Tesisat Dergisi 24. Sayı (Kasım-Aralık 1996)

Fatih BALOGLU Ç E V R j■ TRANSLAT I O N Buzdolabı endüstrisi, hidrokarbonları soğutucu akışkan olarak kullanmayı düşündüğünde buna karşı yaygara koparacak ne vardı? Kapalı bir devreye 30 gram soğutucu akışkan konması geçmişte ve günümüzde daha birçok ülkede büyük tehlike olarak görülmüş/görülmektedir; bu gerçekten teknik olarak izah edilebilir mi? Sprey kutu endüstrisi itici madde olarak 400 ml'ye kadar bütan ihtiva eden saç spreyi kutularının oturulan mahallerde herhangi bir sınırlama olmaksızın bulundurulabilmesini ve kullanılabilmesini acaba nasıl sağladı? imalatçılar korkmalıdır. Yanabilen soğutucu akışkanlı bir soğutma sistemi uygun şekilde tesis edilmemiş ve bakımı yapılmamış ise, bulunduğu ev (bina) alevler içinde kalabilir! Kompresör veya soğutucu akışkan imalatçıları, kendilerinden tazminat talep edilebileceğinden, bu durumdan korkmaktadır. Avrupalılar için tamamen anlaşılmaz yükseklikteki tazminat tutarlarının yarattığı korku ABD'de garip önlemlerin alınması sonucunu doğurmaktadır. Böylelikle örneğin bir microvawe imalatçısı, ürününün üzerine yapıştırdığı ve görme bozukluğu olanların da okuyabildiği uyarı etiketlerine "kaniş köpeğinizi kurutmak için kesinlikle microvawe'in içine sokmayınız" yazmaktadır. Amerikan soğutma kompresörlerine de bugün, ürün zorlukla tanınacak şekilde, mümkün olan tüm uyarı etiketleri yapıştırılmış durumdadır. Ancak bu şekilde, yanabilen soğutucu akışkanlar karşısında duyulan panik halindeki korku anlaşılabilmektedir; konunun bir tarafı budur.Diğer tarafta; dünyanın her yerinde propanın oturulan (yaşanılan) mahallerde de yanıcı gaz (yakıt) olarak kullanılmasına izin verilmektedir. Ancakburadakullanılan hortum bağlantıları, soğutma tekniği açısından değerlendirildiğinde sızdırmaz olarak kabul edilmemektedir! Buzdolabı endüstrisi, hidrokarbonları soğutucu akışkan olarak kullanmayı düşündüğünde buna karşı yaygara koparacak ne vardı? Kapalı bir devreye 30 gram soğutucu akışkan konması geçmişte ve günümüzde daha birçok ülkede büyük tehlike olarak görülmüş/görülmektedir; bu gerçekten teknik olarak izah edilebilir mi? Sprey kutu endüstrisi itici madde olarak 400 ml'ye kadar bütan ihtiva eden saç spreyi kutularının oturulan mahallerde herhangi bir sınırlama olmaksızın bulundurulabilmesini ve kullanılabilmesini acaba nasıl sağladı? Kutuların üzerinde uyarı olarak daima şu dikkati çekmektedir: "Dikkat yanabilen itici gaz! Açık alev üzerine püskürtmeyin, kullanımdan sonra odayı iyice havalandırın!" Bundan sonraki örnekten de görüldüğü üzere güncel tehlikeler toplum tarafından tamamen kabul edilmektedir, ancak burada tarihsel gelişme önemli bir rol oynayabilmektedir. Böylelikle ABD'de ateşli silahlar, üzerlerinde herhangi bir uyarı bulunmaksızın (tabancalarda bunun için gerçekten yeterli yer yoktur) genellikle kontrolsüz bir şekilde satılmaktadır. Böyle bir silah ile öldürme olayı usulüne uygun bir kullanım gibi görünmektedir. Sonuçta senede yaklaşık 48.000 ölüm (bunların yaklaşık 8.000'i çocukların silah kullanması ile) olmakta ve bu da açıkça toplum tarafından kabul edilmektedir. Doğrusunu söylemek gerekirse bu son örnek kaba olup konuya tam olarak uymamaktadır. Ancak yukarıda verilen sayılar ne yazık ki geçen sene ile ilgili gerçek durumu göstermektedir. Bununla işaret parmağımı kaldırmak istemiyorum, bilakis sadece düşünce ve hareketlerimizin genelde rasyonelliğinin kanıtlanamadığını, bunların daha ziyade tarihten, tecrübelerden ve tabiat kuvvetleri karşısındaki korkulardan psikolojik olarak çok fazla etkilendiğini söylüyorum. ASERCOM sempozyumu, yanabilen soğutucu akışkanların kullanılması ile ortaya çıkan imkanlara ve tehlikelere gerçekçi ve duygusallıktan uzak şekilde bakılmasına katkıda bulunmalıdır. Özellikle "Avrupa'daki emniyet kuralları (talimatları)", "Kantitatif incelemeler" ve "günümüzdeki ürün sorumlulukkuralları" ile ilgili bildiriler bu konudaki tartışmayı teşvik etmelidir. ASERCOM sempozyumu, yanabilen soğutucu akışkanların kullanılması ile ortaya çıkan imkanlara ve tehlikelere gerçekçi ve duygusallıktan uzak şekilde bakılmasına katkıda bulunmalıdır. Özellikle "Avrupa'daki emniyet kuralları (talimatları)", "Kantitatif incelemeler" ve "günümüzdeki ürün sorumluluk kuralları" ile ilgili bildiriler bu konudaki tartışmayı teşvik etmeliqir. TESİSAT DERGiSİ SAYI 24

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=