Tesisat Dergisi 212. Sayı (Ağustos 2013)

Tesisat Dergisi Say× 212 - Aùustos 2013 135 TEKNúK BúLGú milyar USD olarak tahmin edilmektedir. 2012 y×l×nda yaklaü×k pencerelerden kaynaklanan enerji kayb×n×n 5,69 ile 6,5 milyar USD olacaù× öngörülebilir. Binalardaki enerji kullan×m×, top- lam enerji kullan×m×n×n %38-40’× aras×ndad×r. Binalarda kullan×lan enerjinin %70-85’inin ×s×tma ve soùutma amaçl× kullan×lmas×, pen- cerelerin enerji kay×plar×nda ne kadar önemli olduùunu göstermektedir. Pencerelerden enerji kayb×n× konut ölçeùinde incelediùimizde, pen- cerelerde kullan×lan çerçeve malzemesi ile birlikte kullan×lan camlar×n da ne kadar önemli olduùu ortaya ç×kar. Pencerelerde kullan×lan camlar×n yak×t tasar- rufuna etkisi büyük boyutlardad×r. Bu da pen- cerelerde kullan×lan camlar×n yüksek kalite ve iyi nitelikte olmas×n× gerektirmektedir. Termal kameralarla bu kay×p çok aç×k bir üekilde tes- pit edilebilmektedir. Çevresel Boyut - CO 2 Sal×m× Pencerelerden kaynaklanan enerji kayb×n× yal- n×zca enerji kayb× olarak deùil, (C0 2 ) karbondi- oksit sal×m×n×n artmas× olarak da deùerlendir- mek gerekmektedir. 2008 y×l× verilerine göre Türkiye’nin toplam sera gaz× sal×m× 366,5 milyon KET (C0 2 Eüde- ùer Ton) olarak hesaplanm×üt×r. Toplam enerji kaynakl× CO 2 eüdeùer sal×m×, toplam sera gaz× sal×m×n×n %29’u olup, 106 milyon KET’tir. Bu rakam×n %32’si binalarda kullan×lan enerji tüketiminden kaynaklanmaktad×r. Bu da, 34 milyon KET’tir. Mevcut düzenleme ve uygula- malar sürdüùü sürece, ayn× nüfus art×ü h×z× ve ayn× ekonomik büyümeyle, bina sektöründeki enerji tüketimi artacak ve bu da CO 2 sal×m×n×n iki kat×na artmas×na yol açacakt×r. Binalarda kullan×lan enerjinin büyük bir k×sm× ×s×tma - soùutma ve s×cak su kullan×m× için harcanmaktad×r. Binalarda kullan×lan enerjinin %25’i kap× ve pencerelerden kaybolmaktad×r. Dolay×s×yla pencerelerde enerji kayb×ndan kaynaklanan CO 2 eüdeùeri sal×m miktar× (en az 5,1 milyon ton) yaklaü×k 8,5 milyon ton olarak tahmin edilmektedir. Pencerelerdeki enerji kayb×ndan kaynaklanan sal×m miktar×- n×n toplam sal×m içindeki pay× %1,5 ile %2,3 aras×nda deùiümektedir. Çevresel boyut yukar×daki veriler ×ü×ù×nda olum- suz gözükmesine karü×n, yap×labilecek çok az bir düzenleme ve uygulamayla, bu alan en kolay iyileütirme saùlanacak alanlardan biridir. Enerjiyle ilgili çeüitli maliyet tasarrufu saùla- yan verimlilik önlemleri al×nd×ù×nda binalardaki mevcut enerji tüketimini %30 ile %50 aras×nda azaltmak kolayl×kla mümkün olacakt×r. Örneùin úngiltere’de 2050 y×l×nda CO 2 sal×m×n×n %80 azalt×lmas×n×n hedeflenmesi, konunun ülkemiz aç×s×ndan önem derecesini göster- mektedir. Ülkemizin Kyoto Protokolü’nü imza- layarak taraf olmas× nedeniyle, karbon sal×m×- n× da kontrol alt×na almas× gerekmektedir. Yukar×da belirtilen genel çerçeve daha yak×n- dan incelendiùinde, Avrupa Birliùi Komisyonu onaylanm×ü laboratuvarlardan elde elden bilgilere ve ürünlere yap×lan test sonuçlar×na göre, ülkemizde cam esasl× yal×t×m birimlerini standartlara uygun olarak üretmeyen