Tesisat Dergisi 220. Sayı (Nisan 2014)

GÖRÜNÜM 19 Tesisat Dergisi Say× 220 - Nisan 2014 kündür. Ancak bu proje tan×m× ilgililer ta- raf×ndan eksik ve yanl×ü yorumlanmaktad×r. Önemli ve büyük yap×lar×n projeleri hiçbir zaman bir kap×n×n menteüesinin, vidas×n×n ayr×nt×s×n× paftalarda göstermez, bunlar× spesifikasyonda tan×mlar. Dolay×s×yla proje, ihaledeki iüin sistemini, yöntemini, fonksiyon ve kaliteye dönük belirleyen bir tasar×m di- zisidir. Amaç, bu projelerle tan×mlanan iüin ihale ilan× ile deneyimli teklif sahiplerinin ilgisini saùlayarak, teklif haz×rlama süreci içinde proje ve ihale evrak×n× inceleyip, benzer iü deneyimi ile mali portresini ç×- kartmak ve anahtar teslimi ihalede ihale üartlar×na uygun teklifini verebilmektir. Bu yöntemle yap×lan bir ihalede yüklenici firma; proje ve üartnameleri, yat×r×mc×n×n arzulad×ù× fonksiyonu, sistemi ve kaliteyi istenilen sürede istenilen üekilde ve hiçbir fiyat art×r×m× almadan saùlamak zorundad×r. Bu yapt×r×mda proje yönetim ve denetim so- rumluluùu, yat×r×mc× ad×na görevli dan×üman müüavirlere aittir. Bu koüullara yat×r×mc×lar×n, mal sahiplerinin, iüverenlerin, müüavirle- rin, tasar×mc×lar×n, yüklenicilerin, üantiye kontrol teükilat×n×n, kamu yönetim kurum ve kuruluülar×n×n uyum saùlamas× gerekir. Burada sorunun çözümü yetki, görev ve ç×kar kavgalar×n× aümak ile mümkündür. Özellikle profesyonel sorumlular×n proje üretimhizmet süreci içinde ita amiri ve yetki bürokratlar×n yönlendirici uygulamalardan elini çekmesi ve geçerli yasalar×n úhale Kanunu esaslar×na uyumunun saùlanmas× gerekir. Günümüzde proje üretim yöntemi deùiümiü- tir. Projede tasar×m, proje üretim zincirinin bir halkas× olmuü, tasar×m ekibinin lideri olan mimarlar, yetkilerini proje yönetim müüa- virlerine, dan×üman kurumlara devretmiütir. Bu anlamda proje üretiminde yandaülar ço- ùalm×ü, sorumluluk ve yapabilirlik aranm×üt×r. Ülkemizde bu durumsorunlar yaratmaktad×r. Özellikle Dünya Bankas× kredileri ile Avrupa Birliùi kriterlerine uygun ihalelerde yap×lan ön seçimler, ülkemizde multi disipline deneyimli müüavir ve tasar×m ekiplerinin olmad×ù×n× sergilemiü, deneyimli ve yeterli tasar×m kuruluülar× taüeron durumuna düümüü, se- çim kriterleri bireysel yetenekleri d×ülayarak tekelci bir rekabete yol açm×üt×r. úhale Kanu- nu’nun ülkemiz için en sak×ncal× yapt×r×m× bu yöntem olmaktad×r. Ancak ‘iüi yapabilirim’ zihniyetinin bu sonucuna katlanmak ve vakit kaybetmeden gerekli önlemleri almak gerekir. Küresel ekonominin iç pazarlar×, dünyan×n ortak pazar×na dönüütürdüùü günümüzde, proje üretimi Avrupa Birliùi kriterlerine uy- gun yöntemlerle yap×lmakta, úhale Kanunu da bu usulleri benimsemiü bulunmaktad×r. Bundan böyle hizmet al×mlar×nda projeler (yar×üma ile belirlenenler hariç) proje yöne- tim müüavirleri (dan×ümanlar) taraf×ndan