Tesisat Dergisi 212. Sayı (Ağustos 2013)

MAKALE Tesisat Dergisi Say× 212 - Aùustos 2013 109 s×ras×nda ortamda su buhar×, su veya partikül var ise bu yabanc× maddeler yaù keçesinin milde yer açt×ù× tahribat nedeniyle yaù keçesinin alt×ndan veya keçelerden girerek rulman yataù× içerisine girer. ûekil 2.4 3. Labirent keçe Ad×ndan da anlaü×lacaù× gibi labirent keçe fonksiyon olarak, merkezkaç kuvveti sayesinde s×z×nt×y× labirent yoldan geçmeye zorlayarak önleyen bir s×zd×rmazl×k eleman×d×r. Çal×üma metodu iki farkl× üekildedir; • Döner radyal yüzeyler s×v×n×n veya partiküllerin havadan ayr×lmas× merkezkaç kuvvet yarat×r. • Gövdesi üzerindeki s×n×rlay×c×lar oringler ve bas×nc×n düüürülmesini saùlayan hava cepleridir. 3.1. Labirent keçe kullan×m avantajlar× Labirent keçeler çoùunlukla proses pompalar×n×n rulman koruyucular× olarak kullan×ld×ù× gibi diùer benzer örneùin fanlar, mikserler gibi sürekli çal×üan ekipmanlarda da kullan×l×r. Rulmanlar× çevresel etkilere karü× örneùin su, buhar, toz veya partiküllere karü× koruduùu gibi rulman yataù×nda bulunan yaù×n d×üar×ya ç×kmas×n× da son derece etkin bir üekilde engeller ûekil 3.1.1. Tipik bir rulman ömrünü 40.000 saat olarak düüündüùümüzde mil üzerinde tahribat yapma- mas× ile kullan×ma son derece elveriülidir. Gövde malzemesi bronz veya paslanmaz çelikten mamulden. Metal gövdeden imal edilmesinin 2 sebebi vard×r. 1. Sebep pompa tamiri s×ras×nda rulmanlar×n monte edilmesi için uygulanan yüksek s×cakl×klara dayan×m× daha iyi olmas× 2. Sebep ise rulman içerisindeki kürelerde oluüabilecek hasar× vibrasyon analiz me- todlar× ile daha kolay okunabilmesine olanak saùlamas×d×r. ûekil 3.1.2 ve ûekil 3.1.3 farkl× dizaynlarda labirent keçe örnekleri gösterilmiütir. 4. Labirent Keçe ve Yaù Keçesi Su Giriüi Test Sonuçlar× Tamamen baù×ms×z bir kuruluü taraf×nda ger- çekleütirilen test sonuçlar× ve rulman ömrüne olan etkiler aüaù×da verilmiütir. ûekil 4.1 Devir say×s× 382 rpm ve 1910 rpm olan, 100 mm’lik 2 ayr× yaù keçesine 13,3 m/s h×zla püskürtülen su jeti sonucunda her iki test ünitesindeki yaù keçesi de 3 saat içerisinde rulman yataù×na su alm×üt×r. Labaratuvar sonuçlar×na göre %83 (830.000 ppm) >%99 (990.000 ppm) yaùda su bulunduùu ortaya ç×k- m×üt×r. Sonuç olarak tek dudakl× yaù keçelerinin d×üar×dan içeriye su jetini önleyemediùi ortaya ç×kmaktad×r. Ekipman çal×ü×nca hava ×s×n×r ve d×üar× ç×kar Ekipman soùuyunca tüm have tekrar rulman içine dolar ûekil 2.4. Is×nan havan×n rulman yataù× d×ü×na ç×kmas× ve soùuk havan×n içeriye giriüi. Sabit eleman kademeli dizayn Montaj ringi Tahrik ringi Yaù drenaj× Labirentler Döner eleman Su drenaj× únce kesit ûekil 3.1.1 Proses pompalar×nda kullan×lan labirent keçe örneùi. 1. Rotor 2. Stator 3. VBXR ring 4. Rotor tahrik ringi 5. Stator contas× 6. Yabanc× madde- lerin at×ld×ù× port 7. Yaù saklama haznesi 8. Yaù geri dönüü deliùi 9. Kare tutucu 10. VBXX ara yüzey ûekil 3.1.2 Farkl× bir model otomatik oringli labirent keçe modeli ûekil 3.1.3 Santrifüj kuvvet etkisi ile mikro boüluk açarak s×cak havan×n rulman yataù×ndan ç×k×ü×na imkan tan×yan alternatif bir tasar×m.