Tesisat Dergisi 214. Sayı (Ekim 2013)

Gri Suyun Antımı Gri suyun antımı diğer sistemlerle kıyaslan­ dığında daha hızlı ve kısa bir sürede ve daha az maliyetle gerçekleştirilebilmektedir. Su kullanılan mekanların kendilerine özgü kalite gereksinimleri bulunmaktadır. Bu yüzden gri su geri kazanım sisteminden elde edilen suyun kullanılacağı yerin standartlarına uygun olması gerekmektedir. Arıtılmış gri suyun evlerde tu– valet rezervuarları ve çamaşır yıkamada tekrar kullanılabilmesi için Membrane Biyoreaktör gibi gelişmiş arıtma teknolojileri hijyen ik ve kompakt prosesleriyle şehir yaşamı için en ideal çözüm– dür. Özellikle Almanya'da ispatlanmış teknoloji– si ile MicroCiear® filtreler gri su geri kazanım sistemlerinde ön plana çıkmaktadır. Gri Su Geri Kazanımında Uygun Arıtma Teknolojisi Gri su geri kazanımında uygun arıtma teknolo– jisinin seçilmesiyle gri su içme suyu kalitesini gerektirmeyen alanlarda (tuvalet rezervuarları, sulama suyu, vb.) çift tesisat uygulamasıyla değerlendirilebilmektedir. Gri suyun son kulla– nım alanları, arıtma teknolojileri ve uygulanan standartları dünya çapında değişiklikler göster– mektedir. Türkiye'de gri suyun tekrar değerlen­ dirilmesi ile ilgili ne yazık ki henüz oluşturulmuş bir yasal çerçeve bulunmamaktadır. Gri Su Uygulamaları Türkiye' de gri su uygulamaları birçok konut, ofis, hotel ve alışveriş merkezi projesinde yer almak– tadır. Gri su arıtımında birçok teknoloji kullanı­ labilmektedir. Uygun teknolojinin seçilmesinde son kullanım alanı en önemli noktayı oluştur­ maktadır. Antılan suyun yerel ve ulusal tekrar kullanım standartlarını karşılaması gerekmek– tedir. Antılan suyun kalitesi ve miktarının son kullanım alanına uygun olması gerekmektedir. Gri su geri kazanım sisteminin uygulanacağı binalarda lavabo ve duşlardan gelen foseptik atığı içermeyen pis su boruları ayrı bir şekilde dizayn edilerek gri su geri kazanım sisteminde toplan ır ve arıtma işlemine tabi tutulur. Şebeke ve kullanım suyu hatları hiçbir şekilde bir biri ile bağlantısı bulunmamalıdır. Hatta kullanım suyunun geçtiği borunun farklı renkte olması tesisatta düzenleme yapılacağı zaman karışıklık olmasının önüne geçecektir. Bahçe sulama ve temizlik işleri için bırakılan musluklara içilemez etiketi yapıştırarak kullanıcıların başka amaçla kullanması engellenmelidir. Eğer mümkünse gri 136 lesisat Dergisi Sayı 214- Ekim 2013 su geri kazanım sisteminde kullanılan depolar için ayrı bir havalık hattı çekilmesinde fayda vardır, şayet bu mümkün değilse lavaboların çatıya uzanan havalık hatları da yeterli olmak– tadır. Sistemin kurulacağı mekana bağlı olarak, taşma çıkışı geri su akış seviyesi göz önünde bulundurularak dizayn edilmeli ve sisteme ka– nalizasyon suyunun girmesi önlenmelidir. MBR Sistemi ile Gri Su Arıtım ı Türkiye'de uygulanmaya başlanan gri su geri kazanım sistemlerinde şehir alanları için kom– pakt bir çözüm sunan MBR teknolojisi tercih edilmektedir. Gri su yiyecek artıkları, deterjan ya da sabun ve bazı patojenleri içerebilmektedir. Fakat genel bir kural olarak gri suyun sulama suyu olarak değerlendirilmesi durumunda kap– samlı bir kimyasal ya da biyolojik antıma gerek duyulmamaktadır. Gri sudaki sabun ve deter– janların sulanan bitkilerin gelişimi konusunda etkisi büyüktür. Gri su doğrudan sulama suyu olarak kullanılabileceği gibi farklı amaçlarla kullanımı için depolanabilmektedir. Depolan– ması durumunda gri sudaki patojenlerin yok edilmesi için suyun filtrelenmesi gerekmektedir. Gri suyun en verimli arıtım ı; biyolojik sistemlerin fiziksel arıtmayla kombine edilmesi sonucu elde edilmektedir. Membran biyolojik reaktör aktif çamur sisteminin ultrafiltrasyon membranları ile birleşimi sonucu katı/sıvı ayrımını gerçekleş­ tirmektedir. MBR sistemleri klasik aktif çamur sistemlerine kıyasla daha kısa hidrolik bekleme süreleri ile daha az yer kaplamaktadır. Türkiye ve Dünyadaki Gri Su Uygulamaları Aktif Çevre, Gri Su Geri Kazanım Sistemini Türkiye'ye getiren firma olarak bu konuda üzeri– ne düşen sorumluluğu yerine getirmekte; sem- pozyum, fuar ve kendi gerçekleştirmiş olduğu organizasyonlarla yatırımcılara, proje firmaları­ na ve kamu kuruluşlarına konu ile ilgili çözüm ortaklığı sunmaktadır. Özellikle kuraklığın tekrar gündeme gelmesiyle Çevre ve Şehireilik Bakan– lığı da Gri Su Geri Kazanım Sistemi ile ilgili yasal altyapıların oluşturulması için araştırmalarına başlamış olup firmamız da bu konuda proje yöneticileriyle bilgi alışverişinde bulunmakta– dır. Toplumumuzda her geçen gün gri su geri kazanımına verilen önem artmakta ve sistem yaygınlaşmaktadır. Türkiye'de birçok yeşil bina projeleri hayata geçirilmekte ve bu projelerin birçoğu gri su geri kazanım sistemini içermektedir. Türkiye'deki öncü projelerden biri olan istanbul Zorlu Center Projesinde 250 m 3 /g kapasiteli Aktech Gri Su Geri Kazanım Sistemi yer almaktadır. Bunun yanı sıra Aktif Çevre referansları arasında yer alan Ankara Diyanet işleri Başkanlığı Camii, istanbul Erkek Lisesi Vakfı 125. Yıl ilköğretim Okulu, istanbul Pera Days Otel, Antalya Eka Ev ve Yeni Hayat Evleri Projelerinde de duş ve lava– bolardantoplanan gri su tekrar değerlendirilerek tuvalet rezervuarlarında ve bahçe sulamasında kullanılmaktadır. Gri Su Politikaları - Dünyadaki Gri Su Yasal Düzenlemeleri Gri su geri kazanım sistemlerinin yaygın olarak kullanımı için gri su politikasının oluşturulması gerekmektedir. Halk sağlığının korunması ve çevresel riskierin önlenmesi için oluşturulan politikalar Dünya Sağlık Örgütü (WHO) standart– ları ve yerel yasal düzenlemeleri karşılamalıdır. Yasal çerçevenin oluşturulması için kamu kuru– luşları, üniversiteler, politikacılar ve geliştirme uzmanları işbirliği ile çalışmalıdır. •