmiş bir çözüm Basınçtan Bağımsız Kontrol Valflarıdır (Pressure Independent Control Valves (PICV, [1]). Bunlar genel olarak fan-coil ünite (FCU) uygulamalarında kullanılır. Basınçtan bağımsız bir kontrol valfında bağlı bir kontrol valfı üzerinde sabit bir basınç düşmesini muhafaza etmek için yaylı bir mekanizma bulunmaktadır; bu nedenle akış sadece valfın açılmasına bağlıdır, basınç değişmesinin bir etkisi olmaz [1]. Bir hidronik sistemi kontrol etmenin diğer bir yolu da, ısı transferini sağlayan sıvının ihtiyaç duyulmayan istasyonda akışını kısmak yerine, ihtiyaç duyulan noktaya pompalamak- tır. Bu çözüm halen pazarda kullanılmaktadır [2, 3] ve her ısı terminali (alış noktası) için küçük bir pompa kullanmaktadır. Burada üzerinde kısma valfları olan sistemleri ‘pasif ’ veya ‘kısmalı’ ve pompa kullanan sistemleri de ‘aktif ’ veya ‘pom- palama _ pumping’ olarak adlandıralım. Sektörü önemli fir- malarındanWilo AG. Bu alanda bir terminoloji geliştirmiş ve kısmalı sistemleri ‘besleme esaslı’ pompa kullanan sistemleri ‘talep esaslı’ olarak adlandırmıştır. Aynı zamanda merkezi bir pompası olan sistemler için ‘merkezi’ ve ayrı ayrı pompaları olan sistemler için ‘merkezi olmayan_decentralized’ sistemler tanımları da kullanılabilir. Merkezi olmayan pompalama sistemlerinin iki burulu çeşitleri de olmasına rağmen [2,4], bu makale sadece tek borulu hidronik devreleri ve bunlar için düzenlenmiş kontrol cihazını kapsamaktadır. Bu makale tek-borulu develerde pompalamayı ve kontrol cihazının geliştirilmesini, algoritmaları ve gerçek hayatta doğrulamasını sunmaktadır. Tek borulu hidronik devrede pompalama Tek borulu sistemlerde pompalama aynı zamanda “pri- mer-sekonder pompalama” [5] olarak da anılır. Genellikle ısı kaynaklarını bağlamak için kullanılmakla beraber yük tarafında da kullanılabilir. Kısaca, Bir devredeki ana boru- dan birbirine yakın yerleştirilen iki T-fitingsi, branşman olarak çıkartılır, buraya ısı kaynağı/terminaline giden ikincil (sekonder) bir pompa bir lup yapacak şekilde bağlanır. Isı kaynakları/Terminalleri seri olarak ana (birincil veya pri- mer) boruya bağlanır. Şöyle diyelim; ana boru ısı yükünü ana sirkülatöre, ısı kaynağına (veya hidrolik seperatöre) lup şeklinde bağlar ve ısı yüküne geri döner. Şematik betimleme için Şekil 1’e bakınız. Tek borulu hidronik sistemde pompalamanın avantajları şunlardır: • Sistem genellikle sadece iki boru çapı içerir (primer ve sekonder devreler), Şekil 1. Hidronik devre çeşitleri: iki- borulu kısmalı sistem (üstte), tek –borulu pompalamalı sistem altta.