Tesisat Dergisi 220. Sayı (Nisan 2014)

GÖRÜNÜM 17 Tesisat Dergisi Say× 220 - Nisan 2014 úhale yasas× inüaat sektöründe yolsuzluk yöntemle- rini en saùl×kl× üekilde önleyecek bir yasa say×labilir. Ayr×ca inüaat sektöründe taüeron statüsünde olan tesisat sektörü, yolsuzluk düzeninden en ar×nm×ü sektör say×l×r.” “ Hemen hemen hepsi toplu yaüam düzeninin kurallar×na ayk×r× ‘illegal’ (yasal olmayan) yapt×r×mlard×r. Bu bak×mdan gizlilik içerir, belgelenip kan×tlanamaz. Önlenmesi zordur. únsanoùlunun yap×s×nda mevcut, vicdani deùerlerden, etik ve manevi kurallardan uzak kötülükleri içerir. Yayg×nd×r; kirlenmiü toplum- lar×n düzenini sergiler. Aç×kgözlülük, yalan, gasp, h×rs×zl×k, ç×kar ve köüe dönüü çabalar× yolsuzluk yöntemlerinin temelini oluüturur. únsan iliükilerinde, aile düzeninde, örgütlerde, toplumlarda ve uluslararas× iliükilerde görülen yolsuzluk düzenine en çok ekonomi, sanayi, ticaret, hizmet ve siyaset alanlar×nda rastlan×r. Toplum kirlendikçe, bu uygulamalar yaüam×n her alan×na yay×labilir. únsanlar taraf×ndanmu- bah say×lmaya baülar. Ayr×ca bozuk düzende bireylere sayg×nl×k ve güç kazand×r×r. Aile biriminden köy aùalar×na, mahalle muhtarlar×na, aüiret reisine kadar uzanan bu tür usuller, totaliter rejimlerde devlet baükanlar×na, demokrasilerde siyasi otori- teye, parti kuruluülar×na, kamu yönetimine, özel sektör kurumlar×na kadar uzan×r. Ayr×ca çeteler, üebekeler, yer alt× gruplar×, mafya örgütleri bu amaçl× gizli ve aç×k beraberlikler içinde arzulad×klar× güce eriüirler. Yasalar ve benzeri önlemlerle bu güçlerin parçalan×p, daù×t×lmas× mümkün görül- mekle beraber, bu virüsü taü×yan bireyler, yolsuzluk yöntemlerini nesilden nesle taü×r- lar. Dolay×s×yla yolsuzluk; menfaat ve ç×kara dönük haks×z nema amaçl× yalan, rüüvet, üç kaù×tç×l×k, h×rs×zl×k, gasp ve benzeri usullerle kazanç saùlayan bir uygulamad×r. Adi suçlar d×ü×nda görev ve yetkilerini toplum yarar×na kullanmayan, üretimde kaliteyi bozan, malzemeden çalan, ç×kar amaçl× üirketlerin; rüüvet ve komisyon alan, arac×l×k yapan, üantaj ve tehditle iü yapan kesimlerinin yapt×r×mlar×nda, geniü tan×ml× yolsuzluk yöntemleri mevcuttur. Ticarette, taahhütte anlaümalar ile yönlendirmeler bu amaçl× ç×karlar saùlamakta, yolsuzluk kapsam×nda deùerlendirilmektedir. Ahlak ve namusun az× çoùu olmayacaù× gibi, yolsuzluùun da az× çoùu yoktur. Ancak kirlenmiü toplumlarda, güncel yaüama girmiü yolsuzluùun her çeüidine al×üm×ü bireylerin baükalar×n× karalamas×, onlara dil uzatmas× adet haline gelmiütir. Bu tür çamur atma yöntemine politikada, ticarette, mesleki hizmetlerde ve örgüt faaliyetlerinde çok rastlanmaktad×r. Yolsuzluùun geçerli önlemi, insanlar×n vicdanice ahlaki deùer- leri ile yücelen kiüiliùi ile al×nabilir. Merhum Turgut Özal’×n ‘benim memurum iüini bilir’ sözünü