Tesisat Dergisi 212. Sayı (Ağustos 2013)

136 Tesisat Dergisi Say× 212 - Aùustos 2013 TEKNúK BúLGú lemeler ve teüviklerle tüketicileri özendirmek ve enerjiyle ilgili tüm piyasalar× düzenlemek üzerinedir. Bununla ilgili olarak, úngiltere’de “Yeüil Uz- laüma (Green Deal)” ya da “Yenilenebilir Is× Teüvik Ödemeleri (Renewable Heat Premium Payment)” gibi sistemler ve teüvikler üzerinde çal×ü×lmaktad×r. Bütün bu sistemler, düzenleme ve teüviklerin alt×nda yatan temel koüul tektir; binalarda ve konutlarda temel enerji verimlilik önlemleri- nin al×nm×ü olmas× ve bu önlemlerin ancak ve ancak belirli bir uzmanl×k eùitimden geçerek “Onaylanm×ü ve Yetkilendirilmiü” kiüilerce ku- rulmas×d×r. Enerji verimliliùi için kullan×lacak ürünlerin mutlaka tabi olduklar× standartlara göre akreditasyona sahip kuruluülarca test edilmiü ve belgelendirilmiü olmas×, ayr×ca bi- nalarda uygulamas× ve montaj× yap×lm×ü ürün- ler için yerinde muayene/test ve uygulama/ montaj kalite kontrollerinin yap×lmas× gerek- mektedir. Bu sistemde teüvikler yaln×zca temel enerji verimlilik önlemlerini al×rken, standartlara uy- gun olarak üretimi yap×lan, ilgili ürün ve hizmet standartlar×na uygun ürünleri sat×n alan ve bu ürünleri yetkilendirilmiü montaj ustalar×na yapt×ran ev sahiplerine verilmektedir. Dola- y×s×yla verilen desteklerin denetlenmesi için aüaù×daki mekanizma devreye sokulmuütur: Konut sahipleri, belgeli ve onayl× ürünleri ve onaylanm×ü yetkili montajc×lar× seçerek, piya- san×n düzenlenmesi ve kontrol edilmesi iülevi- ni yüklenmektedir. Piyasada üretici ve montajc× olarak görev ya- pan kuruluülar, kendilerini eùitip geliütirerek, standartlara uygun ve onayl× ürün üreterek ve/veya montaj hizmeti vererek, al×nan ön- lemlerin verimli olmas×na katk× saùlamakta- d×rlar. Bakanl×k ise bu mekanizmada düzenleyici ve özendirici olarak rol oynamaktad×r. Bu, bürok- ratik kontrol sisteminin uygulanmas×ndan çok daha verimli bir yoldur. úlgili Onay Kuruluüu ve ilgili Bakanl×k kendi internet sitelerinden yal- n×zca onayl× ve belgeli olan ürünleri ve yetkili olan montajc×lar× duyurmaktad×r. ABD’deki Uygulamalar A) Testler ve derecelendirme: Nati- onal Fenestration Rating Council Ulusal Pencere Derecelendirme Kurulu’nca (NFRC) belgelendirilmiü konut ve ticari bina pencere ürünlerinin pazarda önemli bir yeri vard×r. Ulusal Pencere Derecelendirme Ku- rulu, kar amac× gütmeyen bir sivil toplum örgütüdür. Bu örgüt, içinde 800 pencere üreticisini bar×nd×r×r ve internet sitesinde 2,5 milyon derecelendirilmiü pencere çe- üidi vard×r. Kurul, yürürlükte olan baz× uy- gulamalar× (standartlar×) yazm×ü ve sürekli olarak güncellemektedir. B) Politikalar: Her bir eyaletin, ticari binalar için Amerika Is×tma, Soùutma, Klima Mü- hendisleri Odas× (ASHRAE) standard×na ve konut binalar× için Uluslararas× Enerji Ko- runum Yasas×’na (IECC) uymas× gereklidir. Ancak her iki sistem de NFRC 100 ile NFRC 200’e uyulmas× ve bu standartlar×n uygu- lanmas×n× zorunlu tutmaktad×r. C) Programlar: Gönüllülük esas×na dayal× ancak devletçe özendirilen çeüitli prog- ramlar vard×r. ENERGY STAR ve LEED, bu tür programlardan en bilinenleridir. Devlet, standarda uygun ürünler için vergi avantaj- lar× saùlayarak tüketicileri özendirmektedir. Yaln×zca pencereler deùil montaj iüleri de teüvik kapsam× içinde deùerlendirilmiütir. Pencereler, enerji verimliliùi için önemli bir etkendir. Ülkemiz úçin Çözüm Ne Olabilir? Uluslararas× uygulamalar dikkate al×nd×ù×n- da, elektrikli cihazlar için uygulanmakta olan enerji derecelendirme (s×n×fland×rma) sistemi- nin binalarda kullan×lan pencerelerin enerji de- recelendirmesi için de kullan×lmas× ve bununla ilgili düzenlemelerin yap×lmas× saùlanabilir. Ülkemizde pencerelerin derecelendirilmesi ile ilgili bir mevzuat bulunmamaktad×r. Tüketiciler Yüksek Enerji S×n×f×na Sahip Pencereleri Tercih Edebilmelidir. Pencerelerin s×n×fland×r×lmas×, en iyi enerji verimliliùi olan pencereleri göstermekte ve tüketicilerin de tercihlerini bilinçli olarak yapa- bilmesini saùlayacakt×r. Pencere enerji verimliliùi etiketlerinde aüaù×- daki bilgiler bulunmal×d×r: • Pencerenin enerji s×n×f×: A, B, C, D, E, F, G • Pencereden kaybolan y×ll×k enerji miktar× - Örnek; -3 kw-saat/(m2.°K.y×l) • úklim bölgesi • Pencerenin ×s× geçirgenlik katsay×s× - Örnek; 1,4 w/(m 2 .°K) • Hava geçirgenliùi nedeniyle ×s× kayb× - Ör- nek; 0.01 w/(m 2 .°K) • Güneü enerjisi ×s× kazanc× - Örnek; g=0.43 • Ses geçirgenliùi katsay×s× Yap×lmas× Gereken Düzenlemeler Çözüm önerisi olarak, pencerelerin testlerini yapan, derecelendiren ve bunlarla ilgili uygu- lamalar× yürüten ülkelerdeki örnekler al×nm×ü ve aüaù×da özetlenmiütir: 1. Pencerelerin Enerji Derecelendirme test ve hesaplar×, onaylanm×ü denetim kuruluülar× taraf×ndan yap×labilir. Pencere testlerinin yap×lmas×, bilgisayar yaz×l×m× ile simü- lasyonlar×n×n yap×lmas×, derecelendirme, belgelendirme ve etiketleme altyap×s×n× kuracak bir kurul görev yapabilir. 2. Pencerelerin enerji derecesini belirten eti- ketleme için bir sürecin oluüturulmas×, etiketlere yaz×lacak özelliklere, hangi pencere bileüenlerinin teste al×nacaù×n× ve pencerelerin hangi özellikleri olmas× gerektiùine iliükin kararlar×n verilmesi ve pencereye yap×üt×r×lacak etiketin tasarlan- mas× gereklidir. 3. Üreticilerin ve pencerelerin üantiyede montaj×n× yapan kiüi ya da kuruluülar×n standart ve tutarl× kalitede olmalar×n×n saùlanmas× ve hem üreticilerin hem de montaj kuruluülar×n×n derecelendirme standartlar×n×n gerekliliklerini yerine getir- mesi gereklidir. 4. Eùitim programlar×yla pencere montajlar×n×n uygun olarak gerçekleütirilmesi saùlana- bilir. * Yazan: Neüe GÜNEû ÇEDSAD (Çevre ve Enerji Dostu Yap× Malzemeleri Derneùi) Dernek Baükan×