Tesisat Dergisi 312. Sayı (Aralık 2021)

74 Tesisat / Aralık 2021 moleküler elekler, silika jeller, arşiv kartonu (archival cardbo- ard), polimer emdirilmiş matrisler ve arkadaşları dâhil olmak üzere emprenyeli ve emprenyesiz AC'lerden oluşmaktadır. Çalışma sonuçları, formaldehitin filtrasyonunun, test edilen hemen hemen tüm adsorbanlar için zor olduğunu ortaya koymuştur. 37 üründen sadece 5'i çok iyi (tek geçişte çıkarma verimliliği > %80) veya iyi performans (çıkarma verimliliği > %60) sergilemiştir. Réguer ve arkadaşları (2011) değişik tolüen konsantras- yonlarının AC’den atılması üzerindeki etkilerini incelediler. Atılma eğrileri modellenmiş ve iç hava seviyesinden 10 kat daha yüksek bir giriş konsantrasyonunda deney ortamı hazır- lanmıştır. Sonuçlar, Henry katsayısının (toluoe konsantrasyo- nunun Aktifleştirilmiş Karbonlarda dengede olduğu durum ile gaz fazında dengede olduğu durum arasındaki oran) değişen konsantrasyonlarda aynı kaldığını göstermiştir. Weschler ve arkadaşları (1992), 0.61 m x 0.30 m kesitli bir test kanalına AC ile doldurulmuş paneller yerleştirmiş ve pasif numune alıcılarla AC'nin kanalın giriş ve çıkış taraflarında akışlarındaki VOC konsantrasyonlarını ölçmüştür. Test kanalına giren hava iç ortamdan çekilmiştir; bu nedenle, test kanalı gerçek konuş- landırmayı simüle etmektedir. Test kanalı, zikzak şeklinde yerleştirilmiş altı adet 2,54 cm kalınlığında karbon dolgulu panel içermektedir ve toplam panel ön yüz alanı 2.0 m² ve AC'nin toplam kütlesi 20.4 kg (45 lb) dır. Kanaldan geçen hava akış hızı 0,28 m³/s idi; bu nedenle, karbon yatağındaki nominal tutma süresi, önerilen minimum 0.1 sn. nin oldukça üzerinde, 0.18 sn. olmuştur. Sistem, 1 m³/s hava akışı başına 73 kg karbon içeriyordu (1000 ft³/dk. başına 75 lb). Tek bir binadaki adsorban performansının uzun vadeli çalışmasının sonuçları başlangıç verimini ve 18 ay sonraki verimini, toluen için %90 ve %90, p-ksilen için %80 ve %90 ve o-ksilen için %60 ve %70 olarak göstermiştir. Xiao ve arkadaşları (2018) orijinal konumunda iki oda ve üç valf içeren bir ısıl olarak daha iyi hale getirilmiş bir hava temizleyicisi (thermally regenerated air purifier (TRAP)) geliştirdiler. Değerlerin değiştirilmesi, kirletici adsorpsiyonu, adsorptif malzemenin geri dönüşümü ve dış hava girişinin sağlanmasını mümkün hale getirdi. Chen ve arkadaşları (2019), Şekil 1 'de gösterildiği gibi AC, poliimid ve bakır folyo ile üretilen ayarlanabilir yüzey sıcaklığına sahip önceden denenmemiş, özgün bir esnek adsorpsiyon kartı modülü geliştirdi. İnce tabakalı yapısı hava akış direncini paket şeklin- deki adsopsiyon yatağıyla karşılaştırdığında büyüklük olarak iki kat azalttı. İçindeki yerleşik bakır folyo hızla Joule ısısını üretti ve bu ısıyı adsorbana verimli bir şekilde göndererek enerji kullanımını etkin olarak azalttı. Üretilen lamine plakanın toplam ayırma verimliliği, 0,8 Filtrasyon – Gaz haldeki malzemeler Yüzeyde tutucu ortam Gaz halindeki hava kirleticilerini ortadan kaldırmak veya fiziksel ve kimyasal işlemlerin bir kombinasyonunu kulla- narak bunları zararsız yan ürünlere dönüştürmek için bir- çok taşınabilir hava temizleme teknolojileri, tasarlanmıştır. Çeşitli gaz fazlı hava temizleyicileri, kirleticileri yüzeyde toplamak için aktifleştirilmiş karbon (AC) gibi adsorban ortamları kullanarak gazları ortadan kaldırır. Adsorbanların diğer formları, aktifleştirilmiş alüminyum, silika jel, zeolitler ve organik sentetiklerdir (Spry, 2007). Adsorbsiyon (yüzeyde tutunma) katı bir yüzeyle çarpışan gazların yüzeye çekilmesi ve yüzeyde kaldığı bir kütle transfer sürecidir. Çeşitli VOC'ler adsorbe edilebilir, ancak işlem tipik olarak düşük moleküler ağırlıklı bileşenler ve kalıcı gazlar için verimsizdir (Daniels, 2007). Adsorpsiyon işlemi iki ana gruba ayrılabilir: fiziksel adsorpsiyon (ör. gaz için AC_Aktifleştirilmiş karbon_ adsorp- siyonu) ve kimyasal adsorpsiyon (ör. formaldehit ve diğer birkaç bileşikle reaksiyona giren aktif alümina veya potasyum veya sodyum permanganat ile emprenye edilmiş AC) (Fisk, 2007, 2006). Fiziksel adsorpsiyon birim kütle başına çok yüksek bir yüzey alanına sahiptir, çünkü adsorbanlar geniş mikroskobik gözeneklere sahiptir ve süreç tersine çevrilebilir (yani, adsorbe edilen VOC'ler serbest bırakılabilir ve havaya geri yayılabilir). Ancak, kimyasal adsorpsiyon işlemi geri döndürülemez; sonuç olarak, reaksiyona giren bileşik daha sonra tekrar havaya salınmaz Genel olarak, organik bileşiklerin karbonlu adsorbanlar üzerine adsorpsiyonu (toplanması) başlıca beş potansiyel etkileşim tarafından kontrol edilir: hidrofobik etki, - bağlar, hidrojen bağları, Van der Waals etkileşimleri ve kovalent (eşdeğerli) ve elektrostatik etkileşimler (Wang ve arkadaşları, 2013). Biochar (biyokömür), aktive edilmiş karbona (AC) benzer şekilde, inert bir atmosfer altında biyokütlenin yavaş pirolizi (biyolojik bileşenin ısı ile bozulması işlemi) ile hazırla- nan bir tür karbon malzemesidir. Biyokömür üretimi metanol, asetik asit, aseton, metil aseton ve asetaldehit gibi VOC'lerin salınmasına neden olabilir (Tiilikkala ve arkadaşları, 2010). Bununla birlikte, biyokömürün yüksek adsorpsiyon verimliliği ve düşük maliyeti vardır, bu nedenle VOC adsorpsiyonu için hala mükemmel bir potansiyele sahiptir. Schieweck (2020), müze kirleticilerinin ortadan kaldırıl- masına yönelik sistematik bir deneysel çalışma yürütmüştür. Yazarlar, hem aktif hem de pasif koşullar altında (zorlamalı hava değişimi olan ve olmayan) 37 farklı adsorban orta- mın filtrasyon etkinliğini değerlendirmiştir. Adsorbanlar, AC bezler, karbon kaplı köpükler, doğal ve sentetik zeolitler, ÇEVİRİ