üretici- lerin oran×n×n %63’ün üzerinde olduùu hesap- lanmaktad×r. Cam Esasl× Yal×t×m Birimleri Standartlara Uygun Olarak Üretilmiyor Bunun d×ü×nda ülkemizde cam esasl× yal×t×m birimleri yayg×n olarak (yaklaü×k %95 oran×n- da) düz renksiz camdan 12 mm boüluk ile üre- tilmektedir ve yal×t×m deùeri düüüktür. Halbuki cam esasl× yal×t×m birimleri ×s× ve gü- neü kontrol kaplamal× (nitelikli) düz cam ve 16 mm ara boüluklu üretilmiü olsa, ×s× kayb× deùe- ri %50’den fazla azalacakt×. Aradaki ürün fiyat fark× yaklaü×k bir konutun y×lda yapt×ù× enerji tasarrufuna eüittir ve kendini bir y×lda amorti etmektedir. Pencerelerde yal×t×m özelliùi düüük olan cam esasl× yal×t×m birimlerinin kullan×m×n× ülke eko- nomisine etkisi 1,84 Milyar USD/Y×l olarak he- saplanmaktad×r. Bu tamam×yla düüük özellikli ürün üretiminin ülkemiz ekonomisine getirdiùi ek bir yüktür. Buna bilinçsizlik maliyeti de de- nilebilir. Montaj× uygun olarak yap×lmayan pencere ve kap×lardan s×zan hava nedeniyle oluüan bir enerji kayb× daha vard×r. Birçok ülkede binalar- da hava geçirgenliùi ile ilgili standartlar bulun- makta; yeni ve eski binalarda hava geçirgen- liùi ölçümleri yap×lmaktad×r. Hava geçirgenliùi ile ilgili geliümiü test uygulamalar× mevcuttur. Türkiye’de bu konuda uygulama, ne yaz×k ki, yap×lmamaktad×r. Montaj× uygun olarak ya- p×lmayan pencere ve kap× sistemleri, yeterli s×zd×rmazl×ù× saùlayamamakta, dolay×s×yla bi- nalar×n hava geçirgenliùi 10 m 3 /(saat.m 2 )’nin üzerine ç×kmakta, bu da binalarda hava geçir- genliùi nedeniyle ayr× bir enerji kayb×na yol aç- maktad×r. Ülkemiz için 19.000.000 konut için yap×lan bir hesaplama, hava geçirgenliùi ne- deniyle oluüan enerji kayb×n×n yaklaü×k 826,6 Milyon USD olduùunu göstermektedir. Bu hesaplamaya kamu binalar×, sanayi ve iü/ ticaret binalar× kat×lmam×ü; ayr×ca ne konutlar×n ne de diùer binalar×n soùutulmas× için harcanan enerji ile bundan kaynaklanan enerji kay×plar× dahil edilmemiütir. Yukar×daki bütün bu say×lar hesapland×ù×nda, tüketiciye yans×yan en pratik göstergesi konut baü×na düüen maliyettir. Bütün konut sahiplerinin fark×nda olmadan ödedikleri ortalama tutar 330 USD/Y×l’d×r. Uluslararas× Uygulamalar Enerji tasarrufu saùlayan pencereler, dünyan×n birçok ülkesinde yayg×n olarak kullan×lmakta- d×r. Ancak bunu uygulayan ülkeler test altya- p×lar×n× tamamlam×ü ve yasal düzenlemelerini yapm×ü ülkelerdir. Öteki ülkeler, test altyap×lar× düzenlemek üzere çal×ümalar yapmakta ve ge- liümiü ülke uygulamalar×n× örnek alarak, kendi sistemlerini kurmaktad×r. Gerek enerji tasar- rufu saùlama, gerekse karbondioksit sal×m×n× azaltma konusunda birçok ülke çal×ümalar yapmaktad×r. Bununla ilgili çeüitli teüvik sis- temleri yürürlüùe girmektedir; ayr×ca birçok plan ve uygulamalarla ilgili çeüitli düzenleme- ler yap×lmaktad×r. Bulunan bütün uygulamalar ve çözüm yollar×; devletin en tepe noktas×ndan konut sahiplerine kadar uzanan düzenlemeler yaparak, zorla- y×c× ya da emredici yönetmelikler ve kurallar koymak yerine, tam tersine bir tak×m düzen-