gösterilebilir. Bir diğer özel durum, hacimlere pisliklerin dışarıdan girmesini önlemek için devamlı basınçlandırma yapmak istenmesidir. Örneğin yüksek karosive atmosfere sahip olan kağıt fabrikalarının kontrol odaları. Genellikle böyle hacimler izole edilir ve ayrı ayrı incelenir. Bu gibi özel durumlarda, deney sonuçlarından ve pratik deneylerden elde edilmiş hava değişim oranları kullanılır. GENEL VENTİLASYON Genel ventilasyon, hacimde sağlıklı olarak kalmak için gerekli olan minimum taze hava miktarın ı hacme vermek için yapılır. Yük hesaplarının son aşamasında genel ventilasyon istenir. "Taze" kelimesi göreceli bir kavram olduğundan bu konuda dikkatli olmak gerekir. Örneğin; kağıt fabrikası yakınında az miktarda taze hava bulunur. Genel ventilasyonun 2 adımda ele alınması gerekir. İlk adım istenen, minimum ventilasyon miktarının hükümet yönetmeliklerine ve standartlarına göre veya endüstriyel uygulamalara uygun olmasıdır. İkinci adım, ısı tahliyesi ve egzoz/takviye havası için gerekli volumetrik hava debisine karar vermektir. Minimum ventilasyon oran l arına karar vermek için, dizayn mühendisi ilk önce hükümet yönetmeliklerini araştırmalıdır. Yönetmelikler, şehir ve ülkelere göre farklılıklar gösterirler, bu yönetmeliklere uyulması zorunludur. Problem, bu yönetmeliklerin farklı anlamlara gelebileceğidir. Pekçok durumda fabrika çevresinden ofis çevre koşullarına farklı eğilimler gösterir. HVAC dizayn mühendisine yardım etmek için en uygun kişi fabrika mühendisidir. Ventilasyon oranlarının aydınlatılması açısından yönetmeliklerin araştırması başarısız olduğu taktirde; 1995 ASHRAE El Kitabı, HVAC Uygulamaları, ASHRAE Standartları 62-89 iç hava kalitesi için ventilasyon ve ASH RAE standartlar 55-92 insan yaşayan mahallerde ısı koşulları, değişik endüstriyel uygulamalar için rehber kabul edilebilir. 1. adımdan hareketle endüstrilerin özel periyodik yayın -lan ve kılavuz kitapları da ventilasyon oran-larını bulmak için uygun kaynaklardır. HVAC ve fabrika mühendisi minimum ventilasyon TEORİ oranlarının geniş ölçüde deneysel veriler ve deneyimler ile karar verildiğini bilmelidir. Karar verilen ventilasyon oranı, egzoz/ takviye havası ve ısı tahliyesi için gerekli hava miktarı ile karşılaştırılmalıdır. Şayet minimum genel ventilasyon oranları karşı l andığında veya Sonuç olarak fabrika mühendisi HVAC sistemini işletmek, üretimin gelişmesini sağlamak ve hepsinden önemlisi çal ı şanların güvenlik ve komforunu geliştirmek zorundadır. Sonuç olarak fabrika mühendisi havalandırma ve a ş ı I d ı ğ ı n d a g e n e ı ,oo, c"' Eg:o.ı: H;ııv;;ıısı ve nti lasyo n basitçe ""c'" ..... ~-~~-------ı--. yöntemin ürünü olur. Şayet değilse, toplam ölçüler mınımum vent ilasyon oranları 500 Cf11 4500 crn SırkOl,n~on H;ııv.ııı o o o o o o o alınarak buna göre """'' Konttol Oduı Çalışma Katı dizayn yapılır. "'"'' b.aaa-=----'---~=-.---....ı Sisteme sürekli takviye :~~'"~,';,,,m, 500 Cflt Enhllraııyon havası verilmeyebilir. Havası HVAC ve fabrika mühendisleri her zaman için minimum egzoz işlemine karar Şekil 3. Hava Denge Diyagramı vermek zorundadır. Sonuç olarak, ısı tahliyesi için tanların kışın çalışmasına gerek yoktur. Bunun yararı genel ventun azalmasıdır. Daha sonra zonlama ile küçük bireysel sistemler ol uşturulabilir. Hacimde oluşturulan pozitif veya negatif basıncı korumak için, büyük venti lasyon oranlarına gerek vardır. "Bir şekil binlerce kelimeye eşdeğerdir" denilerek hava denge diyagramının önemi anlatılır. HVAC mühendisi, tüm senaryoların nedenlerini açıklamak ve fabrika mühendisine iletmek zorundadır. Hava denge diyagramı yalnızca ventilasyon geçiş zanlarının işaretlenmesine ve cihazlar arasındaki ilişkileri açıklamaya yardımcı olmaz. Aynı zamanda fabrika mühendisinin HVAC sisteminin, üretimin geliştirilmesinde ve daha da önemlisi çalışanların güvenliğini ve konforunu artırmada etkin bir rol oynadığını kabul etmek zo rundadır. ventilasyon sistemini ayrıntılı olarak KAYNAKLAR anlamasına da yardımcı olur. Basitleştirilmiş bir hava denge diyagramı Şekil 3'te şematize edilmiştir. SONUÇ Ventilasyon sistemi için uygun dizayn prensiplerinin anlaşılmasından sonra, fabrika mühendisinin ventilasyon sistemini anlaması kolaylaşacak ve ventilasyon sistemini uygulamaya koymaya çalışacaktır. HVAC mühendisinin iyi bir yorumuyla, ventilasyon dizaynı basit bir hava değişim yöntemi olmaktan çok öteye gider. HVAC mühendisi bölümlerin tümü için işletmenin kolaylıklarını ve ikincil bir sistem olmadığını göstermek zorundadır. 19 1) ACGH, 1995, lndustrial Ventilation-A Manual of Recommended Practice, cincinafi, OH: American Conference of Governmental Hygienists, 2) ASHRAE, 1993 Handbook-Fundamentals, pp 26.7-26.11 Atlanta; American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers, ine. 3) ASHRAE, 1995 ASHRAE Handbook. HVAC Applications Chapters 24 and 26 Atlanta; American Soeiety of Heating, Refrigerating and Air Conditioning Engineers, ine. 4) ASHRAE, 1992, ANSI/ASHRAE 56-1992,Thermal Enviromental Conditions lor Human Oeeupanay, Atlanta Ameriean Soeiety of Heating, Refrigerating and and Air-Conditioning Engineers, ine. 5) ASHRAE, 1990, ANSI/ASHRAE 62-1989-Ventilation lor Aeceptable lndoor Air Quality, Atlanta Ameriean Soeiety of Heating, Refrigerating and Air Conditioning Engineers, ine. 131
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=