AYNA DUMAN HCJRUSU MO-X, rıin. :, d'iQX, 0,4 '"""''""'--4,,,,,,,- ��� ! ------�--- �'\. �'\'\'\ �'\'\'\, J Şekil 2. Düz Duman Borularının Aynaya Kaynaklı Birleştirilmesi 2.2. TS 377' DEKİ DURUM Bu standart; tasarım basıncı ( Pt ) 0,5 MPa < Pt < 2,5 MPa, anma ısı gücü ( O. ) 100 kW < O. < 1 7.000 kW olan, gövde çapı 600 mm'den büyük, silindirik biçimli yatay konumda çalışan, alev-duman borulu, çelik malzemeden kaynaklı olarak imal edilen doymuş buhar kazanlarını, kızgın su kazanlarını ve sıcak su kazanlarını kapsar (3). Düz duman boruları, TS 497 "Düz Duman Boruları" maddesine uygun olarak yapılmalıdır. Payanda duman boruları yan yana gelmemeli ve aynaya gelen kuweti homojen olarak karşılayabi lecek bir şekilde yerleştirilmelidir. Payanda duman boruları aynalara kaynak edilmek suretiyle tespit edilmelidir. Boru uçları aleve veya yüksek sıcaklığa maruz olduğunda kaynak damarı bitiminde boru uçları silinmeli veya seramik yüksükler ile korunmalıdır. 3. MEVCUT STANDARTLARDA BELİRTİLMEYEN ÖZELLİKLER MTS' lerde , boruların aynaya birleştirilmesi ile ilgili kısım ve şekillere bakıldığında, aşağıda açıklanan bazı noktalara açıklık getirilmesi gerektiği ortaya çıkar. a) MTS' lerde , yüksek sıcaklık tanımı kullanılmış ; ama hangi sıcaklık olduğu tam belirtilmemiştir. b) Makinato işleminden söz edilmekte , ama hangi durumlarda yapılması gerektiği belirgin değildir. c) Boruların eğik montajında nelere dikkat edilmesi gerektiği açıklanmamıştır. 4. TAMAMLAYICI STANDARTDAKİ DURUM Yukarıda sözü geçen eksikliklerin giderilmesi amacıyla, burada; alev-duman borulu kazanların boru alanının imalatı ile ilgili olarak FDBR, Fachverbandes Dampfkessel-,Behaelter- und Rohrleitungsbau e.v (Buhar Kazanı, Kap ve Boru Hattı Yapımı Uzman Birliği) tarafından hazırlanan standarttan kısaca söz edilecektir (4). Bundan böyle bu standart, tamamlayıcı standart olarak ele alınacaktır. Bilindiği gibi, ülkemizde, K.B.S.B. (Kazan ve Basınçlı Kap Sanayicileri Birliği ) Derneği bulunmaktadır (5). Bu derneğin de, çeşitli kazancı firmalarının deneyimlerinden elde ettiği bilgileri toplayarak, imalatı ( veya testi ve benzerlerini ) destekleyici standartları hazırlamasının yararlı olacağını bu vesileyle burada vurgulamak isterim. Bu standartta; boru ve boru aynasının malzeme özellikleri, boru deliklerinin yapım kuralları, makinatonun amacı, kaynak yapım kuralları ve elektrot malzeme özellikleri, duman borusu ile aynanın birleşim türleri ve boru alanının ölçülendirilmesi açıklanmıştır. Destekleyici standart; a) Duman boruları kaynaklı veya makinato ve kaynakla boru aynasına tespit edilmiş, b) Sıcaklıkları yaklaşık 400 °C 'den 1 300 °c 'ye kadar olan duman gazları ile ısıtılmış, c) !sının suya transfer edildiği , örneğin yüksek basınçlı buhar veya kızgın su üreticilerinden alçak basınçlı buhar veya kızgın su üreticileri gi bi kazanlara yerleştirilmiş, d) Duman boruları yatay veya eğik olarak konulmuş boru alanları için geçerlidir. Ancak, bu standart; duman gazlarının fazla aşınmasına ( mekanik ve / veya kimyasal ) yol açan yakıtların (örneğin atık yakıtlar) yakıldığı buhar kazanlarındaki duman boru alanları için geçerli değildir. Burada; duman borularının aynaya birleştirilme şeklinin ısıl zorlanmalara göre belirlenmesine yönelik bazı esaslar açıklanacaktır. 4.1. Kavramlar a) Duman Gazları: Katı, sıvı veya gaz yakıtların yakılmasından ortaya çıkan gaz şeklindeki yanma ürünleridir. b) Duman Boruları: Arasından duman gazlarının geçtiği borulardır. c) Boru Aynası: Boru delikleri ile donatılmış kazan veya cehennemlik aynasıdır. d) Boru Alanı: Duman borularının montajının yapıldığı boru aynasıdır. 4.2. Duman Boruları 4.2. 1. Duman Borularının Ölçülendirilmesi Kazan borularının et kalınlıkları , kaynak sonrası makinato için gerekli gerilme ve kaynak itibariyle ----------------- TESİSAT DERGİSİ SAYl29:--------------- ;;;ı EYLÜL-EKİM'97
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=