yap×lacak, ilgili disiplinler bu üretimde mü- teselsil sorumlu yerini alacakt×r. Bu anlamda bir proje, öncelikli metodoloji ve konsept raporlar×n×n belirlenmesi (priliminary) ön projelerin haz×rlanmas×, yat×r×m maliyetinin tespiti, projelerin geliüimi, keüif, metraj ve spesifikasyonlar×n haz×rlanmas× ve ‘working doküman’ denilen uygulama projelerinin elde edilip, bütün disiplinlere uyumlu ‘superpoze’ projelerinin saùlanmas× ile elde edilmektedir. Bu aüamalar× kapsayan bir proje, ihale evrak× içinde yer almal×d×r. Bu pojeler, uygulama sürecinde ‘shop-dawing’ denilen üantiye projeleri ile geliüerek, bir yap×n×n elde edil- mesinde arzulanan sonuca eriüilir. Günümüzde proje üretim yöntemi deùiümiütir. Pro- jede tasar×m, proje üretim zincirinin bir halkas× ol- muü, tasar×m ekibinin lideri olan mimarlar, yetkileri- ni proje yönetim müüavirlerine, dan×üman kurumlara devretmiütir. Bu anlamda proje üretiminde yandaü- lar çoùalm×ü, sorumluluk ve yapabilirlik aranm×üt×r. Ülkemizde bu durum sorunlar yaratmaktad×r.” “ projesi sistem seçimi ve prensipleri ile ihale öncesi bitebilir. Ayr×ca bir proje üartname ve spektleri ile yükleniciye tan×mlan×r. Ancak proje, inüa aüamas×nda shop-drawinglerle imalat projesi halinde devam eder ve as-build, yap×ld× projeleri ile tamamlan×r. Bu nedenle anahtar teslimi iülerin imalat×nda; projelerde, malzeme ve karakteristiklerinde, adetlerinde deùiüiklik olabileceùi dikkate al×narak ihale evrak×nda gerekli önlemler al×nmal× ve yöntemler belirlenmelidir. En önemlisi standart, yap× kodlar×, ihale üartnameleri ve spesifikasyonlara göre malzeme ve cihazlar×n kontrol ve test edilip baù×ms×z yetkili firmalarca belgelenmesi, imalat ve montajlar×n×n deneylere dayal× testlerinin yap×larak iületmeye al×nmas×d×r. Geçici ve kesin kabule esas olan bu hizmet- ler, uzman kuruluülar taraf×ndan yap×lmakta üretim zincirinde görev alan müüavir, pro- jeci, imalatç×, yüklenici ve malzeme tedarik hizmetlerinin ibras× say×lmaktad×r. Bu konu ihale kanununda ve yönetmeliklerinde yeterli aç×kl×k kazanmam×üt×r. Netice olarak günümüzde bir yap×n×n elde edilmesinde sorumluluk, yat×r×mc×dan baülayarak müüavir, dan×üman, projeci, üreticiler, malzeme tedarikçileri, denetim ve kontrol edilen, iületmeye alan ve iületenler olarak çok yandaül× yüklenicilerin üretimine bölünmüü, koordineli, eügüdümlü, mütesel- sil bir sorumluluùa dönüümüütür. Bu anlamda yasa ve yönetmeliklerin hedefi, sistemde kaliteye yönelik sorumluluùu geçerli k×lmak, üeffaf ve tarafs×z rekabeti saùlamak olmal×d×r. Anahtar Teslimi Yap×larda Proje Tan×m× úhale Kanunu’nun öngördüùü ilan ve teklif haz×rlama sürecinin temel ilkesi, yap×lacak iüin tan×m×n× saùlayan projenin anlam×d×r. Aç×k, üeffaf, tarafs×z olma gibi temel amaçlara yönelik ihalede iüin tan×m×; ihale dokümantasyonu içindeki projelerle müm-