Tesisat Dergisi 26. Sayı (Mart-Nisan 1997)

KONFERANS YAPILARDA iSi TASARRUFU, 1 1 1 1 1 MEKANiK TESiSAT PROJELERi ve KALiTELi il 1 UYGULAMANIN ONEMI Ülkemizde bugüne kadar gerek devlet eliyle , gerekse özel teşebbüs tarafından gerçekleştiri lmiş bulunan yapıların inşaası esnasında öncelikle mimari, statik ve tesisat projelerinin hazırlanması aşamasında, hava veçevre kirliliğinin önlenmesi ile enerji tasarrufu sağlanmas ı nda gerekli görülen tedbirlerin alınmasının ve buna göre uygulamanın yapılmasının çok önemli bir davranış olduğunu belirtmek isterim.Makine tesisat projelerinin inceleme ve uygulama safhaları nda görülen aksaklıkların giderilmesi ve belli esaslara göre düzenlenmesini temin etmek amacıyl a; proje düzenlenmesi sırasında kolaylıkla ihmal edilebilen çizim ve düzenleme esaslarının , bir metin haline getirilip bundan sonraki proje çalışmalarında yol gösterici olarak değerlendirilmesi ve ayrıca uyu l masındaki zorunluluk nedeni ile de, bilinen esasların her projede gözönünde tutulmasının ve yer almasını sağlamak için mimari, statik ve tesisat proje düzenleme esaslarının, ülkemizdeki ister resmi, ister özel bütün kurum ve kuruluşlarda yapılan veya yaptırılan projelerin düzenlenmesinde belli bir standartlaşmaya gidilebilmesi açısından, birleştirilerek yönetmelik şekline getirilmesinin projeciler ve uygulamacılar açısından büyük yararlar sağlayacağı kanaatindeyim. Yeni teknolojik gelişmelerin sağlanması ancak, çağdaş bi lgilerle donatılmış insan gücü aracılığı ile mümkün olabilecektir. Yeni teknik ve ekonomik davranış modelinde, bireyler kendilerine ve ülke ekonomisine yarar sağlayan mamulleri inceleyip tercih edişleri, üretici firmaların bu yönde kanal izeedip o sağlayacaktır. Bu gelişmede en büyük görev, tüketici ve üretici arasındak i koordineyi sağlayan biz uy gulayıc ı teknik elemanlara düşmektedi r . Mesleğimiz icabı bugüne kadar yapılan uygulamalardan şu netice çıkmaktadır. Binaların meydana getirilişi ve onların kullanılışı sırasında büyük ölçüde enerji tüketilmektedir. Bu tüketilen enerji, tekrar geri dönmeyen, bir kere Mithat EMRE Bayındırlık Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Tesisat Daire Başkanı kullanıldıktan sonra başka bir üretim alanında kullanılmayan tümü ile yok olan bir enerji kullanımıdır. Bu nedenle binayı yapan, oluşmasına katkısı olan bütün ilgililerle, yapıyı kullanan her insan enerji ihtiyacının minimuma indirilebilmesi için tüm kaynaklardan yararlanmayı vesarfedilen her enerjinin bir bedeli olduğu için en üst seviyede yararlanmayı amaç edinmelidir. Bu görüşle harcanacak çabaların şu noktalarda yoğunlaşması gerekir.Enerji sarfiyatı en az düzeyde tutulabilen, gerekli konforu sağlayan ve kullanımları en az enerji gerektiren binalar yapmayı tercih etmek ve bunları verimi en yüksek düzeyde olan araç ve gereçlerle donatmayı düşünmekle olacaktır. Makine tesisat projelerinin düzenlenmesinde yer alan konuların başında, binaların ısıtılması konusu önem arz etmektedir. ısıtma sorunu, bugün artık sadece ısınmayı değil, ısınmadaki ekonomiyi, konforu ,temizlik ve sağlığı düşünen günümüz insanı için boyutları biraz değişmiş olmasına tağmen varlığını hala korumaktadır. Ozellikle dünyadaki doğal enerji kaynaklarının hızla tükenmeye başlaması, diğer taraftan enerji sarfiyatının ve enerji fiyatlarının artış göstermesi nedeniyle ülkeleri vefertleri ısı maliyetinin düşürülmesi ve elde edilen ısı enerjisinin ekonomik kullanılması için birçok tedbirler almaya ve buna tesir eden etkenler üzerinde durmaya zorlamaktadır. Bu etkenler enerjinin üretiminden başlanıp iletim, koruma, proje şartları ve maliyet unsurları olarak görülebilir. Bugün batı ülkelerindeki ısıtmada, enerji kaybı çok düşük seviyelerde iken hala ül~_emizde bu kayıp% 30-40 civarındad ı r. Ozellikle ülkemizde harcanan toplam enerjinin büyük bir bölümü binalarda tüketilmekte, bu oranın büyük bir kısmı da ısınmada kullanılmaktadır. Bu nedenle esas tasarruf, petrol, doğal gaz, kömürle sağlanan ısınmad_a alınacak tedbirlerle yapılacaktır. işte proje yapımcılarına düşen en büyük görevlerden birisi de, binaların projelendirilmesinde, ülkemiz için geçerli olan 16 Ocak 1985 tarih ve 18637 sayıl ı Resmi Gazete'de yayınlanarak _yürürlüğe giren "Bazı Belediyelerin imar Yönetmeliklerinde Değişiklik Yapılması ve Bu Yönetmeliklere Yeni Maddeler Eklenmesi Hakkında Yönetmeliği" nazarı dikkate alarak, projelerinde en fazla ısı kaybeden yüzeyleri meydana getiren pencerelerin , yapının güney cephesinde kullanım amacına göre yer almasına , pencere ebat l arın ı n yönetmelikte belirtilen% 'de oranlarını aşmamasına, ayrıca çatı ve duvar yalıtımlarında yönetmelik şartlarına uyulmasına zaruri ihtiyaç vardır. Teknik esaslar açısından ; Proje ve raporların hazırlanmasında öncelik sırasına göre yasalara, tüzüklere, yönetmeliklere, Bayındırlık ve iskan Bakanlığı makine tesisat genel teknik şartnamesi ve birim fiyat tariflerine ve mecburi yürürlüğe konmuş Türk Standartlarına uyulması gerekmektedir. Yukarıda be lirtilen özelliklere ve esaslara göre hazırlanan projeler üzerinde çıkartılacak sağlıklı metraj ve keşiflerle bir binanın yaklaşık maliyeti tespit edilir. Bu maliyete göre ihalesi yapılan binanın, tesisat uygulamacısının, hazırlanmış olan tatbikat projelerini çok iyi anlaması gerekir. Projeyi anlamayan uygulamacı muhakkak surette uygulama sı rasında büyük hatalara sebebiyet verir.Tesisat uyg u lamacılarının uygulamaya geçmeden önce bir tesisat projesi üzerindeyer alan cihazların , cihazlar için gerekli malzemelerin neler olabileceğini proje ve keşifler üzerinden kolaylıkla tespit edebilmesi ve proje üzerindeki çizgi ve sembollerin hangi tesisatı ifade ettiğin i anlayabilmesi için tesisat projelerini çok iyi tanımas ı gerekmektedir. Bütün bu hususlar projeci ve uygulayıcılar tarafından tam an l aşıl ı p tatbik edildiği takdirde , ülkemizde yapılan makine tesisat projelerinde daha başarılı olacağı kanaatindeyim. 99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=