Tesisat Dergisi 236. Sayı (Ağustos 2015)

116 Tesisat Dergisi Say× 236 - Aùustos 2015 MAKALE Bina Seviyesinde Su ve Enerji úliükisi Anahtar kelimeler: su kullan×m×, s×cak su olarak su kullan×m×, s×cak kullanma suyu, su sistemi, simülasyon, duülar, oteller Claudia Agudelo-Vera Ilse Pieterse-Quirijns Will Scheffer Mirjam Blokker Bilimsel Araüt×rma Uzman×, KWR Watercycle Research Enstitüsü, Hollanda Bilimsel Araüt×rma Uzman×, KWR Watercycle Research Enstitüsü, Hollanda REHVA Üyesi - TVVL, Tesisat Teknikleri Uzman Grubu, Hollanda Bilimsel Araüt×rma Uzman×, KWR Watercycle Research Enstitüsü, Hollanda Giriü Son y×llarda su-enerji aras×ndaki iliükiye verilen önem artmaktad×r. Su sistemleri- mizi iületmek için gereken enerji niteliùinin anlaü×lmas× özellikle s×cak su kullan×m×yla ilgili olarak önem kazanmaya baülamas×na raùmen bina seviyesinde su-enerji baù- lant×s× hakk×nda çok az üey bilinmektedir. Hollandal×lar için kiüi baü×na düüen su kullan×m× ve konutlarda su tüketimi gayet iyi bilinmektedir, bak×n×z ûekil 1. Ancak s×cak su kullan×lmas×yla ilgili referans genellikle bildirilmemiütir. 1970 y×l×nda s×cak su tüketiminin kiüi baü×na günde 15 litre (l/pd) olduùu tahmin ediliyordu. Bugün bir kiüinin, üahsi temizliùi ve kiüisel kullan×m× için günde 40°- 60°C aras×ndaki s×cakl×kta 60 l/pd su kulland×ù× tahmin edilmektedir. úlave olarak bulaü×k ve çamaü×r makinelerinde 13 l/pd s×cak su ×s×t×lmaktad×r (M. Blokker ve diùerleri 2013). Konut d×ü× binalar için herhangi bir mukayese edilebilir bir tahmin mevcut deùildir. 2013’e kadar konut d×ü× binalardaki içme suyu (üebeke suyu) ve s×cak su siste- mi tasar×m× güncel olmayan pik saatlerdeki su talebi ve belli bir dayanaù× olmayan s×cak su talebi tahminlerine dayanmak- tayd×. Bu yaz×da Hollanda’da son on y×lda bina seviyesinde ) s×cak su kullan×m×nda deùiüikliklerin etkilerini anlatacaù×z. So- nuçlar zaman içinde su ve enerji aras×ndaki karü×l×kl× yak×n baùl×l×ù× göstermekte ve bina seviyesinde ayn× anda su ve enerji ak×ü×n× dikkate alan daha verimli tasar×ma yönelik bütünsel bir yaklaü×m× tarif etmektedir. S×cak Suyla Tan×üma Hollanda’da boru devreleriyle içme suyu daù×t×m× 1853’de baülam×üt×r ve 1950 y×- l×ndaki su temini yasas×n×n onaylanmas×yla suyun ülke çap×nda daù×t×lmas× zorunlu hale gelmiütir. 1954 y×l×nda içme suyu tesisatlar× yap×lmas× için Alman k×lavuzlar×ndan al×n- t×yla pik, yani en fazla kullan×lan saatlerdeki tüketimi hesaplayan metot, kabul edilmiütir. Özelliùi h×zl× büyüme olan 1960’l× y×llarda, çok miktarda doùal gaz×n bulunmas×n×n getirdiùi refah ve sosyal deùiüikler baü- lad×. Birkaç y×l içinde hemen hemen tüm Hollanda aileleri doùal gaz kullanmaya baülam×ü ve yeni cihazlar×n bulunmas× için pazar× zorlamaya ve duü kullan×lmas×n× benimsemeye baülam×ülard×. Düüük gaz fiyatlar× ve hijyenik uygulamalar× teüvik etmek için getirilen ulusal kampanyalar duü alma s×kl×ù×n× art×rarak insanlar×n düzenli al×ükanl×klar×n× deùiütirmeye baülam×üt×. 1970 y×l×ndan önce üebeke suyu getirilme oran× %99’a yükselmiü ve yeni evlerin %97’sinde s×cak su ve bir duü veya banyo Kiüi baü×na su tüketimi (m/y×l) Kiüi baü×na toplam su tüketimi KIWA’n×n evlerde su tesisat× için k×lavuzu Gaz rezervlerinin bulunuüu, evlerde s×cak su üretilmesi Suyun ölçülmesi AB zorunlu enerji etiketi S×cak su kullan×lmas×yla ilgili çal×ümalar baülamas× SIMDEUM¹ Yeni tasar×m k×lavuzu 10 Y×ll×k araüt×rma Lejyoner hastal×ù×n×n ortaya ç×k×ü× Su tüketimini azaltmak için 10 y×ll×k plan Enerji krizi nedeniyle verimli enerji kulla- n×lmas× Gaz×n geliüi nedeniyle s×cak su kullan×m× art×yor S×n×rl× s×cak su kullan×lmas× Daha verimli ve hijyenik sistem tasar×m× Verimli cihazlar o büyük boyutlu s×cak su sistemleri Konutlarda kiüi baü×na toplam su tüketimi Konutlarda kiüi baü×na s×cak su tüketimi ¹ SIMDEUM: SIMDEUM (SIMulation of water Demand, and End-Use Model) gün içindeki su talebini her saniye esaslÕ simüle eden yazÕlÕm. Armatür seviyesinde su kullanÕmÕ bilgilerine dayanmaktadÕr ve ev, apartman, otel vb. binalarda su tesisatÕnÕ daha verimli yapmaya ve su kalitesini sabit bir seviyede tutmak için içme suyunun da÷ÕtÕm devrelerindeki su kalitesi modellerini geliútirmeye yardÕm eder. (ÇN) ûekil 1. Hollanda’da toplam ve konutlarda y×lda kiüi baü×na düüen su tüketiminin deùiümesine genel bak×ü SU PROSES DOSYASI