Technical Notes Celal OKUTAN "Klima" sözcüğü eski Yunan kökenli olup, İngilizce'de çevrenin atmosferik koşullarını belirtmek amacıyla kullanılmaktadır. Klimatoloji, klima sistemlerinin bilimsel yönüdür. Klimatoloji; doğal yaşamda; güneş, yağmur, rüzgar, yükseklik, deniz atmosferik basınç etkileri, doğal bitki örtüsü, çevre koşullarıyla şekillenen bölge iklim şartlarını inceler. Bu bağlamda "klima" kelimesine dilimizde "iklim" kelimesi denk gelmektedir. Ancak klima; meteoroloji ve klimatoloji bilimleri kapsamında yeryüzündeki tüm yerleşim bölgelerinde yaşanabilirlik amacına dönük koşullar ile sağlık, hijyen ve konfor standartlarını belirleyen bir olgudur. "Klima", sözcüğü dilimizde uzun yıllar kapalı ortamlarda ısıtma, soğutma ve rutubetlendirme amaçlı "iklimlendirme"yi belirtmek üzere kullanılmıştır. Özellikle Fransız ve Alman ekolünden dilimize yerleşen bu sözcük yerine "iklimlendirme" kelimesi arzulanan tanımı sağlayamamış, son yıllarda Amerikan teknolojisinin etkisi ile "air-conditioning" deyimi YAPI • • TEKNOLOJiSiNDE • • MI KRO-KLI MA YAKLAŞIMLARI ağırlık kazanmıştır. Aynı tanıma yönelmiş olan klima, air-conditioning ve iklimlendirme deyimlerinin birbiriyle benzerlikleri yanısıra, çeşitli ülkelerdeki kullanımları nedeniyle farklılıklar bulunmaktadır. Özellikle bunlardan üretilen mikro-klima gibi deyimlerin tanımı tam yapılmamakta farklı amaçlara yönlendirilip, sapt ı rılmaktadır. Amacımız dilimizi yabancı dil bağımlıl ığından kurtarmanın yanısıra, Türkçemizin zengin kelime haznesini kullanabilmek, bu alanda yansıtmalar ve çağrışımlarla karşılıklarını bulabilmektedir. Buna karşın bilim ve teknikte kullanılan kavramlar derinlemesine bilimsel yönleri ile incelendiğinden, bazen sözcüklerin orijinal hali ile kullanı lması daha sağlıklı olmaktadır. Bu anlamda mikro-klima deyimi teknik yayınlara aynen girmiş ve kullanılmaktadır. Diğer taraftan; birçok ülkelerde kullanılan, üniform standartlara girmiş, yerine oturmuş benzer deyimlerin, çekicilikleri nedeniyle pazarlama, reklam, slogan ve logo şeklindeki uygulamalarında bilinçli ve bilinçsiz kullanımlar, ___________________ TESİSAT DERGİSİ SAYI 25 ________________ _ _ r;·. JDCAK-ŞUBAT'97 d 53 ~ ·-- ~-~ . t
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=