Tesisat Dergisi 319. Sayı (Temmuz 2022)

60 TESİSAT • Temmuz / 2022 Ç oğu durumda yeni binaların inşası mevcut binaların yerini almaz, sadece bina sto- kunu arttırır. 2050 yılı, yani bugünden 30 yıl sonra tüm binaların yaklaşık %60-70'i, bugün var olan binalar olacaktır. Bunlar o gün hala faaliyette olan binalardan kaynaklanan toplam çevresel etkide hâkim konumda olan binalar ola- caktır. Yeni binaların etkisinin ne kadar minimal seviyede olabileceğinden bağımsız olarak, tüm bina stokundan gelen çevre yükü ancak mevcut stokun çoğu önemli ölçüde iyileştirildiğinde azaltılacaktır. Bunu gerçekleştirebilmek gerçekten zor bir iştir, zira gerekli önlemler maliyetli ola- bilir ve sahipleriyle beraber milyonlarca binanın istekli olmasını veya en azından önemli bir kısmını finanse etmeye zorlanmalarını ilgilendirir. Mevcut bina stokunun büyük ölçekli bir iyileştirmesi ancak bireysel mülk sahipleri için ekonomik olarak makul veya uygulanabilir olursa gerçek- leştirilebilir. Çalışan bir binanın çevreye olan etkisi, neredeyse tamamen farklı enerji biçimlerine olan ihtiyacı tarafından belirlenir. Sadece bu ihtiyacı azaltacak tedbirler alınarak yapı stokunun çevresel etkisi azaltılabilir. Ancak gerçek bir kesintinin gerçekleşmesi için alınan her önlemin ve birlikte alınan önlemlerin gerçekten enerji verimli olması gerekir. Bunun anlamı, kullanılan kaynakların mümkün olan en yüksek enerji tasarrufunu sağlaması gerektiği ve ayrıca en önemlisi, binanın işlevinin korunması veya iyileştirilmesi gerektiğidir. Bunu sağlamak için, uygulandığında enerji verimliliğinde mümkün olan en büyük artışı sağlayacak olan optimize edilmiş bir önlem paketinin oluşturulması tavsiye edilir. Tasarruflar her zaman ekonomik terimlerle yıllık enerji maliyetinin azalması olarak ifade edilebilir. Fiyatlandırma ayrıca birincil enerji veya enerji ile ilgili CO₂ emisyonlarına dayalı olabilir, ancak mülk sahibi için önemli olan ödene- cek faturadır. İhtiyaç duyulan yatırımlar tasarruf edilen enerjiye, belirlenmiş ekonomik yöntemlerle bağlanabilir. Mevcut her binada, genellikle çok veya az verimli birçok enerji tasarrufu önlemi belirlenebilir. Bunlar, iç verim oran- ları (internal rate of return (IRR)) (faiz oranı) kullanılarak, sağladıkları kârlılıklarıyla pakette sıralanabilirler. Yatırım maliyeti x-ekseni ve yıllık tasarrufların y-ekseni üzerinde olduğu bir grafikte başlangıçtan çıkan doğrular (hatlar) iç verim oranını (IRR) temsil eder yani doğrunun eğimi ile belirtilen değerdir. Tasarruf edilen yıllık enerji maliyeti ve ihtiyaç duyulan yatırım ile belirlenen enerji tasarrufu ÇEVİRİ MAKALE Enerji Tasarruflu Olarak Önemli Değişikliklerle Yeniden İnşa (*) ENNO ABEL Emeritus Profesör, CIT Enerji Yönetimi Gothenburg, İsveç (*) Bu makale The Rehva European HVAC Journal 2022 Nisan sayısından alınmıştır. Günümüzde binalarımızın çevresel etkilerine, yeni binaların inşasına ve bunun yanında mevcut binaların işletilmesi ve bakımına yönelik çok iyi nedenleri olan bir odaklanma var. Devam eden çok geniş alanları kapsayan yeni bina inşaatları olsa bile bu, mevcut bina stokunun yıllık olarak yalnızca %1-2'sini oluşturmaktadır.