Tesisat Dergisi 286. Sayı (Ekim 2019)

100 Tesisat / Ekim 2019 tesisat.com.tr genelde bir depoya gider. İyi su deposu, proses suyu deposu veya üretim suyu deposu olarak adlandırılan depoda su varsa, işletici genelde T.O. cihazının iyi çalıştığını sanır ve T.O. cihazının günlük kontrollerini yapmaya üşenir. Masa- sında günlük kontrol çizelgesi gözüne ilişirse, bu çizelgeye bir gün önceki değerleri doldurur. Bu arada membran basınçları yükselmiş, üretim debisi %50 azalmış, iletkenlik artmış, membranlar can çekişiyor olabilir. Fakat işletici bu sorunların farkına varmaz, gözü yal- nızca su deposunun seviyesini görür. Ancak, iyi su deposunda yeterince su olmadığında ve işletmeden “Su Yok” şikayeti geldiğinde, T.O. cihazı incele- nir ve görülür ki membranlar tamamen ölmüş! En çok karşılaştığımız işletme hatası bu paragrafta anlatılandır. Bun- dan sonraki hatalar bu sorumsuzluk ve üşengeçlik hatası yanında çok küçük kalır. İşletme Giderlerini Kısalım Düşün- cesi: Birçok işletmede T.O. cihazının işletme giderleri göze batar ve giderleri azaltma anlayışı ile şu hatalar yapılır: 1. Antiskalant ve diğer kimyasal dozaj pompalarının ayarı kısılır. 2. T.O. membranlarını katılardan koru- yan kartuş filtreler tıkandığında atıl- maz, yıkanıp tekrar kullanılır. 3. Ucuz fiyata satılan kartuşlar satın alınır. 4. T.O. öncesi su yumuşatma cihazı olan sistemlerde, rejenerasyon tuzu miktarı azaltılarak tuz gideri azaltılır. Oysa, gerek kimyasallar, gerekse filtre kartuşları ve su yumuşatıcı, T.O. cihazının en pahalı bölümü olan memb- ranları korumak içindir. Koruma yeterli olmadığında membran ömrü çok kısa olur ve “giderleri azaltalım” fikri ile yapılmak istenen ekonominin birçok katı kadar bedel ödenerek T.O. memb- ranları yenilenir. T.O. Membranlarının Uygunsuz Kimyasallar ile Yıkanması: T.O. memb- ranı üreten kuruluşlar membran yıkama için bazı kimyasal karışımları önerirler. Önerilen bu kimyasallar dışında, ucuz olsun fikri ile başkaca bir kimyasal ile membranlar yıkandığında, membran- larda kalıcı hasar oluşma ihtimali çok yüksektir. T.O. Koruyucu Kartuşlar ile İlgili Yapılan Hata: Ters Ozmoz membran- larında ham suyun geçtiği kısım çok dardır, bu sebeple membran üreticileri, ham suyun bir mikron hassasiyette kar- tuşlar ile filtrelendikten sonra memb- ranlara girmesini önerirler. Gerek yan- lış kartuş kullanımı, gerekse kartuşların kartuş kabına yerleştirilmesinde yapılan hatalar sonucunda membranlara katılar gider ve bu şekilde ham suyun girdiği ilk membranlar tıkanır. Resim 1. T.O. Günlük Kontrol Çizelgesi İçine Katılar Girmiş Membran MAKALE