TEORİ HAVADAN-HAVAYA ENERJİ GERİ KAZANIM SİSTEMLERİ Dünyanın pekçok ülkesinde, enerji tüketiminin yaklaşık % 40'ı binaların ısıtma, havalandırma ve klima sistemleri için harcanmaktadır. Bu değer, egzoz havasındaki enerjinin kazanılması suretiyle kayda değer oranda düşürülebilir. Havadan-havaya enerji geri kazanımı cihazlarının kullanımı ile bina veya proses enerji tüketimlerinde azalma hedeflenmektedir. Üfleme ve egzoz havası arasındaki enerji transferiyle, ilk yatırımda her ne kadar biraz daha fazla maliyetle karşılaşılsa da uzun vadede işletme enerjisi tüketiminde azalma olacaktır. Havadan-havaya enerji geri kazanımı uygulamalarının analizinde ilk yatırım maliyeti ve işletme maliyetlerinin artı ve eksileri gözönünde tutulmalıdır. İLK YATIRIM MALİYETİ İlk yatırıma ek getirecek unsurlar: 1) Enerji geri kazanımı cihazı. 2) Enerji geri kazanımı cihazının montajı. 3) Seçilen cihaza göre; cihaz bağlantısı için gerekecek fazladan kanal miktarı veya enerji transfer sıvısının dolaştırılacağı boru metrajı. 4) Enerji geri kazanımı cihazı içinde oluşacak statik basıncın yenilmesi için daha büyük fan ve motorlar. 5) Gerekiyorsa havanın filtrasyonu. 6) Kapasite kontrol cihazları. 7) Don kontrolü için eklenecek ısıtıcılar. İlk yatırım maliyetini düşürecek unsurlar: 8) Azalan tasarım yükü için, kazan veya ısıtıcı cihazların kapasitesindeki kazançlar. 9) Azalan tasarım yükü için, ısıtıcı serpantin, pompalar ve borulamadaki kazançlar. 10) Azalan tasarım yükü için, su soğutma gruplarındaki kazançlar. 11) Azalan tasarım yükü için, soğutma serpantini, pompalar ve borulamadaki kazançlar. 12) Elektrik tesisatındaki kazançlar. İŞLETME MALİYETİ İşletme maliyetine ek getirecek unsurlar: . 1) Enerji geri kazanımı cihazının bakım masrafları. 2) Enerji geri kazanımı cihazının varlığından dolayı sisteme eklenen statik basıncın yenilmesi için tanların ek çalışma maliyeti. 3) Ek filtreleme sisteminin bakımı. 4) Enerji geri kazanım cihazının, pompalarının, kontrollerinin ve don ısıtıcılarının çalışma maliyeti. İşletme maliyetini düşürecek unsurlar: 5) Sistemin kurulmuş olması ile, yıllık ısıtma enerjisindeki kazançlar. 6) Sistemin kurulmuş olması ile, yıllık soğutma enerjisindeki kazançlar. ENERJİ GERİ KAZANIM CİHAZININ VERİMLİLİĞİ Havadan-havaya ısı geri kazanımı cihazlarının verimliliği genellikle bu cihazların; 1) Duyulur ısı (kuru-termometre), 2) Gizli ısı (nem oranı), 3) Toplam ısı (entalpi) transferindeki 15 Filiz PEHLİVAN FNP LTD. ŞTİ. verimlilikleri ile ifade edilirler. Geri Kazanılan ısı % E = ------ - x 100 Geri Kazanılabilecek ısı şeklinde gösterilebilir. Havadan-havaya ısı geri kazanım cihazının verimliliği pekçok değişkene bağlıdır. Bunlar arasında, besleme ve egzoz hava debileri; cihazın karakteristik özellikleri önemli belirleyicilerdendir. Direkt üretici firmalardan alınacak bilgiler ile cihazların verimleri belirlenmelidir. Enerji geri kazanımı prensibi aşağıdaki grafiklerle özetlenebilir. T1 -T2 ¾E= --- x100 T1 -T1 YAZ DURUMU Tl tl T2 t2 Giriş Çıkış
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=