S. TUCER / S.O. AKANSU TEKNİK BİLGİLER ■ TECHNICAL NOTES Normalde atmosferik basınçtan daha yüksek basınçtaki doymuş buharlar bünyelerindeki gizli ısıyı verince, aynı basınçta doymuş sıvı halini alırlar. Bu doymuş sıvının basıncı düşürüldüğü zaman ıslak buhar formunu alır. Flaş tankları sayesinde su ile buhar ayrıştırılır, böylelikle bahsi 400 350 300 250 200 150 100 50 o o . 1 Entropi-Sıcaklık Diagramı 3 4 5 6 Entropi [kj/kg-C] geçen doymuş sıvının belirli bir kesrinden, daha düşük basınçta doymuş buhar elde edilir. Bu elde edilen buhar "flaş buharı" olarak da isimlendirilir. Tesisattaki kondens suyunun basıncı ne kadar yüksek ise elde edilebilir flaş buharının yüzdesi de o kadar fazla olur. Bunu aşağıdaki grafikte de görmek mümkündür. -� ,l:! 12 ... 8 4 Kondensat Basıncına Göre Flaş Buhar Yüzdesi 3 5 7 9 Kondens suyu giriş basıncı barg 11 13 Verilen grafik yardımıyla flaş buhar miktarı pratik olarak bulunabilir. Bir örnek vererek konuyu daha iyi bir şekilde açıklamak mümkündür. Örnek : 1 O ton/h kapasitesinde 12 bar doymuş buhar kullanan bir tesiste üretilen buharın % 60'ı kondensat olarak geri dönmektedir. Bir flaş buhar eşanjörü kullanılması halinde 15 °C sıcaklığındaki su 90 °C sıcaklığına bir proseste kullanılmak üzere ısıtılmak istense ısıtılabilecek suyun debisini bulunuz. Kondens suyu miktarı = 10,000 kg/h x 0.60 = 6,000 kg/h Grafikten, 12 barg kondens suyu 0.5 barg basıncına düştüğü zaman elde edilebilir flaş buhar yüzdesi % 15.6 olarak okunur. 0.5 barg basınçta üretilebilir flaş buharı miktarı m tb = 6,000 kg/h x 0.1 56 = 936 kg/h Buhar tablosundan flaş buharının entalpisi 2,693 .9 kj/kg ve atmosfer basıncında I 00 °C deki suyun entalpisi 4 1 9 kj/kg olarak okunur. Flaş buharının sahip olduğu ısıl güç Q = m tb X (itb - i,) = 936 kg/hx(2,693.9-41 9) kj/kg x 3,600 s/h = 591 .5 kW Isıtılacak su debisinin tayini m,u = Q /[Cp,u x (Tç - Tg)] = 591.5 / [4,177 X (90-1 5)] = 1.888 kg/s m,u = 1.888 kg/s x 3,600 s/h = 6,797 kg/h olar.ak hesap edilir. Sonuç : Enerji sorununun kendini hissettirdiği ülkemizde, sanayi tesislerinin büyük bir bölümünde buhar üreticilerinin kullanıldığı dikkate alınırsa, flaş buharını kullanmak suretiyle önemli ölçüde enerji tasarrufu yapmak mümkün olacaktır. Şayet bu enerjiyi elde etmek için alt ısıl değeri 9650 kcal/h olan fuel-oil kullanılsaydı, kazan verimini de=,, % 87 kabul edersek B = 591.5 x 860 /(0.87 x 9,650):,, 60.6 kg/h ilave yakıt tüketmek gerekirdi ki, flaş buharını bir eşanjörde kullanmak suretiyle buna gereksinim kalmamıştır. Kazanın kapasitesi 10 t/h idi. Kazana besi suyu 100 °C sıcaklığında girip, 1 2 barg doymuş buhar olarak çıktığı düşünülürse kazanda suya verilen ısıl güç Q = m X (i" -i ) = !0,000/3,600 x (2,787.6-419.04) = 6,579.33 kW olarak bulunur. Flaş buharından sağlanan ekonomi ıs ıse rı = 591 .5 / (6,579.33 + 591 .5):,,% 8.25 olarak hesap edilir ki, bu değer ihmal edilemeyecek kadar yüksek bir değerdir. Kaynaklar1 . Sipirax / Sarko Guide Condensate and Flash Steam Recovery 2. Sipirax / Sarko Guide Steam Quality & Steam Consumption 3. Sipirax / Sarko Guide FlashVessel 4. Buhar Kazanları Konstrüksiyon ve Yardımcı Elemanları Prof. Dr. Osman F. GENCELİ TESiSAT DERGİSİ SAYI 24
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=