Tesisat Dergisi 243. Sayı (Mart 2016)

101 Tesisat Dergisi Sayı 243 - Mart 2016 MAKALE 1. Boru üre minde kullan lacak polie len hammad- de, TS EN 12201-1 standard na uygun, PE100 ol- mal ve MRS de eri min. 10 MPa olmal d r. 2. Boru üre minde kullan lacak olan granül halinde- ki hammadde, TSE CEN/TS 12201-7 standard nda belir len tüm p testleri akredite kurulu larda yap r lm ve bu testlerden ba ar l bir ekilde geçmi olmal d r. 3. Boru üre minde kullan lacak hammaddeye hiçbir ekilde bir katk maddesi ilave edilmeyecek, geri dönü üm, k rma veya hurda gibi malzemeler hiç- bir ekilde boru üre minde kullan lmayacak r. 1.3. Kaynaklanabilirlik: PE borular n birle rilmesi kaynakl olarak yap laca- ndan ve kaynakta sistemin önemli bir parças oldu- undan, kullan lan hammaddenin kaynaklanabilirlik özelli inin uygunlu unun görülebilmesi için a a da belir len ifade yaz labilir. “Boru üre cisi rma, üretmi oldu u borular n kay- naklanabilirlik özelliklerinin uygunlu unu (her ham- madde baz nda), TSE CEN/TS 12201-7 standard nda, PE Boru p testleri tablosunda belir len kaynakla- nabilirlik deneylerini yaparak kay t al na alm ve olumlu sonuç alm olmal d r. Talep edilmesi halinde, PE borular n kaynaklanabilirlik özelliklerinin uygunlu- unu akredite bir test laboratuar nda test yap rarak göstermelidir.” 1.4. Üre m: PE boru üre m ha nda olmas gerekli cihazlar ya- z labilir. PE borular n ço unlukla kangal halinde üre- lmesi ve kangal boylar n n uzun olmas nedeniyle üre m esnas nda ara noktalarda et kal nl n kontrol edebilecek cihazlara ih yaç olacak r. Böylece üre m ha boyunca et kal nl n n belli aral kta olmas kont- rol al nda olacak r. Aksi takdirde sadece bir kangal n uç k s mlar nda et kal nl ölçümü yap labilecek ve kangal n di er k s mlar kontrol edilmemi olacak r. Ayr ca kurutma r n vas tas yla da depolama esna- s nda nem miktar artan hammaddenin, extrüzyon öncesi kurutulmas sa lanacak r. Bunun için de a a- daki ifadeler yaz labilir. “Hammaddeye, ekstrüzyon öncesi nem alma- r nla- ma sistemiyle kurutma i lemi yap lmal d r. PE borula- r n et kal nl , ultrasonik ölçme yöntemi ile kesin siz olarak kontrol edilmelidir. Cihaz sesli ve/veya kl hata uyar sistemine sahip olmal d r.” 1.5. zlenebilirlik: Üre lmi olan borular n hammadde ve testlerle ilgili izlenebilirli ini sa layacak r. Hammaddeyle olan iz- lenebilirli in borunun ömrüyle birebir ilgisi oldu un- dan yukar daki hammadde k sm nda bahsetmi k. Bu nedenle hammadde izlenebilirli i mutlaka sa lan- mal d r. Ayn zamanda sahada kullan m s ras nda bir malzemede sorun ç k nda, geriye dönük olarak o malzemeye ait ser kalara ula labilecek ve boru üzerinden yap lacak kontrollerle ser kalar n k yas- lanma imkan olacak r. Bunun için de a a da belir - len ifadeler yaz labilir. “Üre ci rma, üre m yap her ha aki boruya ayr bir lot (batch) numaras vermeli ve bu lot numaras , borular n üzerindeki markalamada yaz l olmal , ham- madde ve yap lan testlerle ilgili izlenebilirli i sa la- mal d r.” 1.6. Par Testleri: Üre lmi olan borulara yap lmas gereken testler be- lir lerek, boru üzerinden yap lacak testlere ilave ola- rak baz hammadde testleri de boru üzerinden yap - r ld nda, boru üre minde kullan ld beyan edilen hammaddenin ser kas yla k yaslama yap lmas im- kan olacak ve hammaddeyle olan uygunluk kontrol edilebilecek r. Bunlara ilave olarak yaz lacak ek özel- likler de, standar a belir lmemi ama boru kalitesini olumsuz etkileyecek durumlara kar bir önlem olu - turacak r. Bunlar sa lamak için de a a da belir len ifadeler ve tablo gereklilikleri yaz labilir.