sistemlerinin üretimi büyük dikkat ve titiz araştı rmaları gerektirmektedir. Hammaddenin kaliteli olması ürünün de kaliteli olacağı anlamını taşımamaktadır. Standartlar dahilinde bir üretim için birtakım testlerin de firma iç laboratuarınca yerine getirilmesi gerekmektedir. Çok önemli bir pazar olmasına karşın ülkemizde üretimleri denetleyecek ve ürünleri deneylere tabi tutacak kurumun imkanları sınırlıdır. Ayrıca bu konuda standart eksikliği de vardır. Özellikle doğrudan insan sağlığı ile ilgili bu alanda hala polipropilen tesisat sistemleri için bir hijyen standardının olmayışı üzücüdür. Bazı üretici firmalar Sağlık Bakanlığı'ndan rapor almışlardır. Merak edilen ise, daha ülkemizde konusunda bir norm bulunmayan bu hususta, Sağlık Bakanlığ ı neye göre deney yapıp, neye göre rapor vermektedir. Çözüm olarak ilk etapta CEN (Standardizasyon için Avrupa Komitesi) tarafından oluşturulan EN 852-1 ve EN 1420.01 normlarının birebir dilimize çevrilerek, Türkiye'de de Polipropilen tesisat sistemleri hijyenik bakımdan test edilebilir ve Türk insanı koku yapan ve suyun tadını bozan tesisat sistemlerinden su içmek zorunda kalmaz. Genel Olarak Pis Su Boru Sistemlerinde İstenen Özellikler 1) Malzeme Özellikleri a) Ses geçirgenliği düşük olmalı, yani hem düşük elastisite modülü (Polipropilen, PVC vb.), hem de yüksek kütlesel ağırlık (mineral takviyeli polipropilen) bir malzeme seçilmelidir. b) Ultraviyole ışınlarından etkilenmemeli, kuruyarak kırılganlaşmamalı, dolayısıyla uzun ömürlü olmalıdır. c) Aşınmamalıdır. d) Paslanmamalıdır. e) Pürüzsüz iç yüzeye sahip olmalı, dolayısıyla kabuk bağlamamalı, tıkanmamalıdır. f) Büyük mutfak, bulaşık makinası ve çamaşır makinası çıkışlarındaki sıcak atığa mukavim olmalı, deforme olmamalıdır. g) Sızdırmamalıdır. h) Agresiv atıklara dayanmalı, çürümemelidir. i) Bir yangın anında ısıyı katlar arasında taşıyarak ilave tehlike arz etmemelidir. Yansa bile çevreye zarar vermeyecek gazlar çıkmalı, dioksin gibi zehirli gazlar oluşmamalıdır. j) Hammaddesi ile doğaya saygılı olmalı, çevreyi kirletmemelidir. 2) Montaj İçin İstenen Özellikler a) Kolay taşınabilmeli. b) Duvara sabitlemelerde özellikli kelepçeler değil, alışılagelmiş sıradan kelepçeler kullanılabil meli. c) Muflu sistemlerde contalar fabrikasyon olmalı. d) Montajı kolay olmalı (Mutlu sistem kelepçeli ve kaynaklı sisteme göre yaklaşık % 50 oranında zaman tasarrufu sağlamaktadır.) e) Kaynaklı sistemde, alın kaynağı yaparken özel itina göstermeli, boru içinde kaynak yerinde yığılma olmamalı (Aksi taktirde boruda tıkanmalar görülecektir.) f) Mutsuz borularda istenilen boyda boruyu kesebilmek için büyük efor sarfedilmemeli, özel aletlere gerek duyulmamalı~ g) Fire çok düşük olmalı. h) İleriki yıllarda bakım onarım gerektirmemeli. Murat ÇAVUŞOĞLU TEGA Makina San. Tic. A.Ş. Sektör ile ilgili sorunları ve yapılması gerekenleri şu başlıklar altında toplayabiliriz: a) Türkiye'de üretimi gerçekleştirilmeyen teknolojilerin ülkemize kazandırılması mühendislik birikim ve teknoloji ile dinamiklerin hayata geçirilmesi. b) Yerli üreticilerin Avrupa pazarında var olabilme dinamikleri. c) Finansmanı yurtdışından gelen projelerde yerli ürünlerin kullanılamaması (Tega marka ürünler % 100 daha ucuz olmasına rağmen kredi şartlarından ötürü ülkemizdeki bazı projelerde kullanılmamaktadır) . d) İçme suyu şebekelerinde bazı illerimizdeki kaçak oranları % 70-75 oranlarında olmasına rağmen, yeni teknolojilerin kullanılmaması hususundaki muhafazakar tavırların neden olduğu ekonomik kayıplar (Elektrofüzyon yerine puşfit benzeri tekniklerde ısrar edilmesi). e) Elektrofüzyon teknolojisinin sağlıklı biçimde kullanılabilmesi için teknik eğitim düzeyinin yükseltilmesi (Tega, Elektrofüzyon kaynakçı eğitimlerini kamu kuruluşları ve firmalar için başlatmıştır). Rıdvan VAROL EMSA Ltd. Şti. Polietilen malzeme çok pahalı ve yerli polietilen boru ise fiyat açısından tutarsız bir şekilde satılmaktadır. Çelik malzeme de ise boru ve fittingslerde çatlamalar hatta kırılmalar meydana gelmekte, flanşlar, redüksiyonlar ve Tee'lerde ise 3" üzerinde orjinal Tee imalatı dahi yapılmamaktadır. İmalatçı firmalar yetersiz kalmaktad ır. Fittingslerin Üzerlerine firma ismi ve fittingsin değerleri dahi yazılmamaktadır. İhsan ALTUNÖZ PİLSA Plastik Sanayi A.Ş. Türk ekonomisinin genel problemi olan kayıt dışı satışlar (faturasız satışlar) plastik boru sektöründe dürüst esnafı ve sanayiciyi önemli ölçüde sıkıntıya sokacak kadar artmıştır. Ülkemiz yöneticilerinin, kayıt dışı ekonomiyi kontrol altına alacak tedbirleri zaman geçirmeden almaları ve uygulamaya koymaları, sektörde kaliteyi ve katmadeğeri arttırıp, haksız rekabeti önleyecektir. ------------------TESİSAT DERGİSİ SAYI25 _ __________ ______ r;ı DCAK-ŞUBAT'97 r 170 i ,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=