Tesisat Dergisi 236. Sayı (Ağustos 2015)

120 Tesisat Dergisi Say× 236 - Aùustos 2015 MAKALE bina tipik kullan×c×lar×n×n ve su kullanan cihazlar×n özelliklerini taü×yan fonksiyonel odalardan oluümaktad×r. Kullan×c×lar×n ve cihazlar×n özellikleri her bina tipi için farkl×d×r ve geniü bir üekilde tan×mlanm×üt×r (M. Blokker ve çal×üma arkadaülar×, 2010 ve 2011). Ofis binalar×, oteller, bak×m ev- leri gibi ayr× kategoriler araüt×r×lm×üt×r. Her kategori içinde ayr× tipler tan×mlanm×üt×r. Bu tipler tuvalet tipi, duü s×ras× ve kullan×c× tipine, örneùin iü veya turist misafirlerin olduùu otel, göre deùiümektedir. Bu yaklaü×mla, özel bir bina için gün boyunca su talebi modeli soùuk su ve s×cak su için simüle edilebilir. Bu günlük su talebi modellerinden, s×cak ve soùuk su için deùiüik zaman aral×klar× s×ras×nda özel pik su talebi deùerleri elde edilebilir. Bu özellikler yeni tasar×m k×lavuzlar×n×n esas×n× oluüturmuülard×r. Metodun çok daha ayr×nt×l× aç×klanmas× ve doùrulanmas× Pieterse-Quirijns ve arka- daülar×nca, (2013) yap×lm×üt×r. Doùrulama modelin soùuk ve s×cak su için günlük talep davran×ülar×n×n oldukça iyi tahmin ettiùini göstermiütir. ûekil 3 bir bak×m evi için doùrulamay× göstermektedir. Bu 10 y×ll×k çal×ümayla gerçek su (s×cak) tüketiminin iyice anlaü×lmas×n× saùlad×. Su talep davran×ülar×n×n SIMDEUM ile simüle edilmesi s×cak su sistemlerinin tasar×m× için bir güncellemeye yönlendiren suyun pik tüketimlerini ve günlük su kullanma davran×ülar×n× tahmin etmek için güvenilir bir yöntem olduùunu gösterdi. Suyun her fonksiyonel odada kullan×l- mas×n×n ayr×nt×l× olarak öùrenilmesi ayn× zamanda her bina için o binaya özel tasar×m yap×lmas×na imkân saùlad×. ûekil 4 iü zi- yaretçilerinin kulland×ù× bir oteldeki 2 farkl× duü tipine göre ve farkl× otel büyüklüklerine göre her odan×n su kullan×m×ndaki farkl×l×k- lar× göstermektedir. Çal×üma otellerde kullan×lan suyun %40-50‘sinin ×s×t×lm×ü su olduùunu göster- miütir. Sonuçlara dayanarak, yeni tasar×m kurallar× belirlendi ve bina seviyesinde su ve enerji aras×ndaki iliükinin fonksiyona göre daha iyi anlaü×lmas× saùland×. Tasar×m kurallar× s×cak su sistemlerinin daha iti seçilmesine imkân saùlad× ve bu- nun sonucu daha küçük ve daha az enerji kullanan sistemler oldu. úlave olarak suyun aü×r× kullan×lmas× azalt×ld×, bu suretle daha az hijyenik sorunlar ç×kmas× beklenmek- tedir. ISSO 55 k×lavuzlar×n×n yenilenmiü versiyonuna SIMDEUM’a dayanan yeni tasar×m kurallar× dâhil edilmiütir. Su ve Enerji úçin Bütünleyici Yaklaü×m SIMDEUM’un son kullan×c× yaklaü×m× farkl× binalar için s×cak su talebinin simülas- yonuna ve anlaü×lmas×na imkân saùlad×. SIMDEUM (s×cak) su kullan×m×yla beraber su kullan×m faaliyetleriyle ilgili enerji kullan×m×n× bina seviyesinde da su-enerji iliükisinin daha iyi anlaü×lmas×n× saùlayarak belirledi. úlave olarak, s×cak at×k suyun enerjisinin geri kazan×lmas× (drain water heat recovery) gibi son teknolojik geliü- meler gider suyunun özelliklerinin daha iyi anlaü×lmas×n× gerektirmektedir. SIMDEUM’un örnek olarak bu yeni sis- temleri tasarlamada kullan×labilecek üekilde tahliye özelliklerini de hesaplayacak üekilde geniületilmektedir. úlave olarak SIMDEUM’un yaklaü×m×n×n gelecekteki binalar×n su ve enerji kullan×m× tahminleri için armatür özelliklerindeki deùiüiklikleri, mevzuatlar× veya kullan×c× davran×ülar×n× dikkate alan senaryolar× kolaylaüt×racakt×r. Sonuçlar Bina seviyesinde su ve enerji iliükisi güçlü ancak her bina tipi için özel olduùundan karmaü×kt×r. úlave olarak bu iliüki zaman içinde mevzuattan konfora kadar çeüitli etmenlerin etkisiyle deùiüen kullan×c× davran×ülar×na ve armatür özelliklerine de baùl×d×r. Ayn× anda su ve enerjiyi dikkate alan SIMDEUM gibi yeni esnek yaklaü×mlar bina seviyesinde daha verimli kaynak kulla- nan tasar×mlar× desteklemektedir. Ortalama günlük talep (litre/yatak odas×) Ortalama günlük talep (litre/yatak odas×) Soùuk Il×k/soùuk su oran×= %40 Il×k/soùuk su oran×= %40 Zaman (h) Yatak odas× say×s× Zaman (h) Yatak odas× say×s× S×cak Ak×ü (m³/h) Ak×ü (m³/h) Ölçülen Simüle edilen Tesisteki s×cak su kullan×m× Yatak odas×nda s×cak su kullan×m× Tesisteki soùuk su kullan×m× Yatak odas×nda soùuk su kullan×m× Ölçülen Simüle edilen Tesisteki s×cak su kullan×m× Yatak odas×nda s×cak su kullan×m× Tesisteki soùuk su kullan×m× Yatak odas×nda soùuk su kullan×m× ûekil 3. Bir bak×m evinde soùuk ve s×cak su kullan×lmas× için tasar×m kurallar×n×n doùrulanmas× ûekil 4. úü ziyaretçilerinin kulland×ù× bir otelde oda say×s×na göre günlük su kullan×m×ndaki fark- l×l×klar. a) su tasarruflu duü baül×ù× için, b) lüks duü baül×ù× için.