Tesisat Dergisi 243. Sayı (Mart 2016)

102 Tesisat Dergisi Sayı 243 - Mart 2016 MAKALE “ Tablo 1 ’de belir len tüm testler, her lot ve her çap için, üre lecek olan borular üzerinden al nacak nu- munelere yap lmal ve deneylerin yap lma s kl TSE CEN/TS 12201-7 standard nda, Par piyasa deneyleri tablosuna uygun olmal d r.” Bu tabloda belir len deney sonuçlar n n de erlendi- rilmesinde, standarda ilave olarak; “Çekme deneyi sonucu de erlendirmesinde, kat kat ayr lmalar, li enmeler olmamal d r. Bu ekilde olan sonuçlar, standar a belir len uzama kriterini kar la- sa bile, olumsuz olarak de erlendirilecek r. Karbon siyah miktar deneyinde, 900ºC s cakl kta yap lan yakmadan sonra kalan kül miktar % 0,1’den fazla olmamal d r. Kül miktar n n bu de erden fazla ç kmas , olumsuz olarak de erlendirilecek r.” “Üre mde kullan lan her hammaddeden her lot ba- z nda 250 gr. ayr lacak ve bu hammaddeler üre ci test raporlar yla birlikte idareye verilecek r.” ifadesiyle de, hammadde üzerinden yap lan MFR de eri ile boru üzerinden yap lacak MFR de eri k yaslanarak, MFR tes nin sonucunun uygunlu u de erlendirilebilecek- r. 1.7. Testler ve Ser kalar: A a da belir len belgelerin ihale a amas nda isten- mesi, üre ci kalitesinin ar r lmas n ve üre cilerin ürün belgesi al rken, sadece numune üzerinden de il, ayn zamanda kalite sistemlerinin ve laboratuarlar - n n da denetlenece i bir belge almalar n sa layacak- r. Bunun için de a a da belir len ifadeler yaz labilir. “Üre ci rma, TS EN 12201-2 standard na uygunluk belgesini verecek r (Bu belgenin, TS EN ISO/IEC 17065 ürün belgelendirme sistemine göre akredite edilmi bir kurulu tan al nm olmas tercih edile- cek r). Üre ci rma, akredite kurumlar tara ndan verilmi , ISO 9001 Kalite Yöne m Sistemi belgesini verecek r.” 1.8. Üre me ba lama ve üre m sonras verilecek belgeler: A a da belir len ifadelerin yaz lmas yla, boru üre - minde kullan lacak hammaddenin standarda uygun olmas n n kontrolü yap lm olacak r. Sadece boru üzerinden yap r lacak testlerde hammaddenin tüm uygunlu u görülemeyece inden, bu kontrolleri yap- mak sure yle standarda uygun hammaddenin üre m- de kullan lmas n sa layacak r. Talep edilecek test ra- porlar yla da, rman n üre m esnas nda hangi testleri yap ve ne sonuçlar ald n n kontrolü sa lanacak r. “Üre ci rma; boru üre minde kulland her farkl hammaddeye ait, akredite kurulu larda yap r lm TSE CEN/TS 12201-7 standard nda belir len tüm p test raporlar n idareye verecek r. Tüm p test rapor- lar olamayan hammaddeler PE boru üre minde kul- lan lmayacak r. Kullan lan her farkl hammadde için, milli mevzuatlarda belirlenmi içme suyuna uygun ol- du unu gösteren uygunluk ser kalar n verecek r. Üretmi oldu u her Lot’a ve çapa ait par test rapor- lar n ( Tablo 1’ de belir len) idareye verecek r. Boru üre minde kullan lan hammadde ser kas ve boyut kontrol raporlar da her par de ek olarak verilecek- r. Raporlar n ekinde, ilgili test gra kleri (OIT, çekme, bas nç) de verilecek r.” 1.9.Muayene ve Test Hizmetleri: Buradaki en önemli hususlardan bir tanesi de, konu- sunda uzman akredite bir kurulu tan, üre m a ama- s nda 3. Taraf muayene hizme al nmas ve üre mi tamamlanan par lerden, sahadan rastgele al nacak numunelere akredite, tarafs z, ba ms z ve özellikle güvenilir bir laboratuarda testler yap r larak, üre lmi olan par lerin istenen kalite seviyesinde olmas n sa - lamak olacak r. Al nacak 3. Taraf muayene hizme nin Tablo1. Polie len boru par testleri Deneyler Deney Metodlar Çekme Özelliklerinin Tayini (Kopma Uzamas ) TS EN ISO 6259-1 Sabit s cakl kta iç bas nca mukaveme n tayini (165 saat- 80 ºC) TS EN ISO 1167 Plas kler-Yo unluk Deneyi (Hammadde) TS EN ISO 1183-1 Plas kler-Yo unluk Deneyi (Boru) TS EN ISO 1183-1 Kütlesel Erime Ak H z (MFI, MFR) Tayini (Hammadde) TS EN ISO 1133 Kütlesel Erime Ak H z (MFI, MFR) Tayini (Boru) TS EN ISO 1133 Oksidasyon ndüksiyon Süresinin Tayini (OIT) TS EN ISO 11357-6 Karbon Siyah Miktar Tayini (Sadece siyah borular için) ISO 6964 Pigment veya Karbon Siyah Da l m Derecesinin Tayini TS ISO 18553