Tesisat Dergisi 288. Sayı (Aralık 2019)

66 Tesisat / Aralık 2019 tesisat.com.tr YANGIN ZONLARI Yangın zonları belirlenirken, bina mimarisinin yanında yangın zon büyüklüğü dikkate alınarak tasarım yapılır. Islak borulu sprinkler sistemleri için her iki standarda ait zon büyüklükleri karşılaştırma tablosu aşağıda verilmiştir. a. Her iki standard arasındaki en büyük fark şudur: TS EN 12845 zon büyüklüğü limit değerini her alarm vanasının bağlı bulunduğu tesisatın koruduğu toplam alana göre belirlemesine rağmen, NFPA13 aynı alarm vanasına bağlanabilecek en büyük kat alanı için limit değerini verir. b. TS- EN 12845/Ek D ise orta tehlike sınıfı mahallerde zonlama ile ilgili ayrı şartlar belirlemesine rağmen, NFPA 13 zon büyüklükleri ile ilgili olarak, tehlike sınıfına bağlı şartlar getirmez. • Aynı alarm vanasından beslenen sprinkler sayısı her katta 1000’i geçmemelidir. • Otoparklar ve depolama alanları ayrı zon olarak tasarlanmalıdır. • Her bir alarm vanasının beslediği sprinkler sayısı 10000’i geçmeyecek şekilde tasarım yapılmalıdır. • Her zonda en fazla 500 adet sprinkler bulunacak şekilde tasarım yapılmalıdır. • Zonlama yapılan alan içinde orta tehlike-3’ün üstü tehlike sınıfında mahal bulunmamalıdır (Örneğin sinema, konferans salonu vb.). • TS-EN12845 gereği zonlara ayrılmış sprinkler tesisatına ait alarm vana setinde, iki kesme vanası ve by-pass vanası bulunmalıdır (Şekil D.1). SU BESLEMELERI Minimum su beslemesi; sprinkler sistemi su ihtiyacına, yangın dolabı ve hidrant sistemi için gerekli hortum sistemleri su ihtiyacı eklenerek belirlenmelidir. a. Sprinkler su ihtiyacı; hidrolik hesap kriterleri baz alınarak belirlenirken, yönetmelik gereği hortum su ihtiyacı için aşağıda verilen değerler ilave edilmelidir. Tablo 4’te verilen değerler NFPA13 Tablo 11.3.1.2’de verilen değerlere yakın olmakla birlikte, TS EN12845’te su beslemesinin, her sistemden eş zamanlı azami hesaplanmış debilerin toplamını sağlayabilmesi gerektiği ve debilerin en çok su ihtiyacı olan sistem için gerekli basınca kadar düzeltilmesi gerektiğini belirtmektedir (9.6.4.b). Tablo 2. Tehlike Sınıflarının Karşılaştırılması Tablo 3. Islak Borulu Sistemlerde Zon Büyüklüğü Tehlike Sınıfı TS-EN 12845 NFPA-13 Tasarım Yoğunluğu / Operasyon Alanı Tasarım Yoğunluğu / Operasyon Alanı lt/dk-m 2 m 2 lt/dk-m 2 m 2 Düşük Tehlike Sınıfı 2,5 84 4,1 139 Orta Tehlike Sınıfı G.1 5,0 72 6,1 139 Orta Tehlike Sınıfı G.2 5,0 144 8,1 139 Orta Tehlike Sınıfı G.3 5,0 216 - - Orta Tehlike Sınıfı G.4 5,0 360 - - Yüksek Tehlike İmalat G.1 7,5 260 12,2 232 Yüksek Tehlike İmalat G.2 10,0 260 16.3 232 Yüksek Tehlike İmalat G.3 12,5 260 - - Yüksek Tehlike İmalat G.4 Baskın Sistemler kullanılır - - Tehlike Sınıfı TS-12785 (Tablo 17) NFPA-13 ( Madde 8.2.1) Düşük Tehlike 10 000m² 4831m² Orta Tehlike 12 000m² (Ek E ve D’de izin ve- rilen durumlar hariç) 4831m² Yüksek Tehlike 9 000m² 3716m² Şekil 2. Islak Alarm Vanasında By-Pass Bağlantısı (TS-EN 1284 : Şekil D.1) Tablo 4. Yangın Dolapları ve Hidrant Sistemi için İlave Su İhtiyaçları (YönetmelikEk-8/C) Bina Tehlike Sınıfı İlave edilecek Yangın Dolabı Debisi (lt/dak) İlave edilecek Hidrant Debisi (lt/dk) Süre (dk) Düşük tehlike 100 400 30 Orta Tehlike-1 100 400 60 Orta Tehlike-2-3-4 100 1000 60 Yüksek Tehlike 200 1500 90 MAKALE