Fatih BALOGLU Ç E V R İ ■TRANSLATION ASERCOM sempozyumu, tartışılan bu kompleks konuya açıklık getirmek amacıyla düzenlenmektedir. Yanlış anlaşılmaları önlemek için şunu da belirtmem gerekir ki; sempozyumda hidrokarbonların soğutucu akışkan olarak kullanılmasına yönelik bir reklamın yapılması kesinlikle amaçlanmamaktadır. Bu toplantıda Avrupa'daki, hidrokarbonların kullanılması ile ilgili talimatların ve yönetmeliklerin şu andaki durumu, hangi risklerin görüldüğü ve günümüzde hangi uygulamaların tartışıldığı ortaya konacaktır. Sempozyuma ARI ve ASHRAE'nin Amerikalı temsilcileri de katılacaktır. Bununla ilgili davet Atlanta'daki son ASHRAE toplantısında ASERCOM tarafından dile getirilmiş ve büyük ilgi görmüştür. Amerikalı dostlarımız aynı zamanda Nürnberg'teki lKK fuarını da (uluslararası nitelikteki en büyük ticari ve endüstriyel soğutma fuarı) ziyaret etmek arzusundadırlar. BITZER firması da ASERCOM üyesidir. Bizim açımızdan mevcut olan problemlere açıklık getinnek için, hidrokarbonların soğutucu akışkan olar.ak kullanılması ile ilgili bazı düşüncelerimi aşağıda belirtmek istiyorum: Biz kompresör imalatçısı olarak yanıcı soğutucu akışkanların kullanılması ile ilgıli soruya açıklık getirilmesine büyük bir ilgi duyuyoruz. Tarafımıza sık sık kompresörlerin yanıcı soğutucu akışkanlar için uygun olup olmadığı ve (eğer uygunsa) ayrıca bu akışkanların soğutma sistemlerinde tehlikesiz bir şekilde uygulanmasının garanti edilip edilmediği sorulmaktadır. Uygulama garantisinin kompresör imalatçısı tarafından verilmesi mümkün değildir. Bir soğutucu akışkan kompresörü teknik olarak sızdırmaz özeliikte olup, kapalı soğutucu akışkan devrelerinde çeşitli soğutucu akışkanlarla birlikte kullanılmak üzere imal edilmektedir. Soğutucu akışkan, basınç seviyelerinin ve kompresör donanımının (yağlama maddesi gibi) uygun seçilmesi durumunda dahi yanıcı olabilir. Bunun anlamı; bir kompresör imalatçısı ürünlerinin hidrokarbonJarla birlikte kullanılmasına da izin verebilmekte, ancak bununla beraber sistemin tehlikesiz bir şekilde işletilmesini kesinlikle garanti etmemektedir. Bu husus bir kez daha çok açık bir şekilde beliıtilmek zorundadır. Kompresörün sistemi kuran (tesisatçı müteahhit) tarafından bir soğutma sistemine bağlanmasında (yerleştirilmesinde) ve bu sistemin kurulmasında geçerli emniyet talimatlarına (örneğin Avrupa'da prEN 378 veya ABD'de ASHRAE 1 5) uygunluk kesinlikle sağlanmalıdır.Yanıcı soğutucu akışkanların kullanılması sadece mevcut talimatların ve standartların dikkate alınması şartıyla mümkündür. Bu husus kompresörle ilgili olmayıp tüm soğutucu akışkanlar için geçerlidir. "Tehlikesiz soğutucu akışkan" yoktur; bunlar tesisatın bulunduğu ortama çıktıkları taktirde oksijenin yerini almakta ve havalandırma olmazsa boğulmalara neden olmaktadır (tüm HCFC ve HFC'ler). Bunlar yanıcı (hidrokarbonlar) veya yanıcı ve zehirleyicidir (amonyak). Bu nedenle sempozyumun ağırlık noktasını, yanabilen soğutucu akışkanların soğutma sistemlerinde kullanılması ile bağlantılı olarak, Avrupa'daki mevcut emniyet talimatları, risk değerlendirmeleri ve ürün sorumluluğu ile ilgili sorular oluştum1aktadır. Böylelikle sempozyum yanabilen soğutucuakışkanların "artıları ve eksileri"nden ziyade, şüphesiz bunların kullanılması neticesinde ortaya çıkabilen tehlikelerin kabulü ve değerlendirilmesi ile ilgilenmektedir. Bu problemle ilgili birbirinden oldukça farklı görüşlerin bulunduğu aşikardır. Bir tarafta hidrokarbonların soğutucu akışkan olarak kullanılmasına yönelik büyük bir ilgi mevcuttur. Bunlar soğutma tekniği için ekolojik ve teknik bakımdan rasyonel bir çözüm olarak görülmektedir; diğer taraftan bunların yanabilirliği ve patlama tehlikesi nedeniyle zihinlerde korku senaryoları canlandırılmaktadır. Bu durum, görüş ve bilgi seviyesine bağlı olarak, talimatlarda tamamen farkiı taleplerle ortaya çıkmaktadır. Burada standart ve objektif bir değerlendirme nasıl elde edilebilir? Sigorta şirketlerinin muhtemel tehlikeler ve bunların uygun değerlendirilmesi ile ilgili genel kabulü oldukça belirleyicidir; burada asıl problem imalatçılarla ilgili olan ürün sorumluluk rizikosudur. Ürünsorumluluğu ile ilgili anahtar kelime; talimatlara (usulüne) uygun kullanımdır. Ürün sorumluluğunun çok geniş olarak yorumlanması nedeniyle, talimatlara uygun olmayan kullanım sonucunda karşılaşılabilen önemli tazminat taleplerinden Bu problemle ilgili birbirinden oldukça farklı görüşlerin bulunduğu aşikardır. Bir tarafta hidrokarbonların soğutucu akışkan olarak kullanılmasına yönelik büyük bir ilgi mevcuttur. Bunlar soğutma tekniği için ekolojik ve teknik bakımdan rasyonel bir çözüm olarak görülmektedir; diğer taraftan bunların yanabilirliği ve patlama tehlikesi nedeniyle zihinlerde korku senaryoları canlandırılmaktadır. TESİ SAT DERGi Si SAYI 24 -------------------- --------- ------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=