Tesisat Dergisi 214. Sayı (Ekim 2013)

5. Çevreci Yeşil Çatılar 2000'1i yıllardan sonra tüm çalışmaların çevre odaklı olması, Leed ve Breeam serti– fikalarının yapıya değer katması, yapıda yeşil çatıların yapımını daha ön plana çıkarmıştır. Yeşil çatıların estetik, kullanılabiliri ik, ekolojik ve şehir mikro klimasındaki , toz emilimi , gürültüyü azaltması gibi olumlu etkileri yanı sıra çatılardaki kayaç yüzeyleri emici yüzey- Resim ı. Seyrek Bitkilendirilmiş Çatı ler haline getirerek yağan yağmur suyunu daha dengeli bir şekilde şehir şebekesine aktarılmasını sağlamakta böylece sel riskini azaltmaktadır. Yeşil çatılar yoğun, yarı seyrek ve seyrek bitkilendirme (Resim 1) tiplerine göre toprak kalınlıkları değişmektedir. Toprak kalınlıklarına göre de çatıya gelen yükler değişmektedir. Aktif deprem kuşakları üze– rinde olan ülkemizdeseyrek veya yarı seyrek bitkilendirme modelleri tercih edilmelidir. Bahçe çatılar katman olarak bitki , toprak, sistem filtresi, drenaj plakası, su tutucu keçe ve bitki köklerine dayanıklı tabakadan oluşmaktadır (şekil 1). Bitümlü , sentetik su yalıtım örtüleri ve poliüretan esaslı su yalıtım malzemeleri bitki köklerine dayanaklıklarını DIN 4062 , FLL veya TS EN 13948 standartlarına göre belgelendirmelidirler. Aksı takdirde su ya– lıtım katmanları üzerinde kök tutucu folyo uygulanmalıdır. Bitki örtüsünün çatı yüzeyinde sürekli nemli ve nispeten daha düşük ısıda bir ortam ya– ratması bu tür çatılar üzerine konulacak olan solar panellerinde elektrik üretim verimliliğini artırmaktadır. Bu nedenle birçok AB ülkesinde yeşil çatılar üzerine fotovoltaik paneller yer– leştirilerek üretilen enerji, elektrik veya sıcak su olarak kullanılmaktadır. (Resim 2) Sonuç Yapının ekonomik ömrü boyunca depreme karşı yapı güvenliğinin sağlanabilmesi için , yapının özelliklerine uygun su yalıtım malzemelerinin seçilmesi, seçilen bu mal– zemelere uygun detayların oluşturulması, uygulamaların bu konuda sertifikalı ustalarca uygulanması gerekmektedir. Su yalıtım ı yapı­ nın dış kabuğu nu temelin tabanından , çatının 142 lesisat Dergisi Sayı 214- Ekim 2013 Resim 2. Seyrek Bitkilendirilmiş Çatı Üzerine Fotovollaik Panelierin Yerleştirilmesi. mahyasına kadar kesintisiz olarak devam etmelidir. Çatıların daha fonksiyonel kulla– nılması sadece binaya değil ayna zamanda çevreye de olumlu katkılar sağlayacaktır. KAYNAKLAR [ll izoder yayınları , www.izoder.org.tr [2] Bitüder yayınları, www.bituder.org.tr [3] BTM Bitümlü Tecrit Maddeleri San. ve Tic. AŞ yayınları , www.btm.co, www. btmshingle.com [4] TS ll 758-2 Polimer bitümlü örtüler -Su yalıtımı için -eritme kaynağıyla birleş­ tirilerek kullanılan Bölüm 2: uygulama kuralları [5] TS EN 13707 Su yalıtımı için esnek levhalar- Çatılarda su yalıtımında kullanılan takviyeli bitümlü levhalar - Tanımlamalar ve özellikler [6] TS EN 13969 Su yalıtımı için esnek levhalar - Badrum katlarda depolama amaçlı kullanılan levhalar dahil bitümlü rutubetyalıtım levhaları- Tanımlamalar ve özellikler [7] TS EN 13956 Esnek levhalar - Su yalıtımı için - Çatılarda su yalıtımı için kullanılan plastik ve lastik levhalar - Tarifler ve özellikler [8] TS EN 13967 Esnek levhalar- Su yalı­ tımı için - Badrum katlarda bohçalama yalıtımında kullanılan plastik ve lastik etncl + TOPRAK AYlRJCI OEO'T'EK8'Jt,.- .) ..-TM OPT10ıı.E&N IJIIIt&NA.I LEVHASI ( FKD 211) KOIWVUCU oeoTI!I<8'TIL(- D 11TM POLJII'AN ISI YALmMI (XPS) BTM BOTANIK El.ABTOBtr 0RT0 C BOTNıiiK PE4) Şekill. Bahge Çatı Detayı levhalar da dahil plastik ve lastik ru– tubet yalıtım levhaları - Tarifler ve özellikler [9] TS EN 1504-2 Beton yapıların korunması ve tamiri için mamuller ve sistemler - Tarifler, gerekler, kalite kontrol ve uygunluk değerlendirmesi - Bölüm 2: Beton için yüzey koruma sistemleri [10] TS EN 14891 Yapıştırıcılarla tutturulmuş seramik karoların altında kullanım için sıvı halde uygulanan su geçirmez ürünler - Gerekler, deney yöntemleri, uygunluk değerlendirmesi, sınıflandırma ve kısa gösteriliş [lll ETAG 005 Liquid Applied Roof Waterp– roofi ng K its [12] ETAG 022 Watertight covering kits for wet room floors and walls [13] TS103 Asfaltlı Çatı Örtülerinde Kullanı­ lan Astar [14] TS113 Çatı kaplamaları - Koruyucu kaplama olarak kullanılan bitüm emül– siyonları - Özellikler [15] TS EN 15814 Su sızdırmazlık için polimer modifiye edilmiş kalın bitümlü kaplamalar-terim ve tarifler [16] DIN 4062 Root resistance [17] FLL Guidelines for the Planing, Cons– truction and Maintenance of Green Roofing. [18] TS EN 13948 Su yalıtımı-Esnek levhalar– Çatılarda su yalıtımında kullanılan bitüm, plastik ve lastik levhalar- Bitki köklerinin nüfuz etmesine direncin tayini •