Tesisat Dergisi 306. Sayı (Haziran 2021)

70 Tesisat / Haziran 2021 tesisat.com.tr azaltma, kirletenleri kaynağında azaltma, filtrasyon ve hava temizliği dahil olmak üzere başka vasıtalarla da azaltılabi- leceğini öğreniyoruz. Havalandırma bu çözümlerin yerine veya bu çözümlerle birlikte kullanılabilir, veya diğer çözümler devreye sokulduktan sonra havalandırma başka vasıtalarla azaltılamayan maruz kalmalarla ilgili riskleri azaltmak amacı ile kapalı alan hava kalitesinin son yolu olarak kullanılabilir; ve tüm bu durumlarda elbette (daha önce belirtildiği gibi) kapalı alanlara verilen havanın temiz olduğu ve bu ön şartın her zaman karşılanması gerektiği varsayılmıştır. Maruz kalmayı azaltmak için havalandırma birincil önlem olarak kullanıldığında, havalandırma ile ilgili farklı literatür incelemeleri kapalı mekan hava kalitesinin yüksek olması ve sağlık risklerinin ve binalarda bulunanların azalan idrak performansı riskinin düşük tutulması için kişi başı 10 l/s’lik havalandırma oranının [29] veya kişi başı 25 l/s’lik [4, 43] havalandırma oranının ortaya koymaktadır; Federspiel ve ark. [47] tarafından yapılan tek bir çalışma daha yüksek oranların bile gerekli olabileceğini göstermiştir. Diğer vasıtalar kullanıldıktan sonra havalandırmanın maruz kalmaları kontrol etmek amacı ile ikincil veya tamam- layıcı bir önlem olarak kullanılması halinde, binalarda insanlar bulunurken temin edilmesi gereken minimum (temel) hava- landırma ihtiyacını bilmemiz gerekir. Temel havalandırma ihti- yacını belirlemek için farklı yaklaşımlar kullanılabilir. Tregold tarafından madenciler için önerilen kişi başı 1.6 l/s’lik oranı daha önce belirttik. Viessman [48] solunum için oksijen (O₂) vermek amacı ile sağlanması gereken minimum hava- landırmanın kişi başına yaklaşık 1 cfm (yaklaşık kişi başına 05 l/s) olmasını önermiştir. Mesleki hijyen standartlarına uygun hareket eden ve CO₂ düzeyini 5,000 ppm’nin altında tutan Sundell [49] kişi başına 4 l/s’lik bir oranı önermiştir (güvenlik faktörü 5’e sahip olarak); ve yalnız insanlardan yayılan nem göz önünde bulundurulduğunda nemi %45’in altında tutmak için kişi başına 3 l/s’yi önermiştir, ve bu oran Viessman tarafından önerilen orana benzerdir [48]. Carrer ve ark. [45] tarafından farklı bir yaklaşım kullanılmıştır. Akran tarafından incelenen epidemiyolojik literatürü gözden geçir- mişlerdir ve farklı sonuçlar için hiçbir etkinin görülmediği minimum havalandırma oranlarını açıklamışlardır. Örneğin, basılı literatürde artan astım ve alerjik belirtilerin gözlenme- diği en düşük havalandırma oranı kişi başına 7 l/s’dir [50], fakat evlerde klinik olmayan akut sağlık belirtileri söz konusu olduğunda kişi başı 8 l/s en düşük değerdi [51] ve bu değer ofislerde kişi başı 9 l/s’dir. [52]. Bu oranlar, olumsuz sağlık etkilerinin gözlemlenmediği en düşük oranların mevcut en iyi farazi ve deneysel olarak belirlenmiş tahminleri olarak kabul edilebilir. Kıyaslama yapmak açısından, ofis çalışması ve okul çalışmasın göz önünde bulundurulması halinde, bu oranlar daha yüksekti, ve kişi başına 16-24 l/s idi, ve kısa süreli hastalık izni göz önünde bulundurulduğunda kişi başına 24 l/s idi. Bu oranların çok sayıdaki sınırlamaları Carrer ve ark. Şekil 2. Havalandırma aracı bir faktördür, bir neden değildir. Açık alan havası: Yanma, sanayi kirliliği, trafik, polenler, vb. Havalandırma sistemi: Havalandırma, klima Bina: bina malzemeleri, mobilya, ekipman, tüketici ürünleri, vb. Insanlar: oturanlar ve faaliyetleri HAVALANDIRMA ve / veya SIZMA KAYNAKLAR MARUZ KALMA İNSAN KAVRAMASI SAĞLIK ÇEVİRİ