Tesisat Dergisi 262.Sayı (Ekim 2017)

68 Tesisat / Ekim 2017 tesisat.com.tr - Çalışmayan soğutma grubunun içinden su geçmez. - Soğutma gruplarının pompalara yüklediği toplam basınç kaybı daha düşüktür. - Gelecekteki genişleme projelerinde sisteme soğutma grubu ilave etmek kolaydır. - Soğutma gruplarındaki yüksek basma yüksekliği sebebiyle genel tesis verimliliği düşüktür. 4.2.2.2. Soğutma Gruplarının Ters Akışlı Seri Bağlandığı Soğutma Tesisleri Soğutma gruplarının seri bağlandığı tesislerde, (Şekil 4.6) peşi sıra bağlanmış olan iki soğutma grubu kademeli çalışarak soğu- tucu akışkanın evaporatördeki basıncından kondenserdeki basın- cına basılması işini paylaşırlar. Soğutma suyu ortak bir pompa aracılığıyla önce yukarıdaki (upstream) soğutma grubuna girer. Yukarıdaki soğutma grubunda soğutulan su aşağıdaki (downst- ream) soğutma grubuna girer ve bu soğutma grubu tarafından hedeflenen sıcaklığa kadar soğutulur. Kule suyu ise yine ortak bir pompa ile önce aşağıdaki soğutma grubuna girer. Aşağıdaki gruptan ısınarak çıkan kule suyu yukarıdaki soğutma grubuna girer. Genellikle soğutma suyu sıcaklık farkının 10 °C’den büyük olduğu, düşük debili tesislerde seri bağlı soğutma grubu tercih edilir. Gruplar yüksek sıcaklıktan daha düşük sıcaklığa suyu sırayla ve paylaşarak soğuturlar. (Tablo 4.2) Soğutma tesislerinde pompa ve borulama ilk yatırımmaliyetleri de önemli bir konudur. Soğutma suyunun sıcaklık farkını alışılagel- miş değerlerden fazla yapmak debide azalmaya sebep olacak ve buna paralel olarak pompa ve borulama maliyetleri düşecektir [6]. Bu tercih diğer taraftan soğutucu ünitelerin soğutma bataryalarının büyümesi sonucunu doğuracaktır. Yukarı soğutma grubu (SG-2) soğuk su çıkış sıcaklığı yüksek ve buna bağlı olarak basma yüksekliği düşük olduğu için daha verimli çalışacaktır. Seri bağlı soğutma grupları seçilirken her ikisinin de hedeflenen soğuk su sıcaklığını sağlayacak şekilde seçilmesi önerilir. Bu sayede gruplardan birinin arıza yapması durumunda diğer gruba, bu grup hangisi olursa olsun, hedeflenen soğuk su sıcaklığına yarı kapasite için ulaşma imkanı yaratılmış olur. Soğutma gruplarından kaynaklanacak basınç kaybını azaltmak ve montaj kolaylığı için ısı değiştiricilerin tek geçişli seçilmesi önerilir. Seri bağlı sistemlerde soğutma gruplarının verimlerinin yüksel- mesinden kaynaklı kazanç ile ısı değiştiricilerdeki basınç kaybının artmasından kaynaklı olarak pompalardaki kaybın analizi temel konudur. Birincil sabi debili sistemlerde, özellikle düşük yüklerde pompalara harcanan enerji sistem verimliliğini düşürür. Birincil değişken debili sistemlerde ise parçalı yüklerde pompa devrinin düşürülebilmesi ile bu dezavantaj minimize edilmiş olur. - Soğutma gruplarının ters akışlı seri bağlı olduğu tesisatın avantajları ve dezavantajları şöyledir: - Soğutma grupları basma yüksekliğini kademeli olarak paylaştıkları için genel tesis verimliliği yüksektir. - Pompalardan herhangi birinin bozulması tesisin daha çok kapasite kaybetmesine yol açar. - Çalışmayan soğutma grubunun içinden su geçer. - Soğutma gruplarının pompalara yüklediği toplam basınç kaybı daha yüksektir. - Gelecekteki genişleme projelerinde sisteme soğutma grubu ilave etmek zordur. 4.2.2.3. Karşılaştırılan Sistemler ve Yapılan Kabuller Karşılaştırma yapılacak bina üretim tesisi olarak kullanılmakta- dır. Soğutma tesisi proses yapılan mahalin taze havayla soğutul- ması (%70 yük) ve proses makinalarının soğutulması (%30 yük) için hizmet vermektedir. Karşılaştırma; toplam soğutma yükünü karşılayacak iki adet eş kapasiteli, değişken devirli, su soğutmalı vidalı kompresörlü soğutma gruplarının farklı iki sistemdeki enerji tüketimlerini analiz etmek için yapılmıştır. Karşılaştırma yapılırken şu kabuller yapılmıştır: - 3150 kW soğutma yükünü karşılamak üzere 2 adet soğutma grubu kullanılmaktadır. Şekil 4.5. Paralel bağlı soğutma gruplarının borulama şeması Şekil 4.6. Seri bağlı ters akışlı soğutma gruplarının borulama şeması Tablo 4.2. Seri bağlı ters akışlı soğutma gruplarının su sıcaklıkları ve basma yüksekliği (6/16 °C Soğutma Suyu ve 30/36 °C Kule Suyu Şartlarında) Soğuma Grubu Evaporatör Su Çıkış Sıcaklığı Kondenser Su Çıkış Sıcaklığı Yaklaşık Basma Yüksekliği -Lift- SG-1 6 o C 36 o C 27 o C (karşılık gelen basınç) SG-2 6 o C 36 o C 25 o C (karşılık gelen basınç) TEKNİK