200 PROJE ÜRETİMİ ÜSTÜNE M. Ziya Tanalı, Mimar Türk MMMB Gn. Bşk. Yardımcısı A) BATI PROJE GELENEĞİ İLE ÜLKEMİZDE PROJE ÜRETİMİ ARASINDAKİ FARKLAR 1-Ülkemizdeki proje üretim yöntemleri ile Batı proje geleneği arasındaki en belirgin fark; bizdeki yaklaşımın tasarıma ve çizim elde etmeye dönük olmasına karşın, Batı geleneğinde yaklaşımın yapı elde etmeye dönük ve bu nedenle daha kapsamlı olmasıdır. 2- Avrupa Topluluğu'na katılmaya aday olduğumuz bu günlerde Batı Standartlarına uyum sağlamanın, "muasır medeniyetler seviyesine" varmak olduğuna, AT'ye katılsak da katılmasak da sağlanması gereken bu uyumun daha sıhhatli yapılar ve sonuçlar elde etmek için zorunlu olduğuna herkesin inanması gerekiyor. 3- Proje üretme ve yapı elde etme konusunda ülkemizde kurduğumuz düzenin belli bölümleri Batı geleneği ile çelişmektedir. 4- Batı proje geleneğinde projeciden istenenlerin bir kısmı ülkemizde istenenlere benzese bile içerik olarak bizdekilerden çok farklı olup, sorumlulukların idari yanlarını dahi proje üretenlere yükleme eyilimindedir. 5- Bu sorumluluklara karşın Projeyi yapan kişi, doğru bir yapı elde etme konusunda gerekli yetkilerle de donatılmaktadır. B) PROJENİN KAPSAMI VE PROJECİDEN İSTENENLER Bir tasarım, 1- Tasarım analizleri, 2- Mimarlık ve tüm Mühendislik ÇİZİMLER'inin yanında, 3- Firmaların katalog numaralarına kadar inen ayrıntılı MALZEME LİSTELERİ'ni, 4- Projenin her safhasında gerçekçi ölçüt ve fiyatlara dayalı BİRİM FİYAT ANALİZLERİ METRAJ VE KEŞİFLERİ, ' 5- Çok küçük ayrıntılara dek varan bilgi, belge, tarifleri içeren ve projenin her etabında işverene sunulan en az 200-300 sayfalık TEKNİK ŞARTNAMELER'i, 6- Yapının, özel işyerinin gerektirdiği "ÖZEL · ŞARTLAR"ı 7- İHALE ŞARTNAMESİ'ni, 8- İNŞAAT MUKAVELE'sini 9- MÜTEAHHİT BİLGİ FoRMLA.Rrnı içermekte, bunlar tamamlanmadan proje tamamlanmış kabul edilmemektedir. ' Kendi sistemim.izle kıyaslayacak olursak; 3 1-Tasanm Analizleri a) TOPOGRAFYA ÇALIŞMALARI, b) ZEMİN RAPORU, c) HİDROLOJİK RAPOR, d)YANGINDAN KORUNMA SİSTEMİ AÇIKLAMALARI, e) ENERJİ SAKINIM SİSTEMİ, f)TASDİK PROSEDÜRLERİ VE İZİN SÜREÇLERİ RAPORU, g) EKONOMİK ANALİZ h) VB. gibi ayrıntıları açıklayan, yapının elde edilmesi için gerekli tüm yan disiplin girdilerini kapsamakta ve projecinin sorumluluğu altında hazırlanmaktadır. 2-Çizimler a) Ülkemizdeki Mimarlık ve Mühendislik proje çizim standartları hiç bir ülkedekinden aşağı değildir. Hatta bizlerin, takdim kaygısıyla, çizim estetiğiyle fazla haşır neşir olduğumuz bile söylenebilir. b) Buna karşılık bizde eksik olan proje çizimleri üzerine konan yazılı açıklayıcı notlardır sanırım. Batı proje geleneğinde bir paftanın üstünde çizgi sayısından çok kelime olduğunu söylemek pek mubalağalı olmayacaktır. c) Yine Batı proje geleneğindeki bazı uygulamalarda proje etapları çoğu kez bizdeki gibi ön proje, kati proje, tatbikat ve tafsilat projesi ~bi etaplara da ayrılmamakta, işin yapısına göre biçimlendirilmektedir. Örneğin, yapılan sekiz (ön proje) kabul gördükten sonra Tatbikat ve Tafsilat safhasına geçilmekte ama bu safha kendi içinde bölümlere ayrılmaktadır. Plan, kesit ve görünüşlerin tamamlanması ile mukavele dökümanlarının ilk kez sunulması bu etabın ilk teslimi olarak kabul edilip işverene verilmekte; daha sonra, sistem detaylarının ve diğer ayrıntıların tamamlanması safhası gelmektedir. Bu safhanın son teslimi de, tüm tamamlanmış mukavele evrakları ile birlikte, çizimlerin teslimidir. Sonra bir de revizyon safhası yer almaktadır. d) Zaman kıymetli... İnsan emeği kıymetli ve bunun para demek olduğu gayet iyi biliniyor. Bu yöntem, bizim uygulamalarımıza kıyasla daha gerçekçi ve çok daha süratlidir. e) Genellikle ülkemizde imalat resmi kavramıyla, detay çizimleri karıştırılmaktadır. Batı geleneğinde bir projeci 1 /1 O ölçeğin altrnda pek çizim yapmıyor. Biliniyor ki, masasının başından zor kalkan bir insan, imalatın gerçekleri nedir iyi bilemez. O, prensip detayının nasıl olması gerektiğini ortaya koyar, bir başka deyişle sistem detayı çizer. 1/ 1 ölçeğe varıncaya kadar detaylar, yani
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=