Tesisat Dergisi 28. Sayı (Temmuz-Ağustos 1997)

Atık Hava - ~::z:.:::;~;,:a_~ ,Soğuk Hava 38-420 /. 15-180 • Dı~ Hava 30 _ 3 da Havası (fazeHava) 4~~-:!f.:+:~ 24-260 . /.~ Yüksek Basınç uşu Sıcaklıklar Kabul Tarafı ı~,ı.,,.-Ş.),li:>, Edilmiştir) tarafı Şekil 3- Bir "Pencere Tipi Klima Cihazının" Yapısı ve Parçaları 1) Hava (ifıresi, 2) Buharlaştırıcı (soğutucu), 3) Radyal fan veya teğetse/ fan, 4) Ayarlanabilir hava dağıtım kanatları (/amelleri), 5) Emme hattı, 6) Kompresör, 7) Kızgın gaz hallı, 8) Kondenser (yoğuşturucusu), 9) Eksene/ fan, 10) Sıvı hattı, 11) Kapiler boru veya expansion va/( (genişleme va/fi (venlili)), 12) Enjeksiyon hattı, 13) Dış hava klapesi, 14) Atık hava deliği, 15) Kondens kabı. akışkan burada yaklaşık O 0 C'de buharlaşmakta ve böylece geçen havadan ısı çekmektedir (buharlaşma ısısını almaktadır). Buharlaştırıcının yüzey sıcaklığı havanın çiğ noktası sıcaklığının altında bulunduğu için geçen oda havasının aynı zamanda nemi de alınabi lmektedir. Kompresör (6) buharlaştırıcıdan (2) soğutucu akışkan buharın ı (5) emmekte, bunu sıkıştırarak kondensere (yoğuşturucuya) (8) basmaktadır. Soğutucu akışkan kondenserde tekrar soğumakta ve böylece yoğuşmaktadır (buharlaşma ısısı + kompresör ısısının dış havaya verilmesi). Kondenserde aynı motor tarafından (buharlaştırıcıdaki fanı çalıştıran) tahrik edilen ve yoğuşturucu için soğuk hava akımı sağlayan (bu durumda "hava soğutmalı soğutma cihazı" sözkonusudur) ikinci bir fan mevcuttur. Yazın dış hava çok sıcak olmasına rağmen bu sıcaklık yine de sıkıştı rma ile ısıtılan soğutucu akışkanın sıcaklığından daha düşüktür, böylelikle soğutucu akışkandan dış havaya doğru bir ısı akımı daima mümkündür. Pencere Tipi (Kompakt) Cihazların Planlanması ile İlgili Talimatlar 1- Bu tür cihazların uygulama kriterleri özelliklerine göre öncelikle soğutma kapasitesi (gücü) nem alma kapasitesi, hacimsel debi (hava değişimi), gürültü oluşumu ve montaj ile ilgilidir. Havanın filtre edilmesi ile ilgili yüksek talepler karşılanamamaktadır; burada sentetik elyaflar EU 2/3 veya plastik şilteler kullanılmaktadır. Müşteri arzuları analiz edilmeli, yerel şartlar tespit edilmeli ve çalışmaya hazır durumdaki bu cihazların sınırları açıkça izah edilmelidir. Güç (kapasite) bölgesi, yaklaşık 0,5 ile 3 kW arasındaki motor gücüne bağlı olarak yaklaşık 1200 W ile 7000 W arasındad ı r (yani kW tahrik gücü başına yaklaşık 2,5 kW'lık soğutma gücü sağlanmaktadır) . Hacimsel debi 300 ile 1000 m3/h arasındadır. 2- Cihazlar en azından uygun bir hesaplama çizelgesi yardımıyla yaklaşık olarak bulunması gereken gerekli soğutma gücüne göre firma dökümanlarından seçilmektedir. Oda ve dış hava şartları da dikkate alınmalıdır (Şekil 4). • 1 1 1 25 30 35 40 45 Dış Sıcaklık (_ ] _ _ Şekil 4- Ç •/i İç ve Dış Sıcaklıklardaki Soğutma Gücü (Kapasitesi) Cihaz_seçiminin tahmini değerlere göre yapılması önlenmelidir. Orneğin cihaz tipinin sadece oda büyüklüğüne göre belirlenmesi anlamsızdır. Güneş ışınımının ve oda yüklerinin kuwetli tesiri nedeniyle buradaki belirsizlik kışın ısıtma sistemindeki spesifik ısı ihtiyacının tahminindekine göre oldukça daha büyüktür. Ayrıca çok büyük seçilen bir klima cihazı nın problemleri çok büyük seçilen bir radyatördekine göre daha büyüktür. 3-Oda havasının soğutulması için bir cihazın tüm soğutma gücü baz alınamamaktad ır, çünkü oda havasının su buharı içinde buharlaşma ısısı r'de (gizli ısı) bulunmaktadır. Bu su buharı buharlaştırıcıda (soğutucuda) su olarak yoğuştuğunda tekrar yoğuşma ısısı olarak açığa çıkmaktadır. Bu ısının(» 700 Wh/kg) da aynı şekilde buharlaştırıcı (soğutucu) tarafından ortamdan alınması gerektiğinden oda havasını soğutmada kullanılan kapasite azal maktadır. Gizli soğutma gücü miktarı Qı imalatçı dokümanlarında ı.yatt veya nem alma kapasitesi mw (1/h) olarak verilmektedir (QI = mw . r). 4- Oda ve dış hava şartlarının soğutma gücüne ve klima cihazlarının çalışma bölgesine (kullanım sınırları) etkisi DiN 8957'de belirlenmiştir: Oda havası şartları : 2 7 °C/"/4 46; Yaş termometre sıcak! ığı 19 °c Dış hava şartları : 35 °C/% 40; Yaş termometre sıcaklığı 24 °C Bunlardan farklı olan çalışma şartlarındaki soğutma güçleri Şeki l 4'ten elde edilebilmektedir. 5- Dış hava alarak iş leti l ebilen (yani havalandırma fonksiyonlu) cihazlarda sınır belirtilmelidir. Dış hava debisi giriş (odaya) hava debisinin sadece yaklaşık% 1 O ile 20'si• tutarındadır (yüksek fan devir sayılarında), çünkü bunun için gerekli soğutma ihtiyacı oldukça büyük olabilmektedir. Yüksek dış sıcaklıklarda ve dış hava nemlerinde özel önlemler gerekli ol maktadır. _______ _ _______ _ __ TESİSATDERGİSİ SAYl28 ~=::-:-:---------------- 0~ - TEMMUZ-AĞUST0S'97 1142 ' • . , . .. .. -.,.,,~

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=