Tesisat Dergisi 225. Sayı (Eylül 2014)

TEKNİK TANITIM 148 Tesisat Dergisi Sayı 225 - Eylül 2014 ABB Eko Verimli Yalıtım Gazı ile Şalt Teknolojisinde Yeni Bir Buluş Geliştirdi ABB Alçak Gerilim Ürünleri Devre Kesiciler ve Yük Ayırıcılar SF6 gazına alternatif olan yeni gaz karışımı GIS’lerin, karbon ayak izlerini %50’ye varan oranlarda azaltma potansiyeline sahip. İlk kez İsviçre’de bir pilot projede kullanılacak. Dünyanın önde gelen güç ve otomasyon gruplarından ABB, şalt donanımı teknoloji- sinde önemli bir ilerleme kaydederek sülfür heksaflorür (SF6) gazı yerine kullanılabile- cek yeni bir yalıtım gazı karışımı geliştirdi. Bu alternatif gaz karışımı halen kullanılan SF6 ile benzer yalıtım özelliklerine sahip olmakla birlikte küresel ısınma üzerinde çok düşük etkisi nedeniyle çevresel etkileri önemli ölçüde azaltabilecek. Aynı gerilim değerlerindeki geleneksel donanımla kar- şılaştırıldığında, geliştirilen yeni karışımı kullanan ABB’nin gaz izoleli şalt donanımı (GIS), ekipman ömrü boyunca karbondioksit eşdeğer emisyonu %50 civarında azaltma potansiyeline sahip bulunuyor. ABB’nin Güç Ürünleri Bölümü Başkanı Bernhard Jucker: “Bu çok önemli başarının önümüzdeki yıllarda eko verimli GIS üretimi- nin önünü açacağını düşünüyorum. ABB’nin ‘daha iyi bir dünya için güç ve verimlilik’ ilkesiyle teknoloji ve inovasyon üzerinden müşterilerimize olumsuz çevre etkilerini azaltacak bir araç daha sunuyor” dedi. SF6 gazı, fiziksel özellikleri nedeniyle on- larca yıl elektrik yalıtım maddesi olarak ve akım kesme amacıyla elektrik sektöründe kullanıldı. Basınçlı SF6 gazının elektrik yalıtım kuvveti diğer yalıtım maddelerine oranla çok daha yüksektir. Bu özelliğiyle dar alanlardaki şalt tesislerinin küçük boyutlarda tutulmasına katkıda buluna- rak gaz izoleli şalt donanımının güvenli şekilde çalıştırılmasında önemli rol oynar. Ancak SF6 bir sera gazıdır ve bu özelliği de hizmet ömrü boyunca altyapı şirketleri ve sanayi işletmelerinin bu gazı dikkatli kullanmasını gerektirir. Özellikle, yaşlanan tesisleri hizmet dışına alma işlemleri sıra- sındastandartlara uygun şekilde uygulama maliyeti önem arz edebilir. Yeni teknoloji ilk kez İsviçre elektrik dağıtım şirketi EWZ tarafından Zürih Oerlikon’da bir trafo merkezindeki pilot uygulamada kullanıla- cak. 170 kilovolt (kV) yüksek gerilim gaz izoleli şalt tesisinin yanı sıra ABB yeni gaz karışımını kullanan bir de orta gerilim şalt tesisi kuracak. Güç sistemlerinde şalt tesisi, elektrik ekipmanlarının kontrolü, ko- runması ve yalıtımı için kullanılır ve elektrik temininin güvenilirliğinin arttırılmasına yardımcı olur. GIS teknolojileri sayesinde, arasında kontakların ve iletkenlerin de bulunduğu önemli komponentler yalıtım gazı ile korunur. Kompakt oluşu, sağlamlığı ve güvenilirliği bu ürünü şehirlerde kısıtlı arazi olanakları olan yerlerde ve zor çevre şartlarına sahip ortamlarda tercih edilen çözüm haline getirir. ABB yüksek gerilim GIS’lerin öncülüğünü 1960’ların ortalarında yaptı ve halen 72,5 kV ila 1200 kV gerilim değerleri arasındaki kap- samlı portföyü ile yüksek teknoloji ve yenilikçi ürünlerini sunmaya devam ediyor. Yüksek gerilim şalt donanımı teknoloji liderlerinden ABB’nin halen kurulu 23.000 GIS sahası bulunmaktadır. Bu son buluş, verimlilikten ve güvenilirlikten taviz vermeden karbon emis- yonlarında daha da azalma sağlayacaktır. Dünyanın önde gelen güç ve otomasyon tek- nolojileri firmalarından olan ABB (www.abb. com) altyapı hizmetleri ve sanayi sektörlerin- deki müşterilerinin performansını arttırırken çevre üzerindeki etkilerini de azaltıyor. ABB Grubu yaklaşık 100 ülkede 145.000 civarın- da çalışanıyla faaliyet göstermekte.