Tesisat Dergisi 298. Sayı (Ekim 2020)

86 Tesisat / Ekim 2020 tesisat.com.tr fakat daha büyük damlacıkların riskinden daha düşüktür. Her durumda, birçok ülkede olduğu gibi sadece temas ve damlacıkla bulaşma yollarına karşı önlemlerin alınması durum- larında, bulaşma kesilmeyecek ve havada uçuşan parçacıklarla bulaşma belki de önemli rol oynayan, dominant, bulaşma olacaktır. Nihai olarak meydana gelecek bulaşma ihtimaliyle müca- dele için ana stratejiler şunlardır: Temas ile bulaşma yolu için: Binalarda umumi nakil vası- talarında bulaşma yeri el aletleri ve diğer objelerin dezenfek- siyonu. Sık sık el yıkama. Damlacık ile bulaşma yolu için: Sosyal mesafenin korun- ması ve insanların hareketinde ve kümelenmesinde sınırlan- dırma. Havada uçuşan parçacıklarda bulaşma yolu: Bu parça- cıkların havada bulunma yoğunluklarını havalandırma ile ortama daha fazla verilen temiz havayla seyreltmek. Solu- num yollarıyla nefes almada riski en aza maske ve siperlik kullanarak indirme. Öneriler / Sonuçlar Birçok ülke Temas ve Damlacık yoluyla bulaşmaya karşı savaş için önlemler uyguladığından aşağıdaki tamamlayıcı önlemler uygulanmalıdır: • Epidemik kriz devam ettiği sürece, yüz yüze toplantılar yapılmamalıdır, • İnsanların bulunduğu kapalı alanlar, tehlikeli parçacıklarla herhangi bir olası kirlenme durumunda virüs konsantras- yonunu azaltmak için, özellikle temiz hava kullanılarak gayet iyi havalandırılmalı ve bu şekilde enfeksiyon tehlikesi azaltılmalıdır, • İnsanların bulunduğu yerler doğru bir çıkış yapma plan- lıyorsanız, mutlaka maske ve eğer mümkünse siperlik takmalısınız. Normal maskeler küçük parçacıkları tutmada o kadar etkili değildir, bu nedenle siperlik ile birlikte kulla- nılması parçacıkların tutulması etkisini önemli derecede artıracaktır. • Kamuda diğer insanlarla yakın çalışanlar üst solunum yollarını korumak için maske ve siperlik takmalıdır, • Sağlık personeline yüksek enfeksiyon riski altında olmaları nedeniyle daha ileri korunma tedbirleri uygulanmalıdır, Kaynaklar - Barker, J., Stevens, D. and Bloomfield, S.F. (2001) Spread and prevention of some common viral infections in community facilities and domestic homes. J. Appl. Microbiol., 91, 7–21. - Bourouiba, Lydia, Eline Dehandschoewercker, and John W. M. Bush. “Violent Expiratory Events: On Coughing and Sneezing.” Journal of Fluid Mechanics 745 (March 24, 2014): 537–563. © 2014 Cambridge University Press. - Holbrook, M. et al. The New England Journal of Medicine, Letter to the Editor, March 17, 2020. - Klontz, K.C., N.A. Hynes, R.A. Gunn, M.H. Wilder, M.W. Harmon, and A.P. Kendal. 1989. An outbreak of influenza A/Taiwan/1/86 (H1N1) infections at a naval base and its association with airplane travel. American Journal of Epidemiology 129:341–48. - Li Y, Huang X, Yu ITS, Wong TW, Qian H, (2005a) Role of air distribution in SARS transmission during the largest nosocomial outbreak in Hong Kong. Indoor Air 15(2): 83-95. - Li Y, Duan S, Yu ITS, Wong TW, (2005b) Multi-zone modeling of probable SARS virus transmission by airflow between flats in Block E, Amoy Gardens. Indoor Air 15(2): 96-111. - Li Y, Leung GM, Tang JM, Yang X, Chao CYH, Lin JZ, Lu JW, Nielsen PV, Niu J, Qian H, Sleigh AC, Su H-JJ, Sundell J, Wong TW, Yuen PL, (2007) Role of ventilation in airborne transmission of infectious agents in the built environment – a multidisciplinary systematic review. Indoor Air 17(1): 2-18. - McLean, R.L. 1961. The effect of ultraviolet radiation upon the transmission of epidemic influenza in long-term hospital patients. American Review of Respiratory Diseases 83(2):36–8. - Mendell, M.J., Fisk, W.J., Kreiss, K., Levin, H., Alexander, D., Cain, W.S., Girman, J.R., Hines, C.J., Jensen, P.A., Milton, D.K., Rexroat, L.P. and Wallingford, K.M. (2002) Improving the health of workers in indoor environments: priority research needs for a national occupational research agenda. Am. J. Public Health, 92, 1430–1440. - Morawska, L. (2006) Droplet fate in indoor environments, or can we prevent the spread of infection? Indoor Air 2006; 16: 335–347 doi:10.1111/j.1600- 0668.2006.00432.x. - Moser, M.R., T.R. Bender, H.S. Margolis, G.R. Noble, A.P. Kendal and D.G. Ritter. 1979. An outbreak of influenza aboard a commercial airliner. American Journal of Epidemiology 110(1):1–6. - Pillai, S.D. and Ricke, S.C. (2002) Bioaerosols from municipal and animal wastes: background and contemporary issues. Can. J. Microbiol., 48, 681. - Prime Minister’s Office, “Let’s Avoid These Three Conditions When We Go Out!” Flyer (in Japanese), https://www.kantei.go.jp/jp/content/000061234.pdf (Retrieved March 21, 2020). - Rheinbahen, F.V., Schunemann, S., Gross, T. and Wolff M.H. (2000) Transmission of viruses via contact in a household setting: experiments using bacteriophage X174 as a model of virus. J. Hosp. Infect., 46, 61–66. - Roe, F.J.C. (1992) Virus and other infections in the context of indoor air quality. Pollution Atmospherique, 134, 48–51. - Sun Y., Z. Wang, Y. Zhang, and J. Sundell 2011. In China, students in crowded dormitories with a low ventilation rate have more common colds: Evidence for airborne transmission. PLOS ONE 6(11):e27140. - Wei, J., Li, Y. Enhanced spread of expiratory droplets by turbulence in a cough jet Building and Environment Volume 93, Part 2, November 2015, Pages 86-96. - Yu, I.T., Y. Li, T.W., Wong, W. Tam, A.T. Chan, J.H. Lee, D.Y. Leung, and T. Ho. 2004. Evidence of Airborne Transmission of the Severe Acute Respiratory Syndrome Virus. New England Journal of Medicine 350:1731-1739. DOI: 10.1056/ NEJMoa032867. Diğer Kaynaklar - REHVA, COVID-19 Kılavuzu, https://www.rehva.eu/activities/covid-19-guidance (Yenilenme tarihi Mart 21, 2020). - ASHRAE Yönetim kurulunca onaylı doküman: Airborne Infectious Diseases (Hava kaynaklı Enfeksiyon Hastalıkları) Onay tarihi 19 Ocak 2014. 5 Şubat 2020 de teknik komite tarafından yeniden onaylanmıştır. - SHASE and AIJ, Role of ventilation in the control of the COVID-19 infection (COVID-19 enfeksiyonunun kontrolünde havalandırmanın rolü): Acil başkanlık yazışmaları, 23 Mart 2020. n ÇEVİRİ