çok fabrikada önceden soğutucu akışkan ile doldurulmuş ve üzerinde yoğuşma olmaması için yalıtılmış soğutucu akışkan boruları sunulmaktadır. İç ve dış ünitenin bağlantısı kullanımdan önce her iki tarafı örneğin membranlar ile kapatılmış durumda olan rakorlar ile gerçekleştiril mektedir. Rakorların bir moment anahtarı ile sıkılmasında membranlar kesilmekte (yırtılmakta) ve böylece soğutma devresi otomatik olarak oluşturulmaktadır. Montaj esnasında pislik ve nem girişi bu tür bir özel rakor sayesinde önlenmektedir. Boru uzunlukları önceden belirlendiğinden (örneğin 3,5,8,12 m) gereksiz yere boru döşenmemektedir. Büyük güçlerde ve Multi-Split sistemlerde soğutucu akışkan boruları montaj mahallinde yerleştirilmeli, havası boşaltılmalı, kurutulmalı, test edilmeli, işletmeye alınmalı ve bakımı yapılmalıdır. Kompresörün korunması için karterincle yağlama amacıyla daima belirli bir miktar yağ bulunmak zorundadır. Yağ, sıkıştırılmışsoğutucu akışkan buharı ile birlikte sürüklenerek soğutucu akışkan devresine girmektedir. Daima yeterli miktardaki yağın kartere geri dönebilmesi için hatların (boruların) boyutlandırılmasıncla (seçiminde) ve yerleştirilmesinde belirli kuralların göz önüne alınması gerekmektedir. Bununla ilgili olarak 3 farklı durum mevcuttur: a) İç ve dış ünite aynı yükseklikte (kotta): Yağ geri dönüşü bakımından problem oluşmamaktadır. b) Dış ünite iç ünitenin altında: a'claki gibi ancak maksimum yükseklik ve yükseklik farkından dolayı oluşan güç kayıpları dikkate alınmalıdır. c) Dış ünite iç ünitenin üzerinde: Güç kayıplarının yanı sıra, özellikle emme hattının yerleştirilmesinde "yağ tutma dirsekleri" öngörülmelidir. Bunun amacı kompresörün durmasında yağın buharlaştırıcıya inmesini önlemektir. Birden fazla katta her 3... 3,5 m'de bu tür bir dirsek gereklidir. (Şekil 22). m). Maksimum hat uzunluğu cihaz büyüklüğüne, bağla_nan iç ünite sayısına ve özellikle iç ve dış ünite arasındaki yükseklik farkına bağlıdır. • Birden fazla kısmi yük kademeli kompresöre sahip bir klima cihazında çok düşük bir hız nedeniyle emme hattında yağ geri dönüşü sağlanamayabilir. Önlem olarak Şekil 22'ye göre ikinci bir çı kış (el i k) hattı öngörülebilmektedir.''A:' hattı yağ geri dönüşünün mini mum güçte de gerçekleşmesini sağlayacak şekilde boyutlanclırılmaktaclır. Kısmi yük işletmesinde dirsek, soğutucu akışkan buharının ''A:' hattından geçecek ve yeterince yağı birlikte sürükleyebilecek şekilde çıkış hattı "B" bloke oluncaya kadar dolmaktadır. "B" hattı tam yükte basınç kaybının sınırlandırılabilmesi için uygun şekilde daha büyük boyutlandırılmalıdır. • Yatay yerleştirilen hatlar (eğer herhagi bir yerele dik olarak aşağı indirilmesi gerekiyorsa) tekrar yukarı çıkarılmamalıdır (yağ oturmasını önlemek için). Kompresörün önünde de "yağ cebi" olmamalıdır. • Boru montajında şu önlemler dikkate alınmalıdır: Toz sızdırmaz şekilde kapalı nakliye, kapalı durumda yerleştirme (pislik ve nemden koruma için) yapılmalı, akış yönünde eğim verilmeli, genleşmeler dikkate alınmalı, bakır borular buzdolabındaki kalitede olmalı, bakır boru kesicisi kullanılmalı ve kesilen yüzeydeki çapaklar alınmalı, sert lehimleme ve uygun oksit giderici madde uygulanmalı (önceden hava tamamen boşaltılmalıdır), itinalı boru bağlantıları (rakor) kullanılmalıdır. Demontajda soğutucu akışkan emilerek toplanmalıdır (kesinlikle atmosfere atılmamalıdır). • Soğutucu akışkan devresindeki boru kesitleri soğutucu akışkanın çeşitli hallerde bulunması nedeniyle yerden yere farklılık göstermektedir. Boru bölümlerindeki sözkonusu hızlar (örneğin sıvı hattında yaklaşık 0,4 . . . 0,8 m/s, emme gaz hattında yaklaşık Şekif-21. Önceden Doidurulmuş Soguwcu Akışkan Boruları Şekif-22. Soğutucu Akışkan Borularının Yerleştırilınesi 7 . . . 1 2 m/s ve kızgın gaz Soğutucu Akışkan Hatları ile İ lgili Diğer Talimatlar: • İç ve dış ünite arasındaki mesafe mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır (daha düşük basınç kaybı, daha büyük soğutma tesir katsayısı, yağın problemsiz şeki_lde geri dönmesi için). Bu mesafe imalatçı clökümanlarında boru çapına veya cihaz tipine göre verilmektedir (örneğin 25 hattında yaklaşık 10 ... 1 5 mi s (R 22)) belirleyicidir. Güç kontrollü kompresörlerde dolaşan yağın kompresöre geri dönebilmesi için hızın en küçük kademede de yeterli olması gereklidir. Çeviren: Fatih BALOĞLU Mak. Yük. Mühendisi -- --------- ---- --- TESİSATDERGİSİ SAY!29,----- _______ _________ � EYLÜL-EKİM'97
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=