çoklar×, kamu kesiminde yolsuzluùun en h×zl× geliüim baülang×c× ola- rak tan×mlamaktad×r. Buna karü×n Türkiye, tarihi boyunca birçok yolsuzluk olaylar×na üahit olmuütur. Bir zamanlar ülkemiz, dün- yada en çok Dunhill veya Dupont çakmak ithal eden ülke olmuü, bunlar× sat×n alama- yacak birçok kiüinin ellerinde bu çakmak- lardan görülmeye baülam×üt×r. Y×lbaülar×nda baz× firmalar×n etrafa yüzlerce TV daù×tt×ù× bir gerçektir. Trafik denetimlerinde, tapu, gümrük, adliye gibi kuruluülarda görülen irili ufakl× rüüvet ve komisyonlar×n üstünde en büyük vurgunlara inüaat sektöründe, arsa al×m-sat×mlar×nda, kredi ve ipotek uygula- malar×nda, taahhüt iülerinde ve malzeme al×m-sat×mlar×nda da rastlan×r. únüaat sektöründe eskiden únci Baba’n×n organizasyonlar× aù×zdan aù×za dolaü×rken, bugün örgütsel ç×kar meblaùlar× çok büyük rakamlara ulaüm×ü; ihracatta, ithalatta, kredi tahsisi, ödenek ve istihkak organizas- yonu ak×l almaz oyunlara sahne olmuütur. Dolay×s×yla kimse hiçbir kimseye karü×l×ù× olmadan ç×kar saùlamaz. Toplumsal ya- üam×n yolsuzluk oyunlar×nda rüüvet alan kadar veren de suçlu say×lmal×d×r. Kald× ki, son y×llarda düzgün iüleri engelleme amaçl× rüüvet olaylar× çoùalm×ü, iüin doùru yap×lmas×n× engellemek suretiyle rüüvet al×nd×ù× görülmüütür. úhale yasas× inüaat sektöründe yolsuzluk yöntemlerini en saùl×kl× üekilde önleyecek bir yasa say×labilir. Ayr×ca inüaat sektöründe taüeron statüsünde olan tesisat sektörü, yol- suzluk düzeninden en ar×nm×ü sektör say×l×r. Avrupa Birliùine Uyumlu Teknik Hizmetler úleri ülkelerdeki bilimsel ve teknolojik geli- üimin topluma yans×mas×, kalite ve niteliùe dönük yasa ve standartlarla olmuütur. Yasa- lar toplu yaüam kurallar×n× geçerli k×lmas×n×n yan× s×ra standartlar, hizmet ve üretimde asgari koüullar× ve sorumluluklar× ortaya koyar. Özellikle zorunlu standartlar toplumun mal ve can güvenliùine, saùl×k ve konforuna yönelik vazgeçilmez birer kural say×l×r. Kamu- sal bir denetim alt×nda uygulan×r. Ülkemiz; AB mevzuat×na uyum amaçl× yeni- den yap×lanma dönemi içindedir. Amaç Avru- pa Birliùi’ne kat×labilmenin ötesinde, çaùdaü yaüam uygulamalar×n× ülkeye taü×mak ve geçerli k×lmakt×r. Ekonominin lokomotifi say×lan inüaat sektörü için büyük bir önemi olan úhale Kanunu bu amaçla haz×rlanm×ü, 10 y×ld×r hizmete girmiü bulunmaktad×r. Yasalar×n uygulamaya dönük ayr×nt×lar× amaçlar×na uygun yönetmeliklerle belir- lenir. Bu yönetmeliklerin yasa amac×na uygunluùunun yan× s×ra ülke koüullar×na, yürürlükteki yasalara, bilim ve tekniùe uyumlu ve uygulanabilir olmas× gerekir. Bu amaçla kurulmuü olan Kamu úhale Kurumu yetki ve görevleri çerçevesinde konuyu ele alm×ü, gece-gündüz demeden haz×rl×klara baülam×ü ayr×ca anayasal kurumlardan, odalardan, meslek oda, örgüt, birlik ve derneklerden görüü ve destek alarak yasaya