Tesisat Dergisi 301. Sayı (Ocak 2021)

T esisat / Ocak 2021 61 tesisat.com.tr eşanjörler için donmaya karşı koruyucu önlem alınmalıdır. Günümüzde birçok soğutma grubu üreticisi eşanjörlerine kış ayları için elektrikli ısıtıcı koymuş olsa da cihazların ener- jileri kapatıldığında veya bu ısıtıcılar bozulduğunda ve yeterli gelmediğinde ilave önlemler almak gerekmektedir. Enerji ile ilgili bir problem olmadığı sürece, kış sezonu boyunca cihazların enerjileri kesilmemelidir. Eşanjörlerde bulunan elektrikli ısıtıcılar +4C’nin altındaki sıcaklıklarda devreye girecek şekilde tasarlanmışlardır. Su hacimsel olarak genleşmeye bu sıcaklığın altında başlar ve donması ile birlikte hal değiştirerek en büyük hacmine ulaşır. Suyun soğuyup donması ile meydana gelen hacimsel artış, eşanjör plakalarının veya borularının genleşerek patlamasına sebep olur. Bu gibi durumlarda soğutucu gaz devresine su girer ve bir soğutma grubunun başına gelebilecek en kötü arıza meydana gelmiş olur. Bu arızaların onarımı yüksek maliyetli ve zahmetlidir. Kış kapanış bakımının en önemli amacı bu tür arızaların önüne geçmektir. Cihazın bulunduğu bölgenin mevsim şartlarına göre eşanjör içerisine uygun oranda antifriz şarj edilmelidir. Böl- genin son 10 yıldaki en düşük hava sıcaklığı referans alınır ve bu sıcaklığın en az 5 derece altında bir donma noktasına sahip antifriz karışımı hazırlanarak eşanjöre şarj edilir. Bölgenin en düşük sıcaklığı ne olursa olsun antifriz oranı %30’un altında kullanılmamalıdır. %30’un altında antifriz şarjı yapıldığında antifriz içerisinde bulunan katıkların yoğunluğu azalacağı için kimyasal korozyona ve bakıra zarar veren bakterilere karşı koruma sağlanmayacaktır. Uygun oranda antifriz karışımı hazırlanıp eşanjöre şarj edildikten sonra, numune alınarak refraktömetre ile yoğun- luğu kontrol edilmelidir. Ölçüm alınmadan önce su antifriz karışımı sirküle edilerek karışımın homojen hale gelmesi sağlanmalıdır. Bu aşamada bir diğer önemli konu da eşanjör giriş ve çıkış kesici vanalarının sızdırmazlığının sağlanmasıdır. Vanaların tam sızdırmaz olduğu mutlaka kontrol edilmelidir. Aksi halde sistemden gelecek su eşanjöre girerek antifriz yoğunluğunu azaltacak veya tamamen sıfırlayacaktır. Bu gibi durumlarda eşanjör donmaya ve patlamaya karşı korumasız hale gelmiş olacaktır. Bazı uygulamalarda antifriz maliyetlerinden kaçınmak için kesici vanalar kapatılarak sadece eşanjörde bulunan suyun boşaltıldığı görülebilmektedir. Bu tip yanlış uygula- malar kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Kesici vanalardaki herhangi bir sızdırmazlık problemi yaşandığında eşanjörde don problemi ile karşılaşılması kaçınılmaz olacak ve çok daha büyük bir risk ve maliyetler alınmış olacaktır. Bahsi geçen tüm bu konularda her zaman FORM A.Ş. olarak bizden teknik destek alabileceğinizi bir kez daha hatırlatır, iyi çalışmalar dileriz. n % Ethylene Glycol By Weight FREEZE POINT °F °C 10 26.2 -3.2 15 22.4 -5.3 20 17.8 -7.9 25 12.6 -10.8 30 6.7 -14.1 35 0 -17.8 40 -10 -23.3 45 -17.5 -27.5 50 -28.9 -33.8