Tesisat Dergisi 316. Sayı (Nisan 2022)

60 TESİSAT • Nisan / 2022 TEKNİK Buhar Kazanlarında Basıncı Düşürmek İşletmeye Para Kazandırır mı? İ şletmelerde yakıttan tasarruf edebilmek için zaman zaman buhar kazanlarının çalışma basınçlarının düşü- rülmesi gündeme gelmekte, hatta imalat müdürlerinin onayıyla çoğu zaman da bu fikir hayata geçirilmektedir. Ancak bu sanıldığının aksine işletmeye para tasarru- fundan çok zarara neden olacak bir uygulama olduğu pek bilinmemektedir. Bu yazıda kazan basıncının düşürülmesi durumunda işletmeye olan zararlar tartışılacaktır. Alev-duman borulu kazanlarda kazan çalışma basın- cının düşürülmesi, buhar sistemine giren buhar kalitesinin düşmesine neden olabilir. Çünkü kazan basıncının düşü- rülmesi, sıvı damlacıklarının tam olarak buharlaşmadan kazandan sürüklenmesini artırabilir. Bir kazandaki buhar kabarcıkları suyun içinden yükselip yüzeye ulaştığında, suyun son katmanını kırarak buhar boş- luğuna girer. Bu noktada istenen her bir H2Omolekülünün sıvı fazdan buhar fazına geçmiş olmasıdır. Ancak kazan etiketinde belirtilmiş olan çalışma basıncından daha düşük bir basınçta çalıştırılan kazanlarda bu durum, su damlacık- larının sürüklenmesine neden olur ve bu su damlacıkları, yükselen buharla sisteme sürüklenir. Oluşan buhar kabarcıklarının boyutu ve damlacık sürük- lenme potansiyeli, doğrudan buhar basıncıyla ilgilidir. Buhar basıncını düşürmek daha büyük kabarcıklara, kazandan daha yüksek buhar hızlarına ve daha yüksek potansiyel sürüklenme seviyelerine yol açar. Böylece buhar kalitesi düşmüş olur. Genel buhar sistemine giren buhar kalitesinin düşürül- mesi, buhar kullanımının genel verimliliğinde azalmaya neden olur. Buhar / damlacık (sıvı gaz) karışımının ısı transferi daha az etkili olacaktır ayrıca vanalar ve kondens- toplar gibi buhar sistemi bileşenlerinin erken arızalanmasına neden olacaktır. Buhar basıncını düşürmenin ne zaman bu etkiye neden olacağını etkili bir şekilde hesaplamanın bir yolu yoktur, ancak buhar kalitesinin buhar basıncını düşürmeye nasıl tepki verdiğinin gözlemlenmesiyle ele alınması gereken gerçek bir endişe olmalıdır. Alev duman borulu buhar kazanları, çok az olumsuz sonuçla geniş bir aralıkta değişen buhar basınçlarında çalı- şabilir. Alev borulu kazan imalatçıları, 1 bar ile 17 bar ara- sındaki bir çalışma aralığında çıkış değerinde herhangi bir değişiklik olmaksızın aynı kazan modelini ve boyutunu belirtmektedir ve su borulu kazanlarda olduğu gibi basınç düşürüldüğünden kazanda herhangi bir değer kaybı söz konusu değildir. H. TARIK GÜNER Permak Enerji̇ A.Ş. Düşük İşletme Basıncında Çalıştırılan Alev-Duman Borulu (Skoç tip) Kazanlarda Su Sürüklenmesi