Tesisat Dergisi 198. Sayı (Haziran 2012)

GÜNCEL 30 Tesisat Dergisi Sayı 198 - Haziran 2012 Klima seçimi, montajı ve kullanımı son derece önemlidir. Vatandaşlarımız özellikle şu hususlara dikkat etmelidirler: Öncelikle klima kapasitesi seçimini mutlaka yetkili birmakinamühendisi yapmalıdır. Gereğinden fazla kapasitede seçilmiş klima cihazı dur-kalk‘lardan dolayı daha fazla elektrik tüketimine ve ilk kurulum esnasında daha fazla para ödenmesine neden olacaktır. Klimalarda BTU/h (British Thermal Unit: İngiliz ısı birimi) değeri klimanızın bir saatte ortamdan taşıdığı ısı miktarını belirtmek için kullanılır. Evlerde 9 bin 600, 12 bin, 14 bin BTU gibi değerlerdeki klimalar kullanılıyor. Bu değeri tespit ederken, klimanın kullanılacağı odanın hacminin kaç metreküp olduğu, coğrafi olarak hangi bölgede olduğu, pencerelerin büyüklüğü ve yönleri, perdeyle panjurla kapalı olup olmadığı, odada kaç kişinin yaşadığı gibi ölçütler değerlendirilecektir. COP, klimaların üzerinde bulunan etiket değerle- rinden biridir. Performans Katsayısının İngilizce kısaltması olan COP, cihazın ısıtma verimi hakkın- da bilgi verir. Klimanızın kışın iyi ısıtma yapmasını istiyorsanız veya yüksek elektrik faturası ödemek istemiyorsanız COP değeri yüksek klima tercih etmelisiniz. Ayrıca klima alırken öncelikle klima- nın verimliliğine bakılmalıdır. Klimanın verimini belirleyen faktör COP değeridir. Bu değer bütün klimaların etiketlerinde mevcuttur. COP değeri klimada ne kadar büyükse o klima o kadar verimli çalışıyor demektir. Alacağınız klimaların mutlaka ulusal ve uluslararası standartlara uygunluk belgeleri olmalıdır. Klimaların servis hizmetlerini verecek yetkiliye kolaylıklaulaşılabilmelidir.Yanisatış,dağıtım,kuru- lumgibi hizmetleri standartlaştırılmış, bayilik ağları iyi işleyen firmaların klimaları tercih edilmelidir. Kullanacağımız klimanın ısıtma ve soğutma kapa- sitesi binanın yapısına, iç ve dış ortamşartları gibi birçok parametreye bağlıdır vemutlaka bir makina mühendisi tarafından hesaplanmalıdır. Diğer taraftan ısıtma veya soğutma bakımından yanlış sıcaklık değerlerinde çalışan, iç ünite ba- kımları, temizlikleri düzenli yapılmayan, ortam içe- risinde uygun olmayanhavaakımları yaratan klima cihazları sağlık açısından ciddi riskler yaratabilir. Ayrıca taze hava transferi olmayan klima sis- temlerinde ortama taze hava girişi olmadığından dolayı ortamın iç hava kalitesi kolaylıkla bozulur. Bu nedenle, kalp, astım gibi hastalıkları olanların bu ortamlarda uzun süre kalmaları tehlikeli olabilir. Klima bir konfor aracıdır, doğru kullanıldığında sağ- lıklı bir yaşamortamı oluşmasını sağlar. Özellikle iş ve alışverişmerkezi yönetimleri, işletmemasrafını düşürmek amacıyla taze hava oranlarını Yetkili Mühendisler tarafından hesaplanan standardın altına düşürmemelidir. Bu durumda, sürekli aynı kirli hava dolaştırılmış olacağından, sağlığı tehdit eden sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Klima cihazları iç ve dış ortamda değişik hava şartlarına maruz kalan cihazlardır. Cihazların ısı Klima Konusunda Dikkat Edilecek Hususlar transfer yüzeylerinde meydana gelen kirlenmeler, cihaz performansında düşüklüğe neden olur. Ayrıca, cihaz içerisindeki soğutucu gazın işletme basıncında mevsime göre düzeltme yapılması gerekir. Bu nedenle klima cihazlarında yılda iki sefer bakım yapılması son derece önemlidir. Bakımı yapılmayan klimalar verimi düşecek, enerji sarfiyatı artacaktır. Ortamın tozluluk derecesine göre filtre temizlik işareti yandığında duvar tipi vemulti sistem klima cihazlarının filtreleri 15 günde bir, tavan tipi klima cihazlarının filtreleri ise yılda bir kez temizlenme- lidir. Bu süreler ortamın tozluluk derecesine göre değişebilir. Split ve Multi tip klima cihazlarının ön tarafında yer alan ve havayı temizleyen elektros- tatik filtreyi her 3 ayda bir değiştirmelisiniz. Klimaların temizliğinin periyodik olarak yapılması sağlıklı bir yaşam için şarttır. Bakımı yapılmayan klimalar, ideal filtreleme yapamayacağından toz ve partiküller ortamda kalır, küfmantarları oluşur. Baş ağrısı, sinüzit, kronik yorgunluk, burun kanaması, yüz felci, alerji ve lejyoner, astım gibi hastalıklara neden olur. Split klimalar,mevcut ortamdaki havayı sirküle ederek çalışır. Ortamdaki havaya hapşırık ya da öksürük yoluyla salınan virüs, klimanın çalışma prensibi gereğince, havayı iç ünitenin içinden geçirerek tekrar bulunduğu ortama bıraka- cağından o ortamın sağlıksız olmasına neden olur. Zamanında değiştirilmeyen filtrelerin, sağlığınızı tehdit edebileceğini, özellikle bundan çocukların ve yaşlıların daha çok etkileneceğini unutmayın. Sağlık açısından özellikle; • Klimanın sıcaklık ayarı 23 derecenin altına getirilmemeli, • Nem düzeyi %50 olmalı, • Klimanın önünde terli oturulmamalı, • Araç klimaları yüze ve göğse değil, ön cama doğru olmalıdır. Ülkemizin hemen hemen her bölgesinde klimaya ihtiyaç duyulmaktadır. Evlerde, işyerlerinde ve arabalarda sürekli klima kullanıyoruz, klima kullanımı hızla artıyor. Fakat klimalar bilinçsiz kullanıldığında sağladığı fayda kadar zarar da verebiliyor. Klima kullanımının doruğa çıktığı sıcak yaz aylarında klima seçiminden, montaj yerine, kullanımına, bakımına kadar dikkat edilmesi gereken birçok konu var. TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şube Sekreteri N. Cenk Cihangir’in konuyla ilgili değerlendirmesini siz değerli okuyucularımız için yayımlıyoruz.