Tesisat Dergisi 236. Sayı (Ağustos 2015)

125 Tesisat Dergisi Say× 236 - Aùustos 2015 MAKALE mt olmas× üart×na göre koruma alan×n×n yataydaki mesafesi (Rro) hesaplan×r. Rro = ¥5Hr - ¥(6Hr x Hpro - Hpro²) Hr = 20 mt, Hpro = 8.8 mt Rro = 13.4 mt Pilonun saù×ndan ve solundan Rro=13,4 mt geniüliùinde ve Hpro=8,8 mt yüksekli- ùinde bir dikdörtgen çizilir ve ûekil 3.3 ’deki koruma alan× gösterilebilir. Fakat bu alanda hem yakalama çubuùu hem de koruma teli farkl× varyasyonlar× olduùu için genel koruma alan× belirlenen tiplere göre hesaplan×r. Devam edecek olursak; ûalt Sahas×nda pilonlar üstü yakalama çubuùu yerine sadece koruma teli kulla- n×lm×üt×r. Pilonlar aras× mesafe; aw1 = 12 mt, aw2 = 15 mt Korunmas× gereken alan×n mínimum yük- sekliùi; Hpwi = 11 mt Pilonlar×n yüksekliùi; Hw = 15 mt Bu durumda, Pilonlar aras× koruma alan× Tip-4’e göre, pilon d×ü×ndaki alan da Tip-3’e göre hesaplan×r. Öncelikle Tip-4 hesab×nda; pilonlar aras× koruma alan× geniüliùini (Rwi) hesapla- yabilmek için pilonlar×n tepe çubuùunda teùet geçecek üekilde ¥(Hw² + aw1²/4) yar×çapl× bir daire çizilir. Daha sonra; Rwi = aw/2 - ¥(aw²/4 + 4Hw x Hpwi - 3Hw² - Hpwi²) ûekil 3.3. Tek Yakalama Çubuùu (Tip 1) Koruma Alan× Gösterimi formülünden Aw1 = 12 mt de ç×kan negatif sonuç için Rwi = 12 mt kabul edilir. Aw2 = 15 mt de ç×kan negatif sonuç için Rwi = 15 mt kabul edilir. ûalt sahas×n×n d×ü taraf× için standarta göre Tip–3 formülasyonu uygulan×r. Bu durumda; Rwo =¥3Hw - ¥(4Hw x Hpwo - Hpwo²) formülünden Rwo = 2,76 mt hesaplan×r. Ç×kan sonuçlara göre koruma alan× göste- rimi ûekil 4.2 ’deki gibidir. Yakalama çubuklar× tepe noktalar×ndan ko- ruma teli geçen bölgede koruyabileceùimiz alan× belirleyebilmek için Tip-1 ve Tip-2 formülasyonlar×ndan yaralan×lacakt×r. Bu durumda; Yakalama çubuùu tepe yüksekliùi (Hr) = 20 mt ûekil 3.4. Tek ve Çift Koruma Telli (Tip 3, Tip 4) Koruma Alan× Gösterimi ûekil 3.5. Yakalama Çubuklu ve Koruma Telli (Tip 1, Tip 2) Koruma Alan× Gösterimi Koruma alan× tepe yüksekliùi (Hr)= 8,8 mt Pilonlar aras× mesafe ar1 = 12 mt ar2 = 15 mt D×üardaki alan×n yatay mesafesini hesap- layabilmek için Tip-1’e göre; Rro = ¥5Hr - ¥( 6Hr x Hpro - Hpro²) Rro = 13,4 mt Pilonlar aras× koruma alan×n×n yatay mesa- fesini hesaplayabilmek için Tip-2’ye göre; Rri = ar/2 - ¥(ar²/4 + 6Hr x Hpri - 5Hr² - Hpri²) Rri1 = 12 mt Rri2 = 15 mt Ç×kan sonuçlara göre koruma alan× göste- rimi ûekil 3.5 ’teki gibidir. Kaynaklar: IEEE 998-2012 Guide for Direct Lightning Stroke Shielding of Substations IEC 62305 Protection against lightning www.lightningsafety.noaa.govwww.sie- mens.com