94 A ; r a ş t ı • r .m • a i 1 • PROFESYONEL TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ TANIMI -SORUMLULUKI.ARI - İŞLEVLERİ - HUKUKİ DURUMU ÖZET Bu yazıda profesyonel mühendisliğin gerekliliği, tanımı, Amerika'da işlevi, nasıl profesyonel mühendis olunacağı, sorumluluk sigortasın ın ne olduğu, müşavir mühendislik kurul uşları mevcut durum ve çözümler hakkında bilgi verilerek görüşler sunulmuştur. Ülkemizde profesyonel mühendislik ve sorumluluk sigortası gibi kurumların kurulmasının gerekliliği ve önemi vu rgulanm ıştır GİRİŞ Çağdaş demokratik sistemde serbest piyasa düzeni ile idare edilen ülkelerde, vatandaşların hakları, bazı yasal kurumlar ile korunma ktad ı r. Bu kurumların sağlıklı çalışabilmeleri de oto kontrol sistemleri ile dengeli bir şekilde sağlanmaktadır. Emeğin kutsallığı, emek karşılığında kazanılan paranın ve malın koruma altına alınmasıyla bir anlam kazanmaktadı r. Gelişmiş ülkeler emeği ve karşılığı olan parayı ve malı korumak için bazı yasal kuruluşları harekete geçirmişlerdir. Çalışılan h~r sahada işin, ustası (ehline) yaptırılmasının sağlanması bu kuruluşla rı n ana görevleri arasındadır. Profesyonel deyimi, meslek sahibi, diğer bir deyimle işin ustası-ehli anlamına gelir. İşi, o işin profesyoneline, ustasına yaptırmayı zorunlu kılar yasalar geliştirilmiştir. Herhangi bir iş kolunda öğrenim görmek ve meslek okulu, yüksek okul veya üniversite mezunu olarak diploma almak, o işin ustası olmak anlamına gelmemektedir. Bu nedenledir ki mezuniyet sonrası eğitim ve usta ni teliği ndeki bir kişinin denetimince tecrübe kazanmak, ustalık vasfını kazanmak için ön görülmektedir. Bir işin, mesleğinde usta niteliğine erişmiş bir kişi tarafından yapılması, yapılan işte hata yapabilme ihtimalini azaltmakla beraber, sıfıra indirmemektedir. Bu durum "Sorumluluk S igortası " (Liability lnsurance) kurumunu beraberinde getirmektedir. Yapıl acak herhangi bir işin, mesleğinde usta bir kişiye yaptırılması ve tüm iyi niyetli çal ış m aya, olabilecek hatalara karşı işin sigortalanmış olmasına rağmen, şayet yapılacak işin tarifi tam yapılmamışsa yine istenilen sonuca ulaşılamayacaktır. O halde işin nasıl yapılması gerektiği ni belirleyen şartnameler yazılması; işin yapımında kullanılacak makina, techizat ve malzemenin ve yapım teknolojisinin birlikteliğini sağlayabilmek için Akdeniz HİÇSÖNMEZ/Makina Yük. Müh. P. Eng. Akdeniz Müh. Tic. Ltd. Şti. 1960 yılında İ.T.Ü, Makina Müherıdisli!i Fakültesinden Yüksek Mühendis olarak mewrı oldu. 1964yılma kadar Taşkızak Deniz Fabrikaları., DSİ, SSK, ve İmar UcL şirketinde Tesisat Onarım ve T-asarım Müfıerıdısi olarak ç;.ı.lış'tl. 1964-1970 yıllarında Kanada ve Amerika 'da Tesisat Mühfmdislik ve Müşavirlik hizmeti veren çe~itfi flrmafarda. "HVAC & Plumbing System Desing Engineer" ünvam ile çalıştı, British Cofumbiş ve Nova Scotia eyaletlerinde "Profesyonel Mühendis" ünvanlatmı aldı. l9 70-1977yıllarında "Tesfs~t Tasarım Mühendisi" olarak Mc Kee Over Seas Co, TUMAŞ, SISAC, ve KAPSAN firmalarında çalı§tf. Halen; 7977'de kurduğu, klima ağırlıkh tysisat fasanı:n ve ,.mOJavfrli.k işle(i yapan "AKpENIZ MÜŞAViR MUHENOISUK ve TiCARET LTO. ŞTI. "ni yönetmekıedir, TMMOB Makina Mühendisleri Odas4, tesisat Mühendisleri Derneği (Kurucu Ba§kan 'iardımcısı)1T6rk Mü§avir Mühendisferve Mimi¾rlar Birliği Dem Türk lsı Bilimi ve Tekniği Derneği ve ASHRAE de standartlar ge l iştirilm esi gerekmektedir. Bazı yasal kurumlarca hazırlanan ana şartname ve standartlar, esas alınmak üzere her an hızla değişen ve gelişti ri len teknolojilere uyum sağlamak için her işin kendi özelliklerine göre, her iş için, ayrı ayrı, şartname yapmak gerekmektedir. Mesleğinde usta niteliğini aldıktan sonra uzun yıllar çalışm ış, ve edindiği tecrübeleri kendi bilgi ve becerisi ile birleştirerek o iş kolundaki işlerin felsefesini yapabilecek bir noktaya gelmiş kişi artık danışılacak kişi Müşavir "Consultant" seviyesine erişmiş demektir. Şu halde herhangi bir iş kolunda, bir projesi olan kişi veya ku ruluşların, o projenin gerçekleştirilmesi için ilk başvuracağı merci "Müşavir" kişi veya kurulu şları olmal ıdı r. M üşavirler, kendilerine sunulan projelerin öncelikle, verimlilik (fizibilite) hesapla rı nı yapar ve proje sahibine adı geçen işin verimli olup olmadığını, verimli ise mertebesini bildirir. Projeye devam edilip edilmemesine bu çalışma sonucunda karar verilir. Bundan sonraki etap, müşavirin, işin tasarımının, metraj ve keş i fler inin , şartnamelerinin, işin ihale edilmesi için gerekli her türlü dökümanın nasıl hazırlanacağını belirleyen şartnameleri hazı rlaması gelen teklifleri değerlendirerek tasarımcının seçimini yapması tasarımcının işinin denetleyerek, işin ihaleye çıkarılmas ı ve yüklenici firmanın seçimini
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=