Tesisat Dergisi 237. Sayı (Eylül 2015)

MAKALE 137 Tesisat Dergisi Say× 237 - Eylül 2015 bölge, kullan×lan enerji tipi, maliyet, ori- jinal ekipmanlar×n lokasyonu ve durumu, yak×t fiyatlar×, malzeme, ekipman ve iüçilik maliyetleri, planlama ve sistem verimliliùi de dahil olmak üzere bir dizi faktöre baùl× olduùundan karar öncesi uzman bir ekip yard×m×yla detayl× bir fizibilite yap×larak maliyet analizi ortaya konmal×d×r. Türkiye’de genel itibariyle ticari olarak sat×ü× yap×lan IP’ler; kapasite, radyatör uzunluùu, aksesuarlar ve ×s×tt×ù× alana göre deùiümekle birlikte 4-75 kW kapasi- teli ve 10 bin-42 bin TL olarak sat×lmakta- d×rlar. Otel, hastane ve al×üveriü merkezle- ri için 250 kW kapasite ile 65 °C s×cak su saùlayan sistemler de mevcuttur. Buna karü×n, s×cak su IP’lerin depo hacmi 150-300 litre ve 3 bin-7 bin TL’dir. Küçük konutlar için (<200 lt) orta büyüklükteki konutlar için (200-300 lt) ve büyük konut- lar için (>300 litre) depo hacimleri yeterli olacakt×r. Ayr×ca, havuz IP’leri 3 bin-25 bin TL’lik fiyatlar× ile 24-260 ton su ×s×tma ve 6-37 kW kapasiteli olarak sat×lmaktad×r. Görüldüùü üzere farkl× kapasite ve özellik- lerde geniü bir yelpazede sat×ü× mevcuttur. Ancak, gerek fiyatlar×n×n yüksekliùi gerek- se Türkiye genelinde bilinirliliùinin düüük olmas× nedeniyle bu ürünlerin sat×ü× son derece k×s×tl×d×r. Türkiye’de ilk uygulamalardan biri olan Ege Üniversitesi Güneü Enerjisi Enstitüsü’nde bulunan taban alan× 65 m 2 olan bir ders- liùe; ×s×tma kapasitesi 3.8 kW ve soùutma kapasitesi 4.2 kW olan ve düüey (derinlik 50 m) olarak yerleütirilmiü borulardan ×s× çekilen bir TKIP’li sistem uygulanm×üt×r ( ûekil 8 ). Türkiye’de, pek çok al×üveriü merkezi (Meydan M1, Ora, Laura, Özdilek, Terracity), otel (Belek Golf Resort) ve ticari binalarda TKIP kullan×lmaktad×r. Kuzey Avrupa ülkeleri say×lmazsa Avrupa’n×n en büyük TKIP sistemi (Meydan M1 AVM) Türkiye’dedir. Benzer olarak, su kaynakl× IP uygulamalar× (AVM’ler; ústinye park, Cevahir, Mersin-Trabzon Forum, Historia, Airport, Sefaköy Armani park, Metroport, Bak×rköy capacity, Anteres, Panora, Koru- park, Shemall) yine yayg×n olarak kulla- n×lmaktad×r. Fiyatlar×n×n çok yüksek olmas×na karü×n yeni nesil güneü destekli IPSI’lar da ticari olarak yer almaktad×r ( ûekil 9 ). Türkiye’de de bu tür sistemlerin kurulumlar× yap×l- maktad×r. 4. Sonuç ve Öneriler Bir IP; mevcut bir gazl×, elektrikli veya petrol ürünü yakan bir kazan ile birlikte çal×üabilir ya da güneü ve jeotermal gibi yard×mc× ×s× kaynaù× ile birlikte veya yedek olarak kullan×labilir. Böylece, geleneksel ×s×tma ve soùutma sistemlerine alternatif olan bu sistemler hem ülke ekonomisine hem de enerji verimliliùi ve çevrenin ko- rumas×na önemli katk×lar yapabilir. Verilen bilgiler ×ü×ù×nda, IP sistemlerinin Türkiye üartlar×nda rahatl×kla kullan×labileceùi söylenebilir. Fosil kaynaklar×n h×zla tükendiùi, enerji baù×ml×l×ù×n×n, nüfusun ve tüketim ç×lg×nl×- ù×n×n h×zla artt×ù× bir dünyada yenilenebilir enerji kaynaklar×na h×zla geçiü yap×lmal×- d×r. Türkiye’nin farkl× bölgelerinin kendine özgü kaynak çeüitliliùi göz önünde bulundurula- rak uygun hukuki düzenleme, ekonomik teüvik ya da teknik uygulama modelleri- nin ortaya konulmas× gerekir. Bahsi geçen uygulamalar×n tek baü×na ya da entegre ûekil 8. E.Ü. Güneü Enerjisi Enstitüsü’nün bir dersliùinde kurulan TKIP tesisi [23]. ûekil 9. Ticareti yap×lan Çok yak×tl× IPSI sistemi [24].