98 ' A , r a s t ı r m a .> ihale evrakını hazırlamak ve mesleki denetim yapma hakkı verilmektedir. Aynı kişi isterse bir iş yeri açıp kendisinin müşavir-mühendis olduğunu beyan ederek de çalışabilmekted i r. Genelde kamu işlerinde her iş için standart olarak, özel sektör işlerinde referans olarak, kullanılan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın Birim Fiyat Tarifleri ve Yapım Şartnameleri, öğrenim ve eğitim görmüş teknik elemanın kısıtlı olduğu, Cumhuriyetin ilk yıllarında başarılan işler için fevkalade yararlı bir çalışma olmasına rağmen, günümüz çağdaş teknolojik gelişimleri ne ayak uyduracak nitelikte olmaktan uzak gözükmektedir. -Yürürlükteki proje hazırlama kuralları, çağdaş proje yapı mı için yetersizdir ve gereksiz teferruat ile uğraşmaktı r. - Tasarımcıya çoğu zaman projesinin gerçekleştirmeyi sağlayan mesleki kontrollük hizmeti verilmemektedir. - Projesi olmayan işler ihalaye çıkarılabi lmekted i r. - Tesisat Mühend i sliği yönünden yüksek okul ve üniversitelerde verilen eğitim çok teorik ve yetersizdir. Tesisat mühendisl iği ile ilgili konularda üretim yapan sanayi sektörü günün çağdaş sistemlerine ilgi göstermemekte yıllardır aynı üretimleri, eski teknolojilerle yapmaktad ı r. M ühendisin eğitiminde olduğu gibi, teknik ressam, tekniker, surv~yan tesisat usta ve işçiler için öğrenim ve öğrenim sonrası eğitim veren kuruluşlar çok azdır. Yeni teknoloji üretmek için araştı rma-gelişti rme laboratuarları azdır. Üniversite-sanayi işbirl i ği yok denecek bir seviyededir. İşin yükleniciye ihale edilmesinde, genel olarak iç kaşif özeti bazında en fazla kırana verilmektedir. ÇÖZÜMLER Yukarıdaki bilgiler gözönüne al ı narak, ülkemizde tesisat mühendisliğini çağdaş ülkeler düzeyine çıkarmak için aşağıdaki hususlar yerine getirilmelidir. 1- Tasarımdan başlayarak, her iş kademesi işin ehlineustasına yaptırılmalı, diplomalı mühendisler eğitimden geçirilip, tecrübe kazandırılarak yapılacak sınav sonucunda kazananı tescil etmek kaydıyla yasal olarak kurulacak "Profesyonel Mühendislik" müessesesi getirilmelid ir. Hiç bir yapı bir profesyonel mühendisin tasarımı olmadıkça uygulamaya konulmamal ıd ı r. 2- Tasarımcıya, tasarımını uygulamaya koyup işlerl iğin i göstermesi için "Mesleki Kontrollük" verilmeli, tasarı mcı yaptığı projeden sorumlu tutulmal ıdır. 3- "Sorumluluk Sigortası " müessesesi yasal düzenlemeler ile getirilmeli ve zorunlu kıl ı nmalıdır. 4- Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar B irliği Derneği'ne ve üyelerine, tüm mühendislik birimlerini bünyelerinde bulundurarak güçlü bağımsız kuruluşlar olarak çalışmalarına imkan sağlayacak, dış kaynaklı kredi ile yurt içinde yapılan işlerde öncelik, ve yurt dışı ihalelerde devlet desteği sağlanmalıdır. 5- Profesyonel mühendislik müessesi kurulduktan sonra, Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birl iği üyesi olmak için Profesyonel Mühendis olma şartı getirilmelidir. 6- İşin yapımını yükleniciye, inşaat ve imalattan sorumlu mühendisinin, profesyonel mühendis olması zorunluluğu getiren yasal düzenlemeler yapılmal ıdır. 7- Tasarımcı, projesi ile beraber, her iş için ayrı ayrı olmak üzere, işin yapılmasını en ince detayına kadar tarif eden genel yapım şartnameleri ve birim iş tariflerini yapan şartnamele r vermel idir. Şartnameleri n hazırlanmasına yardımcı olacak ana şartname örnekleri hazırlanma lıdır. Tesisat Mü hend isliği konusunda ana şartnameleri "Tesisat Mühendisleri Derneği" hazırlamalıdır. Bayındırlık Bakanlığı Birim Fiyat ve Tariflerinden, zaman içinde vazgeçilmelidir. 8- Tasarımcıya yurt içi ve dışı imalatlardan seçim yapabilmek, çağdaş tesisat sistemleri seçebilmek, projesi ve şartnamelerinde seçtiği sistemi tarif edebilmek yetkisi verilmelidir. 9- İ malatçı ve mümessiller, yurt d ışındaki teknolojik gelişmeleri takip ederek, yeni ürün ve sistemlerin yurt içinde imalatını gerçekleştirmeli veya piyasada bulunmasını sağlamalıdır. 1 O- Tesisat mühendisliği sektöründe, mühendis ve diğer teknik elemanların eğitim ve tecrübe kazanmasını sağlamak amacıyla özel veya kamu kuruluşları nda meslek içi eğitim imkanı sağlanması için gerekli gir i şimler yapı lmalıdır. 11- Tesisat Mühendisleri Derneği'nce konuyla ilgili olarak periyodik seminerler düzenlenmelidir. 12- Yapının tesisatı tamamlandıktan sonra tesisat sistemlerinin "Ayar, Balans ve İşletmeye Alma" işlerine kavram olarak önem verilmeli tasarımdan başlayarak projeler üzerinde ayar ve balans sistemleri gösterilmeli, şartnameleri hazırlanmalıdır. Yurt dışında olduğu gibi, bu hizmetleri yapacak bağımsız ihtisas ku ruluşlar ı n oluşması için düzenlemeler getirilmelidir. KAYNAKLAR 1- National Councı l of Examiner for Engı neering and Surveying (The NCEES Guide to Engıneering Registration P.E. Registration. The Smart Choice) 2- Professional Engıneers (1986), Goverment of the District of Columbia Department of Consumer and Regulatory Affairs. Board of Registration for Professional Engıneers. 3- Professional Engıneers Handbook (1991 ), University of the State of NewYork-The State Education Department Office of the Profesions. Division of Professional Licensing Services Cultural Education Center Albany, NewYork 12230 4- Professional Liability lnsurance-CNA The Stock lnsurance Company 5- Status and Bylaw (1992), FIDIC lnternational Federation of Consulting Engıneers. 6- Dernek Tüzüğü - Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Derneği.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=