1997 yılı sonunda Japonya'nın KYOTO kentinden yapılacak Dünya "İKLİM" Konferansı'na ülkemiz katılarak alınacak kararları taahhütedecektir. Bu kararla; yapıların tasarımında düşük enerjili bina (Low Energy Building) amaçlanacak, Avrupa Birliği'nin 1 993 kararları doğrultusunda CO2 emisyonlarını, sera etkisini sınırlayan talimatlara uygun YAP/ ENERJİ RUHSAT/ ve KULLANILABİLİRLİK standartları geçerli olacaktır. Ülkemizde ısıtma amaçlı enerji üretiminde belirlenen savurganlığın halen 6 milyon TEP (Ton Eşdeğer Petrol) olduğu gözönündetutulduğunda, yapılarda gerekli konfor düzeyi azaltılmadan enerji üretiminin düşük seviyede tutulması; bu amaçla düşük enerjili mimari yapıların (low Energy Architecture) önemi anlaşılır. Bu doğrultuda ülkemizde geçerli mevcut yalıtım yönetmeliklerinin yetersizliği dikkate alınarakAvrupa Birliği Standartlarına uygun ISO 91 64 (Thermal lnsulation Calculation of Space Heating Requirements of Housing) standartlarının ülkemiz şartlarına modifiye edilmesi zorunlu olmaktadır. Amaç üretilen ısı enerjisinin korunması, yapıda (lncloor Air Quality) iç hava kalitesinin sağlanması, uygun yapı malzemelerinin yapı bileşenlerinin ve yapı katmanlarının seçimi ile yapılan ısıtma, havalandırma-klima amaçlı ısıl yüklerinin son teknoloji uygulamaları paralelinde yıllık 70 kwh/m2 civarına çekilmesi olmalıdır. 6. Tesisat Yapı teknolojisinde "Mekanik Tesisat" yapının organik ve işleysel yapısını içeren yapay imkanlardır. Mekanik tesisat, ısıtma, havalandırma, klima sistemleri (HVAC) dışında sıhhi tesisat kapsamındaki "Plumbing ve Sani tary" servislerini içerir. Ayrıca yapı fonksiyonu ve üretim ile ilgili özel tesisat ihtisas uygulamaları mekanik tesisat bünyesinde yer alır. Bir yapının ısı enerjisi ihtiyacı genellikle mekanik tesisat hizmetleri için gereklidir. Bu neden; enerjinin etkili kullanımı ve enerji ekonomisi uygulamaları yapının tesisat sistemlerinde önem kazanmış, yapının elde edilme süreci içinde sektöre! teknoloji bu amaca yönelmiştir. Mekanik tesisat hizmetlerinin yapı yatırım, tasarım, imalat, uygulama ve işletme hizmetleri zincirini oluştuı·duğu dikkate alınarak enerjinin etkin kullamını, geri kazanımı ve enerji ekonomisi uygulamaları bu dizgi içinde sağlanmalıdır. Dolayısıyla, makina mühendisliğinin bir dalı olan mekanik tesisat mühendislik hizmetlerinin yapı teknolojisindeki rolü çok önemlidir. fıfffflB� Yatırım Yapı teknolojisinde yatırımcı kuruluşların verileri ve yapının fonksiyonlarının tanımı yapının ihtiyaç programı ile kullanıcı isteklerini belirler. Bu veriler yapı üretiminde konfor, sağlık ve hijyen koşullarını içeren zorunlu kurallar, enerji ekonomisi, çevre etkinlikleri ve yasal düzenlemeler için temel kaynaklardır. Yatırım verileri yapının kullanım sürelerini servis imkanlarını, doluluk nisbetleri ile ünitelerinin fonksiyonlarını belirler. Yatırım verileri yatırımcı veya onu temsilen projeyönetim veya müşavirler tarafından yapılabilir. Bu veriler tasarım kriterlerini oluşturduğu gibi tüketicinin korunmasına yönelik spesifikasyonları, şartname ve sözleşme koşullarını tesbit eder. Bir yapının konutveya işyeri, bir işyerinin ofis veya çarşı, bir çarşının çok yönlü fonksiyonlarını farklı servis üniteleri içeren, bütün bilgiler yapıda enerjinin etkin kullanımı ve enerji ekonomisine yönelik yolları gösterir. Tasarım Bir yapının mekanik tesisat tasarımı enerji ekonomisine dönük ilk yaklaşımdır. Tasarıma esas olan ilke ve kriterler analiz edilerek zorunlu standartlar ve yasal kurallar doğrultusunda PROJENİN TASARIM KONSEPTİ'ni ortaya çıkarmaktadır. Tasarım konsepti, bir tasarımcının doğru ilkeler içinde projeye yaklaşımını ve seçim kararlarını göstermektedir. Genellikle yapılarda uygulanacak tesisat türleri yatırımcı verileri, tüketici istekleri, proje şartname ve sözleşmelerinde belirlidir. Ayrıca tesisat türlerinin uygulama ve teknik kuralları, bilim ve teknolojik esaslara dayalı standartlarda, norm ve kodlarda çizilmiştir. Esas olan bu çerçevede enerji ve yatırım ekonomisini sağlayan, kullanılabilirlik, yaşanabilirlik standartlarına uygun, güvenli, işletmesi kolay, çevreye uyumlu sağlıklı yapıların tasarımıdır. Bu yaklaşım projecilerin yaratıcı tasarıma yönelimini sağlar. Bir yapının ısıtma sisteminin tasarımında enerjinin üretimi, akışkan seçimi, taşınım yöntemi, enerji tüketim ekonomisi önemlidir. Bu aşamada gösterilecek özen ısıl enerjinin üretim ve tüketiminde enerji ekonomisi, enerji geri kazanımı ve enerji tasarrufu sağlar. Standart ve sıradan yapılarda sadece ısıtma istense dahi pis havanın atılması, iç hava kalitesinin sağlanması, ortamda hava akım ve dengelerinin temini gereklidir. Bu yönelen iklim ve çevre koşullarına bağlı olarak doğal havalandırma __________________ TESİSATDERGİSİ SAYI 30____ _____________ r-.ııııı KASIM-ARALIK'97 j 47 ,; �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=