Tesisat Dergisi 295. Sayı (Temmuz 2020)

44 Tesisat / Temmuz 2020 tesisat.com.tr önemli konunun acil olarak ele alınması ve devletimizin iklimlendirme ve hava- landırma tesisatında ihtiyaç duyulan değişimin hızla yapılmasına önderlik etmesi, muhtemel sosyal ve ekono- mik maliyeti üstlenmek yerine tedbir alınması ile baştan olası kötü sonuçları önleyecektir. Bir yandan %100 dış hava ve hava- landırmanın iyileştirilmesi gerekliliği görülmekteyken diğer yanda ise iklim değişikliğine yönelik yapılması gereken regülasyonlar ve enerji maliyetlerimi- zin yüksekliği söz konusudur. Enerjide Covid-19 salgın sürecinde nasıl bir deği- şim olacağı konusuna da değinmek fay- dalı olacaktır. Enerjide dünyanın daha önce öngö- rülemeyen farklı bir mecraya doğru sürüklendiği görünüyor. Bugüne kadar sıcak çatışmaların çoğu kaynak payla- şımı, fiziki altyapı güvenliği ve jeopolitik nüfuz sahalarının genişletilme çabaları ile yakından bağlantılıydı ve ticaret savaşları devam ediyordu. Yeni enerji savaşlarının ise fosil yakıtlardan yeşil enerjiye geçişte, iklim değişikliği ile mücadelede, düşen petrol fiyatında, pazar payını genişletmede, teknoloji ve finans akımlarını yönlen- dirmede yaşandığını görüyoruz. Ekonomilerin belkemiği olan enerji ülkelerin cari işlemler dengesini alt üst edebiliyor, iklim değişikliğini tetikliyor, çevreyi tahrip ediyor, jeopolitik çatış- maları, yangınları körüklüyor ve ülkele- rin küresel ligdeki yerini belirliyor. Covid-19 salgını sadece alıştığımız dünya dengelerini, hayatımızı, iş görme biçimimizi değiştirmekle kalmayacağını gösterdi, özellikle ülkemiz gibi enerji bağımlılığı yüksek ama kaynakları sınırlı olan ülkeler için enerjinin en önemli gündem olması gerektiğini ve aynı zamanda enerji-gıda-su denkleminin önemini bir kez daha gösterdi. 2060’a kadar uzanan senaryolarda dünyada yenilenebilir enerji kaynak- larının elektrik üretimindeki payının yüzde 40’a yükseleceği, elektrikli araç- ların sanıldığından daha hızlı yollarda seyahat edeceklerini, petrolün bugün araçların yüzde 92’sine enerji sağla- dığı düşünülürse bu dönüşümün pet- rol talebinde önemli düşüş yaratacağı öngörülüyor. Enerji sektöründe yenilenebilir enerji kaynaklarının yaratıcı ve sürdü- rülebilir sistemlere dönüşmesi ile nihai kullanımda yakıt değişimlerine, elektrik temelli çözümlere, akıllı şebeke yöneti- mine, bireysel enerji üretimmülkiyetine, paylaşılan varlık ve hizmetlere geçi- liyor. Robotlar, yapay zekâ, artırılmış gerçeklik, büyük veri, nesnelerin inter- neti (Internet of things) ve blockchain teknolojisi Dördüncü Sanayi Devrimi ile Yeşil Enerji Devrimi’ni birbiriyle eşleş- tiriyor. Covid-19 bize %100 taze hava ile çalışan iklimlendirme sistemlerinin gerekliliği ile birlikte iklim değişikli- ğine yönelik çalışmaları yavaşlataca- ğını gösterirken bir yandan da enerji savaşlarının ortasındaki bir dünyada yaşayacağımızı işaret ediyor. Daha fazla taze hava kullanan ve daha iyi filtrasyona sahip klima sistem- lerinin daha fazla enerji tüketecekleri yeni dünyamızda yenilenebilir enerji kaynaklarına daha çok ağırlık vermemi- zin kaçınılmaz olacağı görülüyor. Sözün özü Covid-19 sonrası bilimin ve bilginin güç olacağı yeni bir dünyada bir yandan salgın durumunda iklim- lendirme sistemlerinin sorunsuz hale evrilmesi gerekliliğini diğer yandan ise enerjinin, yenilenebilir enerji kaynak- ları kullanımının, enerji verimli cihaz ve sistemlerin bugüne kadar olduğundan çok daha önemli hale geleceğini gör- mekteyiz. Kaynaklar: 1. REHVA COVID-19 Kılavuz Belgesi - Koronavirüs hastalığı (COVID- 19) virüsünün (SARS-CoV-2) işyerlerinde yayılmasını önlemek için bina hizmetleri nasıl çalıştırılır ve kullanılır, www.rehva.eu 2. ASHRAE Hava Yoluyla Bulaşan Hastalıklar Görüş Belgesi - İklimlendirme Sistemleri Etkisi ve Öneriler, https://iskid.org.tr/ 3. “COVID-19 Virüsü Bağlamında Hastanelerde HVAC Tesisatı” Paneli, Prof. Dr. Ahmet Arısoy; Doğukan Sarı; Bora Atay; Ali Süngü, TTMD 4. “Kırılgan Enerji Denklemi Altüst Oluyor: Nereye Gidiyoruz?”, Mehmet Öğütçü, UİK Panorama, https://www.uikpanorama.com/ blog/2020/05/01/kirilgan-enerji- denklemi-altust-oluyor-nereye- gidiyoruz/ n GÖRÜŞ