Tesisat Dergisi 214. Sayı (Ekim 2013)

...... GORUNUM :• Tasarım Mühendisliğin temel hizmeti Tasarım ' dır. Tasarım; araştırma, eğitim, proje, uygula– ma, müşavirlik hizmetlerinde verilir. Ayrıca pazarlama , satış, malzeme temini, test ve işletmeye alma , işletme hizmetlerinde çalı­ şan mühendislerin tasarımı bilmeleri gerekir. Sadece işveren-yönetici , standart üretim ve satış işleri ile uğraşan kamu hizmetlerinde çalışan mühendisler zamanla tasarım yeteneklerinden uzaklaşıp ara mühendislik hizmetine yönelirler. Bu anlamda mühendislik eğitimi almış diplamalı mühendisler ile teknik sorumluluk alarak hizmet veren beyin gücü ile çalışan profesyonel mühendisler arasında farklar mevcuttur. Profesyonel olup, teknik sorumluluk taşıyan mühendislerin seçtikleri konularda uzman olması gerekir. Bu anlamda genelde profesyonel olan mühendisler ihtisas alanlarında sorumlu uzman olarak tasarım hizmetleri yaparlar. Bu doğrultuda mühendislik fakülte ve okulla– rında eğitim gören meslek adaylarının konu– larına göre branşlara ayrılmasının yanı sıra diplama sonrası meslek içi eğitimle ihtisasa yönelik uzmanlık hizmetleri olması gerekir. Nitekim günümüzde tesisat mühendisliğinin çok geniş bir alana yayılması nedeniyle mekanik tesis at mühendisliği dışında yangın , doğalgaz , enerji , mutfak, otomasyon gibi 16 lesisat Dergisi Sayı 214- Ekim 2013 Celal OKUTAN '' Proje kontrol hizmetleri müşavir uzmanlar sorumlu– luğunda yapılmalıdır. imar ve ruhsat kontrolleri ise sadece yasa, yönetmelik ve imar kanunları çerçeve– sinde yapılabilir" hizmet alanlarına ayrılmış ihtisas kolları ortaya çıkmıştır. Batı ülkelerinde çok fonksiyon lu çok m aksatlı yapı komplekslerinin projeleri deneyimli bir müşavir firma sorumluluğu ve koordinasyo– nu nda; proje ekibi olarak müellif mimar, yapı teknoloji uzmanı, iç mimar, peyzaj mimarı, statik, çelik, alt yapı inşaat mühendisleri, yer bilimleri uzmanları , ısıtma , havalandır­ ma , klima (HVAC) , s ıhhi tesisat (Piumbing) , enerji , yangın , doğalgaz , bina otomasyonu ve özel tesisat mühendisleri, kuvvetli akım , zayıf akım , aydınlatma , elektrik ve elektro– nik mühendislerinin katkısıyla ekip halinde yapılmaktadır. Bu anlamda mekanik tesisat mühendisliği hizmetleri ısıtma , havalandırma , klima ve sıhhi tesisat işleri ile sınırlanmıştır. Yurt dışında tesisat projeleri ile ilgili toplantılarda karşımıza altı- yedi uzman çıkmasına karşın bizim makina mühendisi kökenli tesisat mühendisi olarak karşıianna çıkmamız şa­ şırtıcıdır. Ayrıca ülkemizde tesisat mühen– disi olarak her işi yüklenmemiz, dolayısıyla işverenlerin bizlerden beklentisi , meslek odamızında hizmet alanı anlayışı bu anlamda hizmetin tanımında yanıltıcı olmaktadır. Kaldı ki ; Amerika 'da yukarıdaki ihtisas ayrımları olduğu gibi otel, hastane, hava meydanları terminali , kongre yapıları , alışve­ riş merkezi gibi farklı yapıların tasarımında uzmanlıkların gruplaştığı, teknik sorumluluk sigorta kapsamında birbirinden ayrıldığı görülür. Bu sonuç hizmette rekabeti sağlıklı noktalara götürür. Amaç bir bilene iş yaptırmak, işin tanımını, kapsamını doğru yapmak olmalıdır. Genellikle tasarım, uygulamayı tanımlayan kağıt üzerinde çizimlerle oluşan, bizlerin proje olarak isimlendirdiği bir analog sayılır. Bir çokları projeleri hizmeti eksiksiz tanımlayan çizimler olarak kabul eder. Halbuki proje ön etüdleri, sistem seçimleri öneri raporları ve mühendislik hesapları ile bir bütündür. Çizim paftaları yanı sıra dizayn; proje hesap rapor– ları konsept ve şartnameler ile tamamlanır. Projelerin üretim aşamasında belirli klasik formatlar mevcuttur. Ana tasarımı oluşturan mimari , statik,tesisat ve elektrik tesisat pro– jeleri içinde her grubun kendi bölümleri ayrı