müellifleri, kontrol teşkilatı, müteahhit şantiye teşkilatı ile birlikte ekip halinde, zincirleme sorumlu olarak hizmet vermelidir. Bu bağlamda uygulamada, sözleşme eki dökümanlar yanı sıra tüketici hakları nı korumaya yönelik, yapıda sağlık, konfor, hijyen ve güvenlik koşullarını içeren yasal düzenlemeler taahhütte esas alınmalıdı r. Bu düzenlemelerin temel kaynakları yapı teknolojisinde "Standart Codes" veya "Building Code" ismi verilen standartlardı r. Gelişmekte olan ülkelerde; imar yasaları anlamı nda "yerel yönetim yaptı rımlarına esas" olan bu kodlar; siyasi otorite ve parlemento kararları ile uygulamaya konulabildiği gibi, geçerli hukuk kuralları na ve yaptırımlara refere edilmiş kaynaklar olarak gösterilebilir. Uniform kodlar ise; teknolojinin gelişimine paralel, bilim ve tekniğin yeniliklerine açık, çeşitli örgütler tarafından hazırlanmış standartlar ve yayınların ortak yönlerini içeren, onaylanmış ulusal ve uluslararası standartlardır. Yapı teknolojisinde kodlar, yapı tasarımı nda, imalat ve inşaatta, malzeme seçimlerinde, istenilen ve arzulanan performans ölçüm test, kontrol ve denetim sistemlerinde kullanı lır. Genellikle yapı kodları teknik ağırl ı kl ıdı r. Bu nedenle kodlar inşaat teknolojisinin yapını n inşaat, mekanik tesisat, elektrik, alt yapı, gaz, enerji, sıhhi tesisat gibi teknik kuralları içerir. Kodlar sadece üretim şartnamelerini kapsamayı p; yapının işletme, bakım, tamir, onarı m, tadilat, yapı izni, enerji kullanımı, elektrik gaz, bağlantı mekanik tesisat, sıhhi tesisat, yangı n, sağl ı k, hijyen kurallar ile yapıda kontrol ve denetim sistemlerini ihtiva eder. Bu nedenle yapı kodları güvenlik ağırlıkl ı olduğu kadar kalite, kontrol denetim amaçlıdı r. Uygulamada YAPI KOD'ları yeni inşa edilen yapı larda olduğu gibi, mevcut kullanı lan veya çok eskiden inşa edilmiş yapı lar için de geçerlidir. Kurallar genellikle asgari uyulması gereken zorunlu koşulları belirler. Ayrıca özel yapılarda yapı kodları na uyum şartıyla hazı rlanmış özel spesifikasyonlar ve şartnameler hazı rlanabilir. Yürürlükteki yapı teknolojisi zorunlu kuralları hiç bir yetkili, adli, siyasi, idari ve teknik makam tarafından kişisel yorum ve takdir ile değiştirilemez. Dolayısıyla kuralların uygulanması nda denetim ve kontrol görevlilerinin; konusunda uzman, yetkili, bağı msız ve sorumlu kişiler olması gereklidir. Yapı denetimi ve kontrolü, yapının statik, yangın, arazi, doğal afetler, kaza önlemleri, ulaşım, telekominikasyon, enerji, çevre, sağlı k, hijyen, alanlarında yapıl ı r. Ayrıca mekanik tesisat sistemlerinde yapılar için enerji kullanımı , ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat "Sanitary ve Plumbing" gaz, elektrik konularında her disiplin için ayrı ayrı geçerli teknik kodlar geçerlidir. İmar yasalarına bağlı yapı kodları esaslarına uygun denetim kontrol hizmetleri, kent yasaları, çevre, enerji, ulaşım, arazi yapı kalitesi, mekanik tesisat, elektrik tesisatı, alt yapı, yerel yönetim hizmetleri yönünden ele al ı nmaktad ı r. Ayrıca imalatta ve malzemede kalite ve nitelik, güvenlik, verimlilik, sağlıkve benzeri standart esasları aranmakta, dolayısıyla her disipline ait kod'larda birbiri arası nda atıfve bağlantılar bulunmaktadı r. Kodlar yönetim, denetim, kontrol sistemleri yanı sıra konu ile ilgili bütün tanımları, tarifleri, isim, sembol ve kısaltmaları içermekte, kural ve asgari kabul edilebilir, spesifikasyonları açıklamaktadır. Bölümlerde cihaz ve malzemelerin normlara bağlı zorunlu özellikleri, muhafaza, istif, montaj ve korunma şekilleri, fittings ve bağlantıları test ve işletmeye alma yöntemleri belirtilmekte ve özellikleri ile birlikte açıklanarak, ilgililer tarafı ndan önlemleri zorunlu kılınmaktadır. Bu anlamda yapılarda uygulayıcı ların enerjinin etkin kullanımı ve enerji tasarrufu yönünden büyük katkıları ve yaptı rı m güçleri mevcuttur. Yapı fonksiyonuna uygun şartnamelere göre yapılacak tesisatta projelerde belirlenen karakteristikler esas alınarak cihazların kalite, nitelik ve performansları sağlanmalıdır. Taahhüdün ana ilkesi de budur. Cihaz armatür ve malzemelerin seçiminde ekonomi ve ucuzluk ne kadar etken olursa olsun kalite ve nitelik esas olmalıdı r. Ayrı ca taahhüdün amacını n arzulanan nitelik ve işlevsellikte yapı elde etme olduğu unutulmamalıdır. Bu yönleri ile kazan, brülör, pompa, hidrofor, boyler, klima santralları , aspiratör, vantilatör, vana ve aksesuarları ile yangın ve benzeri özel tesisat cihazları nın uygun ekonomik işletme ve çal ışma düzeni içinde imal ve monte edilerek mükemmel çalışır halde teslimi uygulamada kaçınılmaz bir sonuç olmal ıdır. Malzeme kadar önemli bir husus işçiliktir. Tesisat sektöründe erişilen başarının büyük payı deneyimli usta ve işçilerdir. Bilinçsiz kaynak ve fitting kullanı mları , _________________ TESİSAT DERGİSİ SAYI 30, _______________ _ � KASIM-ARALIK'97